Türkiye-İskoçya Maç Kitabı

Birle ş ik Krallık’a ba ğ lı dört ülkeden birisi olan İ skoçya, Büyük Britanya adasının kuzeydeki üçte birlik kısmını kaplar. Güneydo ğ usunda İ ngiltere ile 154 kilometre uzunlu ğ unda bir sınırı vardır. Kuzeyi ve batısı Atlas Okyanusu, kuzeydo ğ usu Kuzey Denizi ve güneyi İ rlanda Denizi ile çevrilidir. İ skoçya Krallı ğ ı, Erken Orta Ça ğ ’da ba ğ ımsız, egemen bir devlet olarak ortaya çıkmı ş ve 1707 yılına kadar varlı ğ ını sürdürmü ş tür. 1603 yılında verasetle İ skoçya Kralı VI. James, İ ngiltere ve İ rlanda Kralı oldu ve böylece üç krallı ğ ın ş ahsi birli ğ ini sa ğ ladı. İ skoçya daha sonra 1 Mayıs 1707’de yeni Büyük Britanya Krallı ğ ı’nı olu ş turmak için İ ngiltere Krallı ğ ı ile siyasal birli ğ e girdi. Birlik, aynı zamanda hem İ skoçya Parlamentosu hem de İ ngiltere Parlamentosu’nu birle ş tiren yeni bir Büyük Britanya Parlamentosu olu ş turdu. 1801 yılında Büyük Britanya; Büyük Britanya ve İ rlanda Birle ş ik Krallı ğ ı’nı olu ş turmak için İ rlanda Krallı ğ ı ile siyasi bir birli ğ e girdi. İ skoçya’da, Birle ş ik Krallık Monar ş isi dönemine geçilmesiyle, birlik öncesi İ skoçya Krallı ğ ı’na özgü çe ş itli stiller, ba ş lıklar ve devletin di ğ er kraliyet sembolleri kullanılmaya devam edildi. İ skoçya içindeki hukuk sistemi de İ ngiltere, Galler ve Kuzey İ rlanda’dan ayrı kalmı ş tır. İ skoçya hem kamu hem de özel hukukta ayrı bir yargı yetkisi olu ş turmaktadır. İ ngiltere’nin geri kalanından farklı hukukî, e ğ itimsel, dinî ve di ğ er kurumların varlı ğ ının devam etmesi, İ ngiltere ile 1707 birli ğ inden bu yana İ skoç kültürünün ve ulusal kimli ğ inin devamına katkıda bulunmu ş tur. Tarihçe İ skoçya’da Demir Ça ğ ı’na ait çok sayıda arkeolojik bölge ortaya çıkartılmı ş olsa da bu döneme dair bilinenler çok sınırlıdır. Kuzey ve batı bölgelerinde ya ş ayan insanların ta ş tan in ş a edilmi ş yapılarda kaldı ğ ı bilinmektedir. MÖ 800 - MS 300 arasında ta ş yapılar meydana getirilmi ş tir. Kimisi tahkimat amaçlı kimisi de tüm toplumu korumak adına in ş a edildi ğ i sanılan korunaklı duvarlara sahip yapılar da mevcuttur. Ayrıca di ğ er Bronz Ça ğ ı uygarlıklarının aksine anıtsal mezar kültürü bulunmamaktadır. İ skoçya’ya dair yazılı tarih Antik Yunan ve Roma döneminde ba ş lar. Kuzeydeki kabilelerin birbirlerini anladıkları bir Kelt dili konu ş tukları, daha güneydeki ve do ğ udaki kabilelerin ise bir tür Briton dili konu ş tu ğ u dü ş ünülmektedir. Albion adını verdikleri adayı tamamen almaya karar veren Romalılar MS İ skoçya’yı Tanıyalım Harry Potter filmleri ba ş ta olmak üzere pek çok filme mekân sahipli ğ i yapan İ skoçya’nın kültürü elfler, ruhlar, periler, hayaletler, canavarlar, goblinler, devler ve efsanevi hayvanların hikâyeleri ile doludur. Ünlü Loch Ness Canavarı ise İ skoçya’daki efsanevi hikâyelerden en bilinenidir. Büyük Britanya adasının kuzeydeki üçte birlik kısmını kaplayan ülke, büyüleyici da ğ ları, nehirleri ve gölleriyle kendisini sanki bir masalın içindeymi ş siniz gibi hissetmenizi sa ğ lar. 35 84 yılındaki Graupius Da ğ ları Muharebesinde önemli bir zafer kazanmı ş tır. Ancak Roma egemenli ğ i hiçbir zaman modern İ skoçya topraklarının tamamında etkili olamamı ş tır. İ ngiltere Kraliçesi I. Elizabeth’in varis bırakmadan ölmesi üzerine, kraliçenin en yakın akrabası olan İ skoçya Kralı VI. James tahta geçti. I. James adıyla 1603 yılında taç giyen kral, İ skoçya ile birlikte, İ ngiltere’yi, 12. yüzyıldan beri de ğ i ş en derecelerde İ ngiliz tacı altında bulunan İ rlanda’yı ve 1536’da İ ngiltere ile siyasi olarak birle ş en Galler’i merkezden yönetmeye ba ş ladı. I. James’in, İ ngiltere ve İ skoçya’yı hukukî ve siyasî olarak tam bir birlik hâline getirme çabası sonuç vermedi ve “Taçların Birli ğ i” olarak adlandırılan bu dönemde iki ülke bir tek kral altında ayrı ayrı varlıklarını sürdürmeye devam etti. 1707 yılında önce İ skoç Parlamentosu tarafından, daha sonra da İ ngiliz Parlamentosu tarafından kabul edilen Birle ş me Yasası ile iki krallık tek bir parlamento ile yönetilmeye ba ş ladı. Bu birle ş me sonrasında olu ş an yeni krallık, Büyük Britanya olarak adlandırıldı. İ skoçlar bu birle ş meden sonra tacı ele geçirmek üzere en önemlileri 1715 ve 1745 tarihlerinde olmak üzere birkaç kez ayaklansalar da ba ş arılı olamadılar. 1800’de çıkarılan yeni bir Birle ş me Yasası ile İ rlanda Parlamentosu da da ğ ıtıldı ve parlamentoya Birle ş ik Krallık Parlamentosu’nda temsil hakkı verildi. Bu geli ş me ile olu ş an yeni ülkenin adı ise Büyük Britanya ve İ rlanda Birle ş ik Krallı ğ ı oldu. İ skoçya’yı ba ğ ımsızlık referandumuna ta ş ıyan ilk somut adım, 1978 yılında İ skoçya ve Galler için ayrı ayrı çıkarılan ve yetki devri öngören yasalar çerçevesinde 1 Mart 1979 tarihinde yapılan referandum oldu. Bahse konu referandumda söz konusu yasa hükümlerinin uygulamaya geçirilmesinin istenip istenmedi ğ i soruldu. Galler halkının yüzde 79.7’sinin “hayır” oyu kullandı ğ ı referandumda, İ skoçlar yüzde 51.6’lık oranla yetki devri öngören yasanın uygulamaya geçirilmesini desteklediler. Ancak, ilgili Resmi Adı İ skoçya Ba ş kent Edinburgh Tanınan Diller İ ngilizce, İ skoçça, Scots Yönetim Biçimi Parlamenter Monar ş i Yüzölçümü 77 bin 933 kilometrekare Nüfus 5 milyon 510 bin ki ş i Ki ş i Ba ş ına Gelir 38.931 $ Para Birimi Sterlin 34 Efsaneler ülkesi Lomond Gölü İ skoçya KUZEY İ RLANDA İ NG İ LTERE