Türkiye - Ukrayna Maç Kitabı

Kilisesi de Ukraynalıları Katolikliğe geçmeye zorladı. Ukraynalıların özellikle zengin kesimi Katolikliği benimsedi. Polonya yönetimi ve Katolik Kilisesi’ne karşı 16. ve 17. yüzyılda sürekli olarak köylü ayaklanmaları meydana geldi. Bu dönemde, Ukrayna’nın bozkırlarında, Kozak veya Kazak denilen gruplar ortaya çıktı. (Ukrayna’daki Kozaklar ya da Kazakların bugün Kazakistan’da yaşayan Kazak Türkleri ile hiçbir ilgisi yoktur.) Bugünkü Ukrayna’nın orta ve güneyindeki bozkırlarda, toprak ağalığı düzeninden kaçanların oluşturduğu savaşçı birlikleri olan Kozaklar, Polonya egemenliğine karşı patlak veren köylü isyanlarına etkin destek verdi. Kozak isyanlarının en büyüğü, 1648’de Bogdan Hmelnitski öncülüğünde gerçekleşti. Hmelnitski, bugünkü Ukrayna topraklarının geniş bir bölümünde Kozakların bağımsızlığını sağladı. Kozak devletinin hüküm sürdüğü bu kısa dönem, Ukraynalıların bağımsız olduğu ender dönemlerden biridir. Polonya’ya karşı tek başına uzun süre ayakta kalamayacağını düşünen Hmelnitski, 1654 yılında, Rusya’nın himayesine girdi. Fakat Kozakların yaşadığı bölgeler daha uzun bir süre Rus Çarlığı, Polonya ve güneyde Osmanlı Devleti’nin himayesindeki Kırım Hanlığı arasında tampon bölge olarak kalmaya devam etti. Kozaklar da bu üç devletten birine karşı diğeri ile ittifak kurdu. Rusya, 1783’te Kırım’ı ele geçirdikten sonra, Kozakların özerkliğini tamamen kaldırdı. Ukrayna’nın ortası ve doğusu Rusya’nın parçası haline geldi. Batı Ukrayna toprakları ise Polonya, ardından da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarafından yönetildi. Rusya’daki 1917 Ekim Devrimi sırasında Kiev’deki milliyetçiler, Ukrayna Ulusal Cumhuriyeti’ni ilân etti. 1918’de Birinci Dünya Savaşı’ndan yenilgiyle çıkan Avusturya-Macaristan İmparatorluğu dağılırken, Batı Ukrayna Ulusal Cumhuriyeti ilân edildi. Bu bağımsızlık da ancak birkaç yıl sürdü ve Batı Ukrayna bir süre sonra Polonya’nın, Orta ve Doğu Ukrayna ise Sovyetler Birliği’nin egemenliğine girdi. Sovyetler Birliği, önce 1939’da, sonra da 1944’te bugünkü Batı Ukrayna topraklarını ele geçirdi. 1954 yılında, dönemin Sovyet lideri Nikita Kruşçev, Kırım Yarımadası’nı, Sovyetler Birliği’nin cumhuriyetlerinden biri olan Rusya’dan, yine Sovyetler Birliği’nin bir diğer cumhuriyeti olan Ukrayna’ya devretti. Böylece bugünkü Ukrayna toprakları, ilk kez aynı devletin bünyesinde bir araya geldi. 1991’de Sovyetler Birliği dağılırken Ukrayna da bağımsızlığını elde etti. Nüfus ve etnik yapı Ukrayna’nın nüfusu, 44 milyonu biraz aşıyor. Ölüm oranının doğum oranına yüksekliği ve yurtdışına göçler nedeniyle Ukrayna nüfusu, sürekli azalma eğiliminde. Ukrayna toplumunun tamamına yakını okur-yazar. Ülkede eğitim düzeyi çok yüksek. Nüfusun büyük kısmını (yaklaşık yüzde 78’ini) etnik Ukraynalılar oluşturuyor. İkinci büyük etnik grup olan Rusların oranı yüzde 17. Türk kökenli bir halk olan Kırım Tatarlarının sayısı ise 300 bin civarında. Ayrıca Romanya sınırına yakın bölgelerde Moldovalılar ve Rumenler, Macaristan sınırındaki Transkarpatya bölgesinde Macarlar yaşıyor. Ülke Adı Ukrayna Yönetim Biçimi Yarı başkanlık sistemli üniter anayasal cumhuriyet Başkenti Kiev Resmî Dil Ukraynaca Nüfusu 44 milyon 33 bin 874 kişi Yüzölçümü 603.550 km² Kişi Başına Gelir 8.700 $ Para Birimi Grivna Bir Doğu Avrupa ülkesi olan Ukrayna, 603 bin 550 kilometrekare yüzölçümüne sahip. Ukrayna, bu özelliğiyle tamamı Avrupa’da olan en geniş ülke unvanını taşıyor. Doğusunda ve kuzeydoğusunda Rusya, kuzeybatısında Belarus, batısında Polonya, Slovakya ve Macaristan, güneybatısında Romanya ve Moldova ile kara sınırı bulunuyor. Azak Denizi ve Karadeniz’de de kıyısı bulunan Ukrayna, ülkemizle de deniz komşusu özelliğine sahip. Yarı başkanlık sistemi ile yönetilen üniter devletin başkenti ve en büyük şehri Kiev. Tarihi Ukraynalılar, Rus ve Belaruslarla birlikte, Doğu Slavlarını oluşturan üç halktan biri. Doğu Slavları, 8. yüzyılda kurulan ve Karadeniz’den Baltık Denizi’ne kadar uzanan Kiev Prensliği çatısı altında toplandı ve Hristiyanlığın Ortodoks mezhebine girdi. Kiev Prensliğinin 13. yüzyılda başlayan Moğol akınlarıyla parçalanmasından sonra, bu topraklarda yerel prenslikler kuruldu. Bunlardan Moskova Prensliği, ilerleyen yüzyıllarda güçlenip Rusya İmparatorluğu’na dönüşecekti. Kiev Prensliğini Rus milliyetçileri, bir Rus devleti olarak görür. Onlara göre, Ukraynaca dili, daha sonradan köylerde ve Polonyalıların etkisiyle ortaya çıkmıştır. Ukrayna milliyetçilerine göre ise Kiev Prensliği bir Ukrayna devletidir. Moğol saldırıları yüzünden Kiev, büyük hasar gördü ve siyasi ağırlığını yitirdi. İlerleyen yüzyıllarda Ukrayna bölgesi, önce Litvanya Devleti’nin, ardından da Polonya’nın (o zamanki adıyla Lehistan) egemenliğine girdi. Polonya egemenliği döneminde Ukraynalılar, ekonomik ve dini baskılarla karşılaştı. Ukraynalı köylüler, Polonyalı toprak asilzadelerinin baskılarına maruz kaldı. Polonya’daki Katolik Ukrayna’yı Tanıyalım Topraklarının tamamı Avrupa’da bulunan ülkeler arasında en geniş yüzölçümüne sahip olan Ukrayna, Karadeniz kıyısındaki varlığıyla da ülkemizin kuzey komşusu. Denizaşırı komşumuz 28 RUSYA BELARUS POLONYA ROMANYA MACARİSTAN SLOVAKYA MOLDOVA AZAK DENİZİ KARADENİZ 29 Lviv’den bir sokak görüntüsü Kharkiv’deki ünlü Annunciation Kadedrali

RkJQdWJsaXNoZXIy NTU4NA==