Basic HTML Version
renörlük ve profesyonel spor yöneti-
ciliği, akla gelen başlıca işlerdir. Futbol
dışı bir işe yönelme durumunda pek
çok alternatif bulunmaktadır. Ancak
bu noktada futbol dışı bir işe yönele-
cek kişinin futbol kariyerinin sadece
futbolculuk yılları ile sınırlı kaldığı gö-
rülecektir. Futbol ile ilgili bir işi seçen
kişiler ise futbol kariyerlerine devam
edecektir.
Antrenörlük kariyeri aşamaları
İyi bir futbolculuk kariyerine sahip
olmanın iyi bir antrenör olma garan-
tisi vermediği göz önüne alındığında
futbolculuk kariyeri sonrasında kişi-
nin yeni başlangıçlarla karşılaşacağı
ve yeni bir mücadele ortamına gire-
ceği görülecektir. Üst düzey futbol
oynamış pek çok başarılı futbolcunun
antrenörlük kariyerinde başarısız ol-
ması antrenörlük kariyeri ile futbol-
culuk kariyerinin ne denli farklı şeyler
olduğunu açıkça göstermektedir. Bu
noktada üst düzey futbol oynamamış
kişiler arasından çok başarılı antre-
nörlerin çıkabildiğini de göz artı etme-
mek gerekir. Şekil 2’de bir antrenörün
kariyerine dair bir örnek verilmekte-
dir.
Kariyer planlama
Kariyer planlama kişisel açıdan ele
alındığında kişinin mesleki gelişim
sürecini planlaması olarak tanımlan-
maktadır. Futbol dünyasında ister
oyuncu ister futbol adamı olarak kari-
yer yapmak isteyen herkesin başarıya
ulaşmak adına bir planlama yapması
gerekmektedir. Kariyer planlaması
dendiğinde kişinin en azından aşağı-
daki sorulara cevap bulmuş olması
gerekir.
a. Kısa vadede (1 yıl) sonra nerede
olmak istiyorum?
b. Orta vadede (5 yıl) sonra nerede
olmak istiyorum?
c. Hedeflerime ulaşma yolunda ne
gibi eksikliklerim var?
d. 1 yıl sonraki hedefime ulaşmak
için şimdi ne yapmalıyım?
e. 5 yıl sonraki hedefime ulaşmak
için şimdiden ne yapmaya başlamalı-
yım?
f. Kişisel misyon ve vizyonum ne-
dir?
Kariyer planlama hataları
Kariyer planlama ile ilgili hatalar
çoğu zaman geri dönülemez sonuç-
lara da yol açabilmektedir. Bu neden-
le bu konuda en çok yapılan hatalar
aşağıda yer almaktadır. Bu hataları
bilmek ve bunlara düşmemeye özen
göstermek gerekir.
•
Çabuk ya da geçici çözümler
aramak.
• Kısa dönemli maddi ihtiyaçlar
ile uzun dönemli hedefler arasın-
daki dengeyi tutturamamak.
• Hiç kimseden yardım alma-
mak, çevreden gelen önerileri
dikkate almamak.
• Kendi doğrularını bir kenarı
bırakıp tamamen çevreden ge-
len önerilere endeksli ha-
reket etmek.
• Başarılı olunamadığın-
da veya ilerleme kaydedile-
mediğinde suçu başkalarına
ve geçmişte yaşanan olayla-
ra yüklemek.
• Yenilik ve gelişime açık olmamak.
• İnsan ilişkilerine önem verme-
mek. Kişiliğin, imajın ve çevrenin kari-
yer üzerindeki etkisini göz ardı etmek.
Sonuç
Günümüzde üst düzey başarılar
elde etmiş antrenörlere bakıldığın-
da bu kişilerin kariyer planlamasına
önem veren, kişisel gelişime odaklı,
yenilikçi, hırslı kişiler olması bir rast-
lantı değildir. Bu nedenle başarı he-
defleyen herkes gibi futbol dünyasın-
daki kişilerin de kariyer yolunda planlı
ve doğru adımlar atması gerekir. Bu
noktada akademik eğitim, futbolcu-
luk yaşamında edinilen bilgiler, kişilik
yapısı, yabancı dil, futboldaki gelişimi
yakinen takip etmek çok önemlidir.
Gözden kaçırılmaması gereken esas
konu ise kişinin kendi yeterliliklerinin
farkında olarak verimli ve iş tatmini
yüksek biçimde çalışabileceği doğru
yeri belirleyebilmesidir.
Futbolculuk
Gençlik Geliştirme
Antrenörlüğü
Yardımcı
Antrenörlük
Teknik
Direktörlük
Grassroots
Gençlik Geliştirme Aday Futbolcu
Profesyonel
Futbolcu
Şekil 1. Futbolculukta kariyer aşamaları
Şekil 2. Antrenörlük kariyeri aşamaları örneği
“Kariyer”, kişinin bir mesleği ya-
parken kendine koyduğu hedefler
doğrultusunda iş deneyimi kazanmak
ve gerekli eğitimleri alıp, mesleki ve
bireysel açıdan kendisini gerçekleştir-
me sürecidir. “Kariyer planlama” ise
kişinin ilgilerini, yeteneklerini, kişili-
ğini, becerilerini ve değerlerini temel
alan kendisine uygun kariyer yolunu
keşfetme ve kararlar verme süreci-
dir. Her alanda olduğu gibi günümüz
futbolunda da “kariyer” ve “kari-
yer planlama” büyük önem taşıyan
ancak üzerinde teorik olarak yeterli
derecede durulmamış kavramlardır.
Futbolun diğer faaliyet alanlarından
çok daha yüksek gelir yaratma potan-
siyeline sahip olduğu göz önüne alın-
dığında futbolda kariyerin ve kariyer
planlamasının önemi çarpıcı şekilde
karşımıza çıkmaktadır.
Kariyerde belirleyici unsurların ba-
şında alınan mesleki eğitim gelmek-
tedir. Alınan eğitim uzun bir zaman
dilimini kapsamakta ve kişileri belli
bir uzmanlık alanına yönlendirmek-
tedir. Futbolda mesleki eğitimi ve
bunun kariyer üzerindeki etkisini di-
ğer tüm faaliyet alanlarından ayrı ele
almak gerekir. Futbolun diğer faaliyet
alanlarından farklı olan yanı; Beden
Eğitimi ve Spor Yüksekokulları bün-
yesinde verilen akademik eğitimin
yanı sıra futbolculuk hayatı boyunca
edinilmiş pratik eğitim boyutunun
bulunmasıdır. Bu konuda futbol dün-
yasında mektepli-alaylı, futbolun için-
den olanlar-dışından olanlar şeklinde
ayrışmaların ve çatışmaların yaşan-
dığı sıklıkla görülmektedir. Elbette
en ideali üst düzey futbol oynama-
nın yanı sıra Beden Eğitimi ve Spor
Yüksekokulları’nda okuyarak pratik
bilgi ile teorik bilgiyi bütünleştirmek-
tir. Son yıllarda genç yaştaki üst düzey
futbolcuların Beden Eğitimi ve Spor
Yüksekokulları’nda eğitim alma çabası
bu gerçeğin fark edildiğinin bir göster-
gesidir.
Kariyerin birbiriyle ilişkili işlerde
çalışarak ortaya çıkarılmış bir süreç
olduğu göz önünde bulunduruldu-
ğunda, futbolculuk kariyerini aşağıda-
ki gibi şematize etmek mümkündür.
Futbolculuk kariyeri aşamaları
Futbolculuk yaşının genel olarak
35 yaş ve sonrasında sona erdiği göz
önüne alındığında futbolculuğun hem
başlı başına bir kariyer sayılabileceği
hem de bir ömür boyu sürecek futbol
kariyerinin içinde yalnızca bir dönem
olarak değerlendirilebileceği görüle-
cektir. Bu nedenle futbola başlayan
kişilerin hem futbolculuk dönemi
hem de futbolu bıraktıktan sonraki
dönem için birer kariyer planlaması
yapması gerekmektedir. Çünkü fut-
bolculuk kariyeri ile futbol kariyeri
farklı kavramlardır. Futbolculuğu bir
meslek olarak ele aldığımızda futbol
hayatının sonrasında bir yol ayrımına
gelindiği görülecektir. Futbol ile ilgili
bir iş veya futbol dışı bir işe yönelmek.
Futbol ile ilgili işlere bakıldığında ant-
Futbolda kariyer planlama
Pek çok kulvarda olduğu gibi futbolda da kariyer ve kariyer planlama son derece önemli kav-
ramlardır. Futbolculuk başlı başına bir kariyer sayılabileceği gibi futbol kariyerinin sadece belli
bir parçasını oluşturabilir. Bu nedenle futbola başlayan kişilerin hem futbolculuk dönemi hem de
sonrası için birer kariyer planlaması yapması gerekmektedir
Yazan: Dr. Erden Or - TFF Kadın Futbolu Müdürü
Futbol Gelişim
44
45
Futbol Gelişim