Ü
86
çüncüsü 1968 yılında düzenle-
necek Avrupa Şampiyonası
için iki aşamalı bir eleme sis-
temi uygulanmıştı. İlk aşa-
mada dörder takımlı sekiz
grupta çift devreli lig usulüne
göre maçlar oynandı ve grup-
larını lider tamamlayan İs-
panya, Bulgaristan, Sovyetler
Birliği, Yugoslavya, Macaristan,
İtalya, Fransa ve İngiltere bir
sonraki aşamaya yükseldi. Bu
turda da sekiz takımbirbirle-
riyle eşleşti ve çift maç elimi-
nasyon usulüne göre karşı
karşıya geldi. Bumaçlar so-
nunda da İtalya Bulgaristan’ı,
SSCBMacaristan’ı, İngiltere
İspanya’yı ve Yugoslavya da
Fransa’yı saf dışı bırakarak
Avrupa Şampiyonası’nda boy
1968: İtalyanların yegâne zaferi
87
Kardeş payı
Avrupa Futbol Şampiyonası Tarihi (2)
Avrupa Şampiyonası, oynanmaya başladığı 1960’tan 1970’lerin sonuna kadar hep farklı
takımlar tarafından kazanılmasıyla dikkat çekti. 1968’den 1976’ya kadar da sırasıyla İtalya,
Federal Almanya ve Çekoslovakya bu turnuvadaki ilk şampiyonluklarını yaşadı.
Onur Erdem
gösterecek dört takımdan biri ol-
maya hak kazandı. Bu takımlar
içerisinden ev sahipliği görevi-
neyse İtalya lâyık görüldü. Buna
göre 5-8 Haziran 1968 tarihleri
arasında düzenlenecek turnuvada
maçlar Roma, Napoli ve Flo-
ransa’da oynanacaktı. Yarı finalde
ev sahibi İtalya ile SSCB eşleşir-
ken, Yugoslavya da İngiltere’nin
rakibi oldu.
5 Haziran’da Napoli’de oynanan
turnuvanın açılış maçına SSCB bir
hayli sorunlu çıkıyordu. Sadece
dört gün önce, Mexico City Olim-
piyatları için Çekoslovakya’yla
yaptığı eleme maçında üç oyun-
cuları (Murtaz Khurtsilava, Viktor
Anichkin ve Igor Chislenko) bir-
den sakatlanmıştı ve bu oyuncu-
lar, İtalya önünde oynayacak
durumda değildi. Üstelik Çekoslo-
vakya ile yapılan karşılaşma da
3-0 kaybedilmişti ve moraller bu
açıdan da fazlasıyla bozuktu.
Hal böyle olunca Sovyet takımı
maçta gol kovalamaktan çok gol
yememeye niyetli bir oyun sergi-
ledi. İtalyan oyuncuların da ofan-
sif açıdan ortaya çok fazla bir şey
koyamaması sonucunda da nor-
mal süre 0-0 tamamlandı ve
yarım saatlik uzatma bölümüne
geçildi. Ancak bu bölümde de de-
ğişen bir şey olmadı. Geriye yapı-
lacak iki şey kalmıştı, ya ikinci bir
maç oynanacak ya da finale çıkan
taraf para atışıyla belirlenecekti.
Zaten önemli eksikleri bulunan
Sovyetler fazladan bir maç oyna-
maya sıcak bakmayınca yazı-tura
atılmasından başka çare kalmadı
ve Federal Almanyalı hakemKurt
Tschenscher’in para atışının so-
nucunda İtalya kaptanı Giacinto
Facchetti’nin tercih ettiği yüz ge-
lince, İtalyanlar turnuvanın ilk fi-
nalisti oldu. Bu karşılaşma aynı
zamanda Avrupa Şampiyonası ta-
rihinde finallerde neticesi kurayla
belirlenen ilk ve tekmaç olarak da
tarihe geçti.
İtalya-SSCBmaçı bittikten sonra
Floransa’da, ikinci finalisti belirle-
yecek İngiltere-Yugoslavya maçı
başlamıştı. Diğer maçta nasıl
SSCB takımı, dört gün önce oyna-
dığı başka bir maçta sakatlanan
oyuncuları nedeniyle sıkıntılar
yaşadıysa, bumaçta da İngiltere
benzer sıkıntılarla karşı karşı-
yaydı. İngilizler de 1 Haziran’da Fe-
deral Almanya’yla Hannover’de
bir dostlukmaçı yapmış ama
“dostluk” sadece lâfta kalmış ve
Nobby Stiles ile Geoff Hurst aşırı
sertliğin kurbanları olmuştu.
İngilizler ayrıca o güne kadar altı
kere karşılaştıkları Yugoslavları
sadece bir kere, Londra’da mağlup
ederken, rakiplerine, hepsi Belg-
rad’da olmak üzere üç kere yenil-
mişti. Kısacası Yugoslavya,
İngiltere’ye ters gelen bir takımdı
ve İngilizlerin hem savunmada
hemde hücumda birer yıldızından
yoksun olduğu da hesaba katıldı-
ğında, son dünya şampiyonunu
hayli zor bir karşılaşmanın bekle-
diği aşikârdı.
Nitekim İngilizler maçta rakipleri
karşısında neredeyse hiç etkili
olamadı. Yugoslavlar gol için daha
çok çabalayan taraftı fakat onlar
da o dönemde dünyanın en iyi ka-
lecilerinden biri olan Gordon
Banks’i bir türlü geçemiyordu.
Ancak bitime beş dakika kalmış-
