116
117
(gezide) Şarlı (şimdiki Beşikdüzü)
nahiyesinden aynı kulüp efra-
dından iki tim teşkil ederek bir
maç yaptı (Kulüp a’zâsı kırka
yakın idi). İşte bu hareketler
Meclis-i Umûmi a’zâlarını teşvik
etti...”
Vaktiyle Bakırköy’e İstanbullu
Rumlar Makriköy derdi. Makri-
köy’ün çok eski bir futbol geçmişi
ve tarihi var, dolayısıyla kulüpleri
de eski.
1913 senesinde kurulduğunu Be-
yoğluspor’a yolladığı bir mektup-
taki antet sayesinde öğrendiğim
Haliç Fener’i var sırada. İsmi Fe-
nerbahçe’ye benzediğinden
İdman Kulübü’ne tahvil edilmiş:
65. Haliç Feneri (İstanbul) 1913
Haliç Tersanesi işçileri tarafından
kurulmuş olması pekmuhtemel-
dir. 19 Temmuz 1918’de gazete-
lerde şöyle bir haber var:
“Haliç Feneri, ismini bazı kulüp-
lerle benzediği için Haliç İdman
Kulübü olarak değiştirmiştir.”
66. Makriköy İdman Yurdu
(İstanbul) 1913
1913 senesi 23 Temmuz günü ku-
rulan bu kulüp daha sonra Gür-
büzler Ocağı nâmını almıştır.
Bakırköy’de yine Makriköy adıyla
başka Türk kulüpleri de daha
sonraki senelerde tesis edilmiştir.
Bursa’da futbol onlu senelerin
hemen başında başladı. İlk kulüp-
ler mekteplerde kurulmuştu. On-
lardan ilki de MuallimMektebi idi:
67. Bursa Dârülmuallimin
Futbol Kulübü 1913
Şehbal mecmûasında bir fotoğra-
fını da bulduğumBursa Dârülmu-
allimin futbol timi, 1913 senesi
Bursa şampiyonudur.
Bursa’da aynı sene tesis edilmiş
bir kulüp de Sultânî Mektebi fut-
bol kulübüdür.
68. Bursa Mekteb-i Sultânî
Futbol Kulübü 1913
1914 senesinde Bursa şampiyonu
olan Sultânî Kulübü Bursa futbo-
lunun temelini atmış kurucu ku-
lüpler arasındadır.
Cumhuriyet devrinde Başkent
olan Ankara’da da futbol erken
devirlerde başladı. Orada da ilk
olarak Ankara Sultâni Mektebi
futbol takımı tesis edildi.
69. Ankara Mekteb-i Sultânî
Futbol Kulübü 1914
Cumhuriyet devrinde tesis edilen
Gençlerbirliği bu lisenin talebesi
tarafından kurulmuştur.
Memleketin diğer sultânîlerinde
olduğu gibi Osmanlı Devleti’nin
İstanbul’dan evvelki pâyitahtı
Edirne’de de Sultânî Kulübü ilk
olma özelliği taşıyor.
70. Edirne Mekteb-i Sultânî
Futbol Kulübü 1914
Bu kulüple ilgili ilk bilgilere Do-
nanma mecmûasında rastladığım
bir fotoğraf sayesinde ulaştım.
Kocaeli bir futbol şehridir. Mer-
kezi İzmit’in ilk kulüplerinden bi-
rine de Rekabet nâmı verilmiş.
71. İzmit Rekabet Futbol Kulübü
(Ocak 1914)
Kulübün Şehbâl mecmûasındaki
BursaDârülmualliminFutbol Kulübü. EdhemNejad Bey (Ortadaki zat)
YozgatMekteb-i Sultânî futbol takımı.
AnkaraMekteb-i Sultânî futbol birinci timi. x işaretli
MüdürAhmedKemâl Bey.
fotoğrafının altında şunlar yazı-
yor: “İzmit’te Mekteb-i Sultânî ta-
lebesinden üç ay evvel teşekkül
etmiş olan bu tim o kadar az
müddet zarfında İzmit’in diğer
timlerini mağlup ederek birinciliği
kazanmıştır. Resimde görülenler
şunlardır: 1 Fethi, 2 Hâlid, 3 Adlî, 4
Faruk, 5 Dilâver, 6 Bâkî, 7 Kâmi, 8
Râzi, 9 Salih, 10 Tevfik, 11 Hamdi.”
Memleketini güney vilâyetleri
Adana, Halep ve Bağdat ile Orta
Anadolu şehri Yozgat’ta futbol oy-
namaya ilk olarak sultânî mektebi
talebeleri başlamıştır. Şehbâl
mecmûasındaki fotoğraflarının
altında yazanları kulüp isimleri-
nin sonuna ilâve ediyorum:
72. Adana Mekteb-i Sultânî
Futbol Takımı (Haziran 1914)
“Bu resim 12. sınıfın Tufan ismin-
deki futbol timini göstermektedir.
1. Cevdet, 2 Naci, 3 Ahmed, 4 Ferid,
5 Antranik, 6 Şükrü Efendiler, 7
Müdür-i MektebMehmed Tevfik
Bey, 8 Abdurrahman, 9Mustafa, 10
Celâl, 11 Fehim, 12 Fâik Efendiler...”
73. Halep Mekteb-i Sultânî Futbol
Takımı (Haziran 1914)
“Mekteplerimizde terbiye-i bede-
niyye şu son zamanlarda veril-
mekte olan şâyân-ı teşekkür
ehemmiyetin delâil ve tecelliya-
tına risalemiz bir müddetten beri
sık sıkma’kes (aksedilen yer) ol-
maktadır. Bu şerefli ukûsa (akis-
lere) bu nüshamızın damüteaddit
sahifelerini tahsis ediyoruz.
Mâkul ve mantıkî idâre olunan bir
terbiye-i bedeniyyedenmaddi ve
manevi o kadar müfid (yararlı) ve
namemûl (beklenilmedik) seme-
reler iktitâfı mümkündür ki; bu
cereyânın en uzak vilâyetlere
kadar sirâyetini gördükçe istik-
bâlden ümitvar olmak duygusu
mahsus bir derecede takviyet bu-
luyor (kuvvetleniyor). Resimde
görülen zevât şunlardır: 1 Halep
Mekteb-i Sultânisi Müdürü Ferid
Bey, 2 Terbiye-i Bedeniyye Mual-
limi Mahmud Bey.”
74. Bağdat Dârülmuallimin Futbol
Takımı 1914
“1. Müdür Âdil Bey, 2. Müdür mua-
vini Lütfî Bey, 3. Yaya koşusunda
birinci gelen Şefik Efendi.”
75. Yozgat Mekteb-i Sultânisi
Futbol Takımı 1914
“1. Müdür-i Mekteb Bahaddin
Efendi, 2. Terbiye-i Bedeniyye
Muallimi Salih Şevket.”
İzmit'in ilk futbol kulüplerinden Rekabet
futbol timi oyuncuları toplu hâlde.
