96
97
idmanlarına germi (hız) verdi. Bu
vech ile dört beş ay zarfında a’zâ-
sının adedini yirmiye iblâğ etti
(vardırdı).
Biraz sonra Enver Bey riyaset-i
fahriye (fahri reislik) mevkiinden
çekildi. Kulübün yed-i idaresi
(yönetim erki) müteşebbis, faâl
olan Nurizâde Ziyâ Bey’e tevdi
edildi. Reis-i kârede bulunduğu
müddet zarfında (reisliği müdde-
tince) kulübün gösterdiği faâliyet
şâyân-ı takdir bir dereceye
yaklaştı...”
Galatasaray ve Fenerbahçe ile bir-
likte Pâyitaht’ta yaşayan azınlık
anasırın kurduğu ve maalesef
artık yaşamayan birçok kadim
kulüp var. İşte onlardan en dikkat
çekenleri…
26. Sobacılar Futbol Kulübü
(İstanbul) [1905’ten evvel]
Bu kulübü sadece Galatasaray ile
oynadığı müsabaka dolayısıyla
biliyorum. Ne zaman kurulduğu
ve akıbeti hakkında bir fikrim
yok. Muhtemelen azınlıklara ait
bir kulüptü.
27. Beşiktaş Futbol Kulübü
(İstanbul) [1906’dan evvel]
Bildiğimiz Beşiktaş Jimnastik Ku-
lübü ile sadece isimbenzerliği
olan bir kulüptür. Artık faâliyette
olmayan ve 1906 senesinde Ta-
tavla ile yaptığı bir maçta rast gel-
diğimbu kulüp pekmuhtemel
Beşiktaş’ta yerleşik azınlıkların
bir kulübü idi.
28. Balta Limanı Futbol Kulübü
(İstanbul) 1905
Aynı nâmlı semtte pekmuhtemel
1905 senesinde kurulmuş ve Ga-
latasaray ile birlikte 1906-07 se-
zonu İstanbul Ligi’ne iştirâk
etmiştir. Bilinmeyen bir nedenden
ötürü de ligi dört maç sonunda
terk etmiştir. Balta Limanı, Gala-
tasaray’a ilk resmi müsabaka
mağlubiyetini tattıran kulüp ola-
rak tarihe geçmiştir.
29. Makriköy (Bakırköy) Futbol
Kulübü (İstanbul)
[1900-1905 arası]
Bakırköy’de 1900’lerin başında
kurulmuş bir başka azınlık kulü-
büdür. Makriköy Association Fo-
otball League yani Makriköy Fut-
bol Ligi’nin kurucularındandır.
Bu kulübümüz aynı isimle daha
sonra kurulan Makriköy Spor ve
Makriköy Gençler Birliği’nin ku-
rulmasına öncülük etmiştir diye-
bilirim.
30. Kumkapı Futbol Kulübü
(İstanbul) [1900-1905 arası]
Yine Makriköy Ligi’nin ekiplerin-
den biridir. Fenerbahçe’nin kayıtlı
ilkmüsabakası mezkûr kulüple
Makriköy Baruthane Çayırı’nda
yapılmıştır.
31. H.M.S. Barham (Büyük
Britanya) [1907’den evvel]
İlk defa 1907 senesinde karşılaştı-
ğımbu kulüp, İngiliz Donanma-
sı’na ait bir kruvazörün futbol
takımıdır. Yerli kulüp olmamasına
rağmen 1908-09 sezonunda İs-
tanbul Ligi’ne katıldığı için, kulüp-
leri tanıttığımız bumakaleye,
diğer mâiyet gemisi H.M.S. Imo-
gene ile birlikte girmeyi hak edi-
yor.
1909 senesinde İstanbul Ligi’ne iştirâkedenH.M.S. BarhamFutbol Kulübü
Vefa İdman Yurdu’nun küçük futbolcuları ağabeyleri SaimTurgut Bey ile...
32. Ramblers (İzmir)
[1906’dan evvel]
İzmirli Levanten İngilizlerin kulü-
büdür. 1906 senesinin hemen ba-
şında şehirlerini ziyarete gelen
İstanbul Muhteliti ile bir futbol
müsabakası yapmış ve galip gel-
miştir.
33. Büyükdere Futbol Kulübü
(İstanbul) [1908’den evvel]
Galatasaray ile 1908 senesi Şubat
ayında bir müsabakası ile varlı-
ğından haberdar olduğumbir
başka azınlık kulübüdür. Galata-
saraymüessislerinden Âbidin
Dâver bir hâtırasında mezkûr ku-
lüpten “Bir Rumkulübüdür” diye
bahsediyor. Kuruluş tarihi kat’î
olarak bilinmemekle birlikte
1908’den daha eski olduğunu
zannediyorum.
34. Hasköy Futbol Kulübü
(İstanbul) 1908
Tatavla Kulübü ile 8 Mart 1908 ta-
rihinde yaptıkları bir müsabaka
ile tanıştığımbu azınlık kulübü
hakkında da fazla bir bilgi olma-
makla birlikte, Pera’nın (Beyoğ-
luspor) kuruluş haberinde adı
geçiyor ve tıpkı Pera gibi 1908 ta-
rihinde kurulduğu anlaşılıyor.
35. Zoğrafyon Futbol Kulübü
(İstanbul) 1908
Kuvvetle muhtemel aynı adı taşı-
yanmektebin takımı. O da 1908
senesinde kurulan kulüplerden.
Pera ile icrâ ettiği müsabaka dı-
şında başka bir yerde ismine rast-
lamadım.
Sırada geçmiş zamandan yadigâr
bir kulübümüz var. Yetmişli yıl-
lara kadar varlığını en kuvvetli bir
biçimde sürdürmüş, aynı adlı
mektepten doğmuş güzel, nâmlı
bir yadigâr...
36. Vefa İdman Yurdu (İstanbul)
Tafsilatlı kuruluş hikâyesini aşa-
ğıda vereceğimbu kulübümüz,
şimdiki zamanda maalesef iyi bir
mevkide değil. Umarım zorlukları
yenerek futbol vâdîsinde lâyık ol-
duğumertebeye yükselir.
Mevki:
Vefa İdâdîsi, Vefa, İstanbul
Tesis Tarihi:
1908
Renkleri:
Yeşil-beyaz
Bilinen İlk Müsabakası:
1916-17
sezonunda İstanbul 2. Küme’de
Nişantaşı’na 3-2 mağlup oldukları
müsabaka Vefa’nın tespit edebil-
diğim ilk futbol müsabakasıdır.
Bilinen İlk Kadrosu:
Vefa İdman
Yurdu’nun yirmili senelere kadar
tambir takımkadrosunumaale-
sef tespit edemedim.
Vefa’nın kuruluşu ile alâkalı en
tafsilatlı malûmatı AylıkMec-
mûa’nın Şubat 1927 tarihli nüsha-
sında derc edilmiş “ Eski Bir Spor
Ocağı Vefa İdman Yurdu” serlev-
halı (başlıklı) makalede buldum:
“Meşrutiyetin ilk senelerinde Vefa
İdâdîsi’nde teşekkül eden bu
kulüp bilâhare hâriçte idâmeye
(kalmaya) mecbur edilmiş fakat
evvelki sene yine bir mektep ku-
lübü hâline ifrağ olunmuştur
(şekline sokulmuştur)...
Eski bir tarihe mâlik olan spor
kulüplerimizden birisi de Vefa
İdman Yurdu’dur. Bu spor mües-
sesesi meşrutiyetin ilk senele-
rinde, 325 (1909) evvelinde Vefa
İ’dâdîsi talebeleri tarafından tesis
edilmiş mütevazı bir idman ocağı-
dır. Kulüplerinmüessisleri elyevm
Müdür-i Sanisi Ahmet Tevfik, Ak-
baba Gazetesi sahibi Yusuf Ziyâ
ve İstanbul Lisesi muallimmua-
vinlerden SaimTurgut Beyler ve
arkadaşlarıdır...”
Meşrutiyet’in hürriyet ortamında
kurulan kulüplerden birisi de
Anadolu Kulübü’dür. Kulübün ku-
rucuları ve Üsküdar’da kalan azâ
arasında olanlar, daha sonra
Şeyh-ül Muharririn sıfatını da
alanmeşhur gazeteci Mehmed
Burhanettin (Felek) Bey ile kar-
deşi Hüdai Bey’dir.
37. Anadolu İdman Kulübü
(İstanbul) 1908
Mevki:
Üsküdar, İstanbul
Tesis Tarihi:
1908
Renkleri:
Yeşil-beyaz
Bilinen İlk Müsabakası:
İlk defa
1911-12 İstanbul II. Küme’de (Cuma
Ligi) görülen Anadolu’nun kayıtlı
ilkmaçı 13 Nisan 1913 Pazar günü
Strugglers’a 1-0mağlup olduğu
hususi müsabakadır.
Bilinen İlk Kadrosu:
-
Üsküdar’da kurulan bu kulübün
tarihçesini ‘İstanbul’un 100 Ku-
lübü’ adlı kitapta buldum:
“İstanbul’da futbolun en çok ilgi
