Türkiye - Litvanya Maç Kitabı

Litvanya, Kuzey Avrupa’da bulunan üç Baltık devletinden biridir. Ülkede yerle ş im daha çok Baltık Denizi boyunca yo ğ unla ş mı ş tır. Kuzeyden Letonya, güneydo ğ udan Belarus ile Polonya, batıdan ise Rusya egemenli ğ indeki Kaliningrad ile sınır kom ş usudur. Litvanya, deniz a ş ırı olarak Baltık Denizi’nin kar ş ısında bulunan İ sveç’le kom ş udur. Ülkenin nüfusu 2.5 milyonun biraz üzerindedir. En büyük kenti ise ba ş kenti Vilnius’tur. 14. yüzyıl sıralarında Litvanya, Avrupa’nın en geni ş sınırlarına sahip devletlerinden biriydi. O dönemde Belarus, Ukrayna, Polonya ve Rusya’nın bir bölümü Litvanya Büyük Dükalı ğ ı’nın egemenli ğ indeydi. Polonya ve Litvanya, 1569’daki Lublin Birli ğ i’yle yeni bir devlet olarak Polonya-Litvanya Birli ğ i’ni olu ş turdu. Bu birle ş meden iki yüzyıl sonra 1772 ile 1795 yılları arasında bu ittifak bozulmaya ba ş ladı. Litvanya’nın parçaları Rus İ mparatorlu ğ u’nun eline geçti. I. Dünya Sava ş ı’nın sonrasında ülkede ba ğ ımsızlık hareketleri ba ş ladı. 16 Ş ubat 1918’de ülkede ulusal egemenlik bildirisi yayınlandı. 1940’tan ba ş layarak Litvanya, Sovyetler Birli ğ i ve Nazi Almanyası’nın etkisine girdi. Ülke, 1944’te II. Dünya Sava ş ı’nın sonlarına do ğ ru Nazi Almanyası’nın egemenli ğ inden sıyrıldı. Böylece ülkede yeniden Sovyet egemenli ğ i ba ş ladı. 11 Mart 1990’da yayınlanan ulusal bir deklarasyonla Litvanya, Sovyetler Birli ğ i’nden ayrıldı ğ ını açıkladı ve ba ğ ımsızlı ğ ını ilân etti. Litvanya ba ğ ımsızlı ğ ını kazandıktan sonra NATO, Avrupa Konseyi ve Avrupa Birli ğ i’ne üye oldu. 1 Ocak 2015’te euro resmi para birimi olarak kabul edildi. Co ğ rafya Ülkenin Baltık Denizi’nde olan sahilinin uzunlu ğ u 24 mildir. Litvanya’nın en büyük sıcak su limanı, Klaipeda’dır. Ülkedeki temel akarsu, Neman Irma ğ ı’dır. Bu ırma ğ ın bazı kolları uluslararası ta ş ımacılıkta kullanılmaktadır. Litvanya toprakları buzullar tarafından a ş ındırılmı ş tır. Ülkenin batısındaki yaylalarda ve do ğ usundaki da ğ lık arazilerde morenler geni ş yer kaplar. Ülkenin en yüksek noktası 293 metre yüksekli ğ indeki Auk š tojas Tepesi’dir. Ülke topraklarında Vi š tytis Gölü gibi çok sayıda göl ve sulak alan bulunur. Ormanlık alanlar toprakların yüzde 33’ünü kapsar. İ klimi ılıman ve karasal iklimin etkilerinin görüldü ğ ü karma bir iklimdir. Yazlar ve kı ş lar ılıman geçer. Bir co ğ rafi hesaplama yöntemine göre, Litvanya’nın ba ş kenti Vilnius’un birkaç kilometre ötesinde Orta Avrupa iklimi ba ş lar. Litvanya’yı Tanıyalım Kuzey Avrupa’da Estonya ve Letonya ile birlikte üç Baltık ülkesinden birisi olan Litvanya, 1991’de Sovyetler Birli ğ i’nin da ğ ılmasıyla ba ğ ımsızlı ğ ını kazandı. 2.5 milyon nüfusuyla ciddi bir ekonomik atılım gerçekle ş tiren Litvanya, özellikle basketboldaki ba ş arıları, üniversite e ğ itimi ve kehribarlarıyla me ş hur. 33 Ocak ayında kıyılardaki ortalama sıcaklık − 2.5, temmuz ayında ise 16 derecedir. Kar, ülkede her yıl ekim ve nisan ayları arasında düzenli olarak ya ğ ar. Yönetim 11 Mart 1990’da ba ğ ımsızlı ğ ın kazanılmasından sonra 25 Ekim 1992’de yapılan ilk genel seçimlerde yeni anayasa yüzde 56.75’lik bir oyla kabul edildi. 23 Mayıs 1992’de cumhurba ş kanının rolü konusunda yeni bir halk oylamasına gidildi ve yarı ba ş kanlık sistemi kabul edildi. Litvanya devletinin ba ş ında cumhurba ş kanı bulunur. Görev süresi dört yıldır ve art arda en fazla iki kez seçilebilir. Ülkede tek meclisli demokratik sistem vardır. Litvanya Silahlı Kuvvetleri 2 bin 400 sivil personel dâhil, 15 bin çalı ş andan olu ş ur. Ordunun 100 bin civarında da rezerv gücü bulunmaktadır. Eylül 2008’de kaldırılan zorunlu askerlik, Ş ubat 2015’te Do ğ u Avrupa’daki iç karı ş ıklıklar ve Rusya tehdidine kar ş ı yeniden zorunlu hâle gelmi ş tir. Ülkede 5 bin 400 ki ş ilik bir sınır koruma ekibi görev yapmaktadır. Ülkedeki güncel yönetim birimleri 1994’te olu ş turuldu ve ülkenin 2000’de Avrupa Birli ğ i’ne girmesiyle birlikte yeniden gözden geçirildi. Ülkede 10 il, 60 belediye ve 500 kadar bucak vardır. İ ller merkezi hükûmet tarafından atanan valiler aracılı ğ ıyla yönetilir. Ekonomi 2003’te Avrupa Birli ğ i’ne katılan Litvanya, aday ve üye ülkelere kıyasla yüksek bir geli ş im e ğ risi çizdi. Birle ş mi ş Milletler sınıflandırmasına göre Litvanya, ki ş i ba ş ına dü ş en millî gelir bakımından geliri yüksek ülkeler arasında sayılıyor. Ülke, dört ş eritli otoyolları, hava alanları ve demiryolları altyapısı açısından geli ş mi ş tir. AB’nin en canlı ekonomilerinden birine sahip olmasından dolayı ülkeye yabancı kaynaklı yatırımlar artmakta ve turizm sektörü de geli ş mektedir. Yapısal olarak, ülkede enformasyonel bilgi sistemine ba ğ lı tutarlı bir ekonomik etkinlik sisteminin kurulması planlanmaktadır. Özellikle biyoteknoloji sektörü, ülkede önemli bir sanayi kalemi olarak öne çıkmaktadır. Bu özelli ğ iyle Litvanya, Baltık ülkeleri arasında sivrilmektedir. Ülkede, lazer sistemlerinin de üretimi Resmi Adı Litvanya Cumhuriyeti Ba ş kent Vilnius Resmî Dil Litvanca Yönetim Biçimi Yarı Ba ş kanlık Ba ğ ımsızlık Tarihi 11 Mart 1990 Yüzölçümü 65 bin 300 kilometrekare Nüfus 2 milyon 683 bin 546 ki ş i Ki ş i Ba ş ına Gelir 17.032 $ Para Birimi Euro 32 Kehribarlar ülkesi Palanga Müzesi’ndeki paha biçilmez kehribarlar... Litvanya’nın ünlü balonları... Ülkenin ikinci büyük ş ehri Kaunas... L İ TVANYA LETONYA Baltık Denizi BELARUS POLONYA RUSYA Kaliningrad Vilnius Riga Kaunas