TamSaha 208. Sayı / Mart 2022

anahtar adamı Altın takımın 1950’lerde dünya futboluna damgasını vuran Macaristan Millî Takımı’nda taktiksel açıdan en çok fark yaratan oyuncuydu. “Sahte Dokuz” kavramının da ye ş il sahalardaki belki de ilk örne ğ i olan Hidegkuti’nin takımına dünya ş ampiyonlu ğ unu getiren oyuncu olmasınaysa kale dire ğ i müsaade etmemi ş ti. F Onur Erdem 107 Nandor Hidegkuti 112 13 utbol, İ ngiltere’de icat edildikten sonra Kıta Avrupası’na Hollanda ve Danimarka üzerinden giri ş yaptıysa da bu yeni oyunun Eski Kıta’da en hızlı geli ş ti ğ i bölge Orta Avrupa olmu ş tu. Yani Kuzey İ talya, Çekoslovakya, Avusturya ve Macaristan’dan olu ş an bölge… Bu geli ş imin etkileri, Avrupa’da düzenlenen ilk iki Dünya Kupası olan 1934 ve 1938 Dünya Kupala- rında da fazlasıyla görülmü ş tü. Zira söz konusu iki turnuvada da İ talya ş ampiyon olurken Çekos- lovakya ve Macaristan birer final oynamı ş tı. Avusturya ise 1934’ye yarı finale gelmi ş , 1938’teyse Almanya tarafından ilhâk edildi ğ i için boy gösterememi ş ti. Bu ülkeler içerisinden, II. Dünya Sava ş ı sonrasındaki dönemde ilk büyük atılımı yapan tarafsa Macaristan’dı. Üstelik bu öyle- sine büyük bir atılımdı ki Macar- lar hem sahip oldukları bireysel yeteneklerle hemde oyuna getirdikleri taktiksel yeniliklerle e ş ine benzerine bir daha kolay kolay rastlanmayacak efsanevi bir takım ortaya çıkarmı ş lardı. İ stimüzerinde oldu ğ u günlerin üzerinden 70 yıl geçmesine kar ş ın Macarların hâlen daha “Aranycsapat” yani “Altın Takım” diye andıkları o takımda ismen en çok ön plana çıkan ki ş i Ferenc Pu ş ka ş ’tı belki ama gerek yetene ğ i, gerekse takımın taktiksel planlarının ş ekillenme- sinde üstlendi ğ i rol sayesinde Macarlar için neredeyse Pu ş ka ş kadar önemli bir oyuncu daha vardı: Nandor Hidegkuti. Futbolculu ğ unda “Altın Takım”la bir olimpiyat ş ampiyonlu ğ u ve bir de Dünya Kupası finalistli ğ i ya ş ayan, sonrasında teknik adamlık kariyerinde de ba ş ta Fiorentina ile kazandı ğ ı Kupa Ga- lipleri Kupası olmak üzere önemli ba ş arılar elde eden Hidegkuti, bu sayede adını da futbol tarihi- nin de ğ erli isimleri arasına hakkıyla yazdırmı ş tı. 20 yıl evvel hayatını kaybeden bu büyük fut- bol adamının 100. ya ş günüyse bu aya denk geliyor. Bu vesileyle bizler de kendisini saygıyla anıyor ve onun futbol hayatını kabaca hatırlatmak istiyoruz. Nandor Hidegkuti, 3 Mart 1922’de, Budape ş te’nin Obuda semtinde dünyaya gelmi ş ti. Ailesi kentsoylu, orta sınıf bir ai- leydi. Babası I. Dünya Sava ş ı’na katılmı ş ve sava ş esnasındaki hizmetlerinden ötürü ş övalye unvanına dahi lâyık görülmü ş tü. Annesiyse evlerinin yakınındaki bir fabrikada müdür olarak çalı ş maktaydı. İ lk topunu çoraptan yapmı ş tı E ğ er I. Dünya Sava ş ı’ndanma ğ - lup çıkmı ş ve bunun neticesinde i ş gale u ğ ramı ş bir ülkedeyseniz, orta sınıfa dahi mensup olsanız refah içinde bir ya ş am sürme ş ansınız pek fazla sayılmazdı. Nitekimbu durum, Nandor’un