Üstelik sonrasında da hiç hız kesmemiş
ve birinci lige geri döndükleri sezonda
rakip file bekçilerini 45 kez alt ederek
takımına bir şampiyonluk daha
kazandırmıştı. Böylece Everton aynı
zamanda ikinci ligden birinci lige
yükseldiği sezon şampiyonluğa ulaşan
nadir ekiplerden biri olmuştu. Ancak
bundan sonraki sezonlarda sakatlıkların
da etkisiyle Dean’in performansının
sekteye uğraması, Everton’ı da ligin
zirvesinin uzağında tutacaktı. Yaklaşık
beş yıl daha süren Dean-Everton
birlikteliği, genellikle orta sıralara
tutunmamücadelesi içerisinde geçti.
Dean bu süre zarfında 119maçta 101 gol
atarak yine önemli bir ortalama
tutturmuştu belki ama oynadığı maç
sayısının azalması önemli bir
dezavantajdı. Sonunda 1937 sonlarında
Dean daha fazla üst seviyede
oynayamayacağına kanaat getirerek
üçüncü ligde yer alan Notts County
takımıyla anlaştı fakat orada da
sakatlıklardan yakasını kurtaramayınca
31 yaşında futbolu bırakmak zorunda
kaldı. Everton formasıyla toplamda
yaklaşık 450maça çıkan Dean, 400
civarında da gol atmıştı. Birinci ligdeyse
310 golü bulunuyordu ki kendisi bu
alanda Jimmy Greaves ve Steve
Bloomer’ın ardından üçüncü sırada yer
alıyor. Ancak Dean’in gol ortalamasının
(0.86) Greves’inkinden (0.69) ve
Bloomer’ınkinden (0.59) çok daha
yüksek olduğunu da belirtmeden
geçmeyelim.
Everton’la iki lig şampiyonluğunun
yanında ayrıca 1933’te bir de Federasyon
Kupası kazanan Dean, futbolu
bıraktıktan sonraysa teknik adamlığa
soyunmaktansa pub işletmeyi tercih
etmişti. Dean’in son nefesini verdiği yer
de kaderin garip bir cilvesi sonucunda
Goodison Park olacaktı. 1 Mart 1980’de
Everton’ın Liverpool’la oynadığı derbi
maçı seyretmek üzere yıllar sonra stada
gelen Dean, geçirdiği kalp krizi
sonrasında oracıkta hayatını
kaybedecekti. Ölümünden yaklaşık
20 yıl sonraysa yıllarını ve hatta son
nefesini de verdiği Goodison Park önüne
heykeli dikilecek olan Dean, bu sayede
bir bakıma ölümsüzleşecekti
ngiliz futbolunun erken döneminin en önemli
golcülerinden biriydi Dixie Dean. 22 Ocak 1907’de
Chesire’da doğan, profesyonel futbola da 16 yaşında
Tranmere Rovers formasıylamerhaba diyen
Dean’in efsanemertebesine erişeceği takımsa,
18’inde kapısından içeri girdiği Everton’dı.
Tranmere’daki ilk tamsezonunda üçüncü ligde
27maçta 27 gol kaydeden Dean’i Merseyside
kulübü yetkilileri keşfetmekte gecikmemişti.
Böylece 1924-25 sezonunun sonuna doğru Dean,
Everton’a transfer olmuştu.
Dixie Dean’in Everton’daki ilk yıllarında takımçok
iyi bir durumda sayılmazdı. Özellikle genç
oyuncunun ikinci sezonu, daha çok küme
düşmememücadelesi içerisinde geçmişti. Buna
karşın Dean, Everton’daki ilk iki sezonunda rakip
filelere 53 gol göndererek İngiltere’de on sekiz
içerisindeki en tehlikeli oyuncu olduğunu genç
yaşına rağmen ispatlamıştı. Zaten bu sayedemillî
takımda da forma giymeye başlamıştı.
1927-28 sezonuysa sadece Dean’in kariyerindeki
en önemli sezon olmakla kalmayacak, aynı
zamanda futbol tarihinin de en sıra dışı bireysel
performanslarından birisine sahne olacaktı.
Genç oyuncu kelimenin tamanlamıyla bir gol
makinesine dönüşüyor ve neredeyse hiçbir maçı
boş geçmiyordu. Tabiî Dean attıkça Everton da
kazanıyor ve koşar adımşampiyonluğa ilerliyordu.
Nitekimsezon sonunda Everton ligi zirvede
tamamlayıp tarihinin ikinci şampiyonluğunu elde
edecekti. Dean’in ise ulaştığı gol sayısı dudak
uçuklatan cinstendi. O sezon ligdeki 42maçın
39’unda sahaya çıkan Dean 30 değil, 40 değil, 50
değil tam60 kez fileleri sarmıştı. Toplamda 102 golü
olan Everton’da yaklaşık 10 golden altısı hep
Dean’den gelmişti. “Tek başına şampiyon yapmak”
deyimi herhalde hiçbir oyuncunun performansına
daha çok yakışmamıştır!
Everton’ın kazandığı bu şampiyonluğun Dean’in
sıra dışı golcülüğüne ne denli bağlı olduğu, sonraki
iki sezonda çok daha net bir biçimde görülecekti.
Zira Dean söz konusu iki sezonda 54maçta 49 gol
atmasına ve normal bir golcü içinmuazzam
sayılabilecek bir yüzde tutturmasına karşın bu
Everton’a yetmemişti. Bu sezonların ilkinde zar zor
kümede kalabilenMerseyside ekibi, ikincisindeyse
ligi son sırada tamamlamaktan kurtulamamış ve
ikinci ligin yolunu tutmak zorunda kalmıştı.
Everton’ı girdiği bu krizden kurtaracak isimde
elbette Dean’den başkası değildi. İkinci ligde
geçirdikleri tek sezonda 37maçta 39 gol kaydeden
yıldız oyuncu takımını tekrar birinci lige taşımıştı.
ünya futbolunun gelmiş geçmiş en büyük kalecisi
olarak kabul edilen Lev Ivanovich Yashin, 22 Ekim
1929’daMoskova’da dünyaya geldi. Henüz 12
yaşındayken, DinamoMoskova altyapısında futbol
eğitimi almaya başlayan Yashin, Dinamo’nun
A takımınaysa 1949’da yükseldi. Ancak kulüpteki ilk
birkaç yılında takımda kale için birinci tercih olmaması
onun kariyerinin bu dönemde biraz alışılmadık bir
biçimde gelişmesine yol açmıştı. Buna göre Yashin bir
yandan DinamoMoskova’nın buz hokeyi takımıyla da
maçlara çıkmaya başlamıştı. Buradaki görevi de
kalecilikti. Hatta 1953’te, buz hokeyi takımıyla bir SSCB
şampiyonluğu da kazanmıştı. Buz hokeyindeki bu
başarısından kısa süre sonra DinamoMoskova futbol
kulübünün de birinci kalecisi olmayı başaran Yashin,
1954’teyse, ilk kez SSCBMillî Takımı’na çağrıldı.
1956’daMelbourne’da düzenlenen olimpiyatlar, aynı
zamanda Yashin’in uluslararası düzeyde bir yıldız olma
İ
D
118
119
Dixie Dean
Lev Yashin
Everton’ın gol makinası
Kalenin en iyi bekçisi
