“... (Hararet) Taht-ı sıfır dokuzdan (sıfırın altında
dokuzdan) fazla. Otomobillerle oyun sahasına gittik.
... Oyun başlıyor. Bugünkü hakemçok fena…
Ofsaytları görmüyor. Halk bizimle beraber… Rus
oyuncuları fazla sert oynuyorlar. Bugün Sadi çok
üşüyor. Üç fanila giymiş. Ayaklarına dört don
geçirmiş bir halde idi. Vemuhacimhattımız çok fena
oynuyordu ve gol yapamadılar.”
EkimDevrimi’nin yıldönümümünasebetiyle
Sovyetler Birliği’ne davet edilen TürkMillî Takımı, ilk
iki müsabakasını devrimin sene-i devriyesine isabet
eden günlerdeMoskovaMuhteliti ile oynamıştı.
Üçüncü ve en büyükmüsabaka ise ayın on altısında
icra edilecekti.
6) BüyükMüsabaka
Oynadığı iki maçın birini kazanıp diğerini kaybeden
millîlerimiz büyükmaça hazırlanıyordu. Maça
hazırlanırkenMoskova’yı gezmeyi de ihmal
etmiyorlar, Ruslar onlara şayan-ı şükran bir
misafirperverlik gösteriyordu. Bakın Refik Osman o
günleri nasıl anlatıyor:
“... Artık enmühimmaça bir hafta var. Gezmeye
başladık. Her taraftan davetler başladı. Çocuklar çil
yavrusu gibi dağıldılar. Operet ve balete davet
edildik. Bir zamanlar çar hanedanının ayanı,
prenslerin hatıralarını saklayanmuazzambalet
bugün kıpkızıl lambalarla eski debdebeye nihayet
vermiş. Çar locasının üzerinde çekiç şartı ve kızıl
bayraklar var. Localar altın yaldızlı. Doksan beş
kişilik orkestra hazin hazin çalıyor.”
Müsabaka günü geldiğinde bizimkiler heyecan
içinde uyandılar ve öğleden sonra özel otomobillerle
stadyuma götürüldüler. HalkMillî Takımımızı bir
alkış tufanıyla karşıladı. Kaleci Nedim’in pek de iyi
bir gününde olmadığı anlaşılan
müsabakada, Kemal Rıfat Bey’inmuazzam
bir oyun oynamasına rağmen, üç gole karşı
hiç gol atamadanmağlup oluyorduk.
Refik Osman bumağlubiyeti
Galatasaray - Fenerbahçe husumeti
sebebiyle güçsüz bir takımla gelmemize de
bağlıyor ve ilâve ediyor:
“... Üç gol yemeklemüdafaanın kıymeti
kalmamış oldu. Rus Millî Takımı daima
mağlup edilecek bir takımdır fakat
aramızdaki sıkıntılar izale edilsememleket
meselelerinde el ele verseydik uzak
diyarlarda bu gibi çirkin halete tesadüf
etmezdik. İstanbul’da cereyan eden
vukualar bir fındık kabuğunu
dolduracak kadar bile değildi. Herkeste bir
keçi inadı başladı. Tarafeyn (her iki taraf)
hüsnü niyet gösterecekti. Her iki taraf haklı
olmakla beraber pek çabuk anlaşılırdı (ama) olmadı,
olamadı. ... Aralarına ben girince neşe başladı. Bu
oyunu ve hatırayı da karlı ve buzlu çayıra gömdük.”
Sovyetler Birliği’nin ilk beynelmilel millî müsabakası
bu suretle oynanmış oldu. Millîlerimiz Moskova’nın
iklimi soğuk, insanları sıcak yurdundan yeniden
Kiev yoluyla Odesa’ya döndü.
7) Odesa'da Buzda Dans
Millî Takımımızın Rusya’ya yaptığı seyahatten on
sene önce o zamanki Rusya İmparatorluğu’na ilk ve
tek ziyareti Fenerbahçe yapmıştı. Millîlerimiz Odesa
Limanı’na vardıklarında o günleri hatırlayan
Odesalılar; Fenerbahçe ile şehre gelenmeşhur
Galatasaraylı Hasan’ın bir fotoğrafını göstermişler ve
artık evliyalar mertebesine kavuşmuş bu güzide
oyuncumuzu da yâd etmişlerdi. Türklerle arası çok
iyi olan Odesalılarınmaç teklifini Federasyon Reisi
Yusuf Ziya Bey geri çevirmezdi. Çevirmedi de. Buzun,
karın üzerinde kayarak, düşerek, adeta buz dansı
yaparak oynanan oyunu penaltıdan attığımız golle
kazandık. Kenardamaçı izleyen Yusuf Ziya Bey,
müsabaka esnasında kayıp düşen futbolcularımızı
görünce kahkahayı basıyordu. Neşeli ve samimi bir
ortamda oynananmüsabaka ile seyyahların Sovyet
Şuralar Meclisi daveti üzerine yaptığı gezi de
nihayete ermiş oluyordu.
Kavgası, gürültüsü, patırtısı yanında, galibiyeti,
mağlubiyeti, neşesi, opera ve bale eğlenceleri,
meşhur Kremlin Sarayı gezisi ile sergüzeşt bir
seyahat son buluyordu. Dört müsabakada da
oynayan bütün oyuncuların, idarecilerin, millîlerimizi
iyi ağırlayan rakiplerimizin, hepsinin toprağı bol
olsun...
1924 SSCB: Üst sıra (soldan sağa): A. Ziskind
(ekip temsilcisi), F. Celine, M. Butusov, M. Ruschinsky,
P. Yezhov, P. İsakov, V. Ratov, P. Filippov, K. Zhiboedov.
Alt sıra: P. Batyrev, P. Gusev, P. Grigoriev.
74
