Türkiye-Lüksemburg Maç Kitabı
Lüksemburg ya da resmî adıyla Lüksemburg Büyük Dükalı ğ ı, Batı Avrupa’da, denize kıyısı olmayan küçük bir devlettir. Toprakları Belçika, Fransa ve Almanya ile çevrelenmi ş tir. Ba ş kenti, ülkeyle aynı adı ta ş ıyan Lüksemburg’dur. Yüzölçümü 2 bin 586 kilometrekare, nüfusu ise 2022 verilerine göre 650 bin 354 ki ş idir. Ülkede parlamenter temsilî demokrasi ile birlikte anayasal krallık sistemi vardır. Grandük unvanını ta ş ıyan bir monark tarafından yönetilir. Eski dönemlerden günümüze ayakta olan tek dükalıktır. Ülke son derece geli ş mi ş bir ekonomiye sahiptir ve ki ş i ba ş ına dü ş en millî gelir ortalamasında Liechtenstein ve Monako’nun ardından üçüncü sırada yer almaktadır. Lüksemburg; Avrupa Birli ğ i, NATO, OECD, Birle ş mi ş Milletler, Benelüks Toplulu ğ u ve Batı Avrupa Birli ğ i’nin kurucu üyelerindendir. Ülkenin ba ş kenti ve aynı zamanda en büyük yerle ş im birimi olan Lüksemburg, Avrupa Birli ğ i ile ilgili pek çok sayıda kurum, kurulu ş ve dairenin genel merkezine ev sahipli ğ i yapmaktadır. Tarih Lüksemburg’un siyasi tarihi 963 yılında Kont Siegfried’in bu bölgedeki kale ve manastırı satın alarak burada bir yönetim kurmasıyla ba ş latılmaktadır. Lüksemburg 1354’te dükalı ğ a dönü ş türülmü ş , 14 ve 15. yüzyıllarda Roma Germen İ mparatorlu ğ u’nun dört kralı Lüksemburg’dan olmu ş tur. Bölge daha sonra 19. yüzyıla kadar Bourbon, Habsburg ve Hohenzollern Hanedanlarının ve Fransa’nın hâkimiyeti altında kalmı ş tır. Napolyon Sava ş ları sonrasında 1815’te Viyana Kongresi ile Hollanda hâkimiyetinde bir büyük dükalık hâline gelen Lüksemburg, Belçika’nın 1830’da Hollanda’dan ba ğ ımsızlı ğ ını kazanmasının ardından 1839’da tamamen ba ğ ımsız bir devlet hâline gelmi ş tir. Her iki dünya sava ş ında da tarafsızlı ğ ını ilân eden Lüksemburg, buna kar ş ın 1914 ve 1940’ta iki kez Almanya tarafından i ş gal edilmi ş , her ikisinde de Almanya’nın sava ş ı kaybetmesi üzerine i ş galler sona ermi ş tir. 1945’te Birle ş mi ş Milletler’in ve 1949’da NATO’nun kurucu üyelerinden olan Lüksemburg, 1951’de Avrupa Kömür ve Çelik Toplulu ğ u ve 1957’de Avrupa Ekonomik Toplulu ğ u’nun kurucuları arasında yer almı ş , daha sonra te ş kilatın Avrupa Birli ğ i’ne (AB) dönü ş mesiyle 1993’te AB üyesi olmu ş ve 1999’da da euro bölgesine girmi ş tir. Siyasi Yapı Lüksemburg anayasal monar ş i ile yönetilmektedir ve dünyada “Büyük Dükalık” statüsündeki tek ülke Lüksemburg’u Tanıyalım Batı Avrupa’da dünyanın “Dükalık”la yönetilen tek ülkesi konumundaki Lüksemburg, Türkiye’nin küçük illeri kadar bir toprak büyüklü ğ üne ve 650 bin civarında bir nüfusa sahip. Finans ve bankacılık alanında İ sviçre ile birlikte dünyanın vergi cennetlerinden birisi olarak kabul edilen ülke, ki ş i ba ş ına dü ş en geliriyle dünya klasmanında üçüncü sırada yer alıyor. 35 konumundadır. Devlet yönetiminin ba ş ında olan ve aynı zamanda ba ş komutan sıfatını ta ş ıyan “Büyük Dük”, ülkenin uluslararası platformlarda temsilini üstlenmektedir. “Büyük Dük”ün hükümeti atama, yürütme yetkilerini hükümetle birlikte üstlenme, yasaları onaylama ve gerekli gördü ğ ü durumlarda parlamentoyu feshetme gibi yetkileri vardır. 1964-2000 yılları arasında tahtta oturan Lüksemburg Büyük Dükü Jean, Ekim 2000’de tahtı o ğ lu Henri’ye devretmi ş tir. Yasama organı 60 sandalyeli parlamentodur. Milletvekilleri be ş yılda bir gerçekle ş tirilen seçimlerle belirlenmektedir. Yürütme organını Büyük Dük ve hükümet temsil etmektedir. Be ş yılda bir gerçekle ş tirilen seçimler sonrasında Büyük Dük, en fazla oyu alan veya koalisyonu kurabilecek olan parti liderini görevlendirmekte, hükümeti kuran parti lideri ba ş bakan olarak görev almaktadır. Ülkede son seçimler Ekim 2018’de yapılmı ş tır ve Hristiyan Sosyal Halk Partisi (CSV) yüzde 28 oy oranı ve 21 sandalye ile seçimden birinci parti olarak çıkmı ş tır. Yüzde 16 oy oranı ve 12 sandalye ile seçimden ikinci parti olarak ayrılan Demokrat Parti (DP), seçimden sonra koalisyon hükümetini kurmu ş tur. 2013 Aralık ayından bu yana ba ş bakanlık görevini sürdüren parti lideri Xavier Bettel, böylece ikinci görev dönemine ba ş lamı ş tır. Ülkede, Esch-sur-Alzette, Lükemburg ve Diekirch ş ehirlerinde olmak üzere üç genel mahkeme; Lüksemburg ve Diekirch’da iki bölge mahkemesi, temyiz ve fesih mahkemelerinden olu ş an Yüksek Adalet Divanı bulunmaktadır. Ayrıca idarî mahkeme ve anayasa mahkemesi de kurulmu ş tur ve bu mahkemeler de ba ş kentte yer alır. Resmi Adı Lüksemburg Büyük Dükalı ğ ı Ba ş kent Lüksemburg Resmî Diller Lüksemburgca, Almanca, Fransızca Yönetim Biçimi Anayasal monar ş i Ba ğ ımsızlık Tarihi 19 Nisan 1839 (Hollanda’dan) Yüzölçümü 2 bin 586 kilometrekare Nüfus 650 bin 364 ki ş i Ki ş i Ba ş ına Gelir 110.300 $ Para Birimi Euro 34 Küçük ve zengin ülke 19. yüzyılın sonuna kadar “Büyük Dük”ün ikametgâhı olan Walferdange Kalesi BELÇ İ KA ALMANYA FRANSA
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NTU4NA==