Türkiye-Arnavutluk Maç Kitabı

Mehmed zamanında bazı Arnavut Beyleri Müslümanlığı kabul etti. Osmanlıların bu diyara yerleşmesi 1431 yılında Sinan Paşa’nın akınlarıyla oldu. Arnavutların Payitahtla ilişkisi de Osmanlı İmparatorluğu’nun hem yükselişinde hem de tarih sahnesinden çekilişinde önemli roller oynadı. Arnavutlar, Otranto fatihi Gedik Ahmet Paşa’dan başlayarak Osmanlı İmparatorluğu’na 33 sadrazam verdi. Kara Ahmed Paşa, Lütfi Paşa, Ferhad Paşa, Yemen Fatihi Koca Sinan Paşa, Tarhuncu Ahmed Paşa ve Köprülü Mehmed Paşa’dan itibaren Köprülü sülalesi bunların en ünlüleridir. 18. yüzyıl sonlarıyla 19. yüzyıl başlarında Yanya’da Tepedelenli Ali Paşa, Girit ve Mısır’da Mehmed Ali Paşa, Balkanlar ve Doğu Akdeniz’de Osmanlı içerisinde yükselen Arnavut gücünün sembolüydü. Ancak her iki paşa Osmanlıya bağlı faaliyet gösterdikleri dönemlerde büyük bir güç oluşturdukları gibi, daha sonra Payitahtla yollarının ayrılması da İmparatorluğun zayıflamasında önemli kilometre taşları oldu. Arnavutların Osmanlı idari kadrolarının içinde bulunmalarının haricinde ekonomik ve siyasi nedenlerle veya tahsil amacıyla Anadolu’ya çok sayıda Arnavut geldi. Bu göçler Balkan Savaşı ve I. Cihan Harbi’nden sonra Arnavutluk dışında Sırbistan ve Makedonya bölgelerinde yaşayan Arnavutların Anadolu’ya gelişiyle devam etti. 1965’te yapılan bir araştırmada Türkiye’de yaşayan Arnavutların sayısı 535 bin kişi civarında tespit edilmiştir. Savaşlar döneminde ülkemize göç eden Arnavutlar; Samsun, Tokat, Yozgat, İstanbul, Bursa, İzmir, Ankara, Sakarya gibi illere yerleştirilmiştir. 1. Balkan Savaşı’nda ülke Karadağ, Sırbistan ve Yunanistan’ın işgaline uğradı. İtalya ve Avusturya-Macaristan’ın araya girmesiyle Arnavutluk Krallığı kuruldu. Arnavutluk Silahlı Kuvvetleri’nin kuruluş tarihi de yine 1912’dir. 1988’de 65 bin olan aktif asker sayısı 2009’da 14 bin 500’e indirilmiştir. Zorunlu askerlik hizmeti ise 2010 yılında kaldırılmıştır. Arnavutluk 1 Nisan 2009’dan bu yana NATO üyesidir. Coğrafya Arnavutluk 28 bin 748 kilometrekarelik yüzölçümüne sahiptir. Kıyı uzunluğu 611 kilometre olup, Adriyatik ve İyon Denizi boyunca uzanır. Ülkenin yüzde 70’i dağlık olup engebelidir ve dışarıdan genellikle erişilemez. En yüksek dağ 2764 metre yüksekliğindeki Korab Dağı’dır ve Resmi Adı Arnavutluk Cumhuriyeti Yönetim Biçimi Parlamenter Cumhuriyet Bağımsızlık Tarihi 28 Kasım 1912 Başkenti Tiran Resmî Dili Arnavutça (Ulahça, Yunanca, Makedonca ve diğer yerel diller, azınlık dili olarak tanınmıştır.) Nüfusu 3 milyon 57 bin 220 kişi Yüzölçümü 28 bin 748 kilometrekare Para Birimi Lek Arnavutluk, Güneydoğu Avrupa’da yer alan, kuzeyinde Karadağ, kuzeydoğusunda Kosova, doğusunda Makedonya ve güneyinde Yunanistan’ın bulunduğu bir ülke. Ayrıca ülkenin batıda Adriyatik Denizi ve güneybatıda İyonya Denizi’ne kıyısı bulunuyor. İyon Denizi ile Adriyatik Denizi arasındaki Otranto Boğazı’nın karşısındaki İtalya’ya uzaklığı ise 72 kilometre. Birleşmiş Milletler, NATO, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, Avrupa Konseyi, Dünya Ticaret Örgütü, İslam Konferansı Örgütü, Karadeniz Ekonomik İşbirliği, Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması, Frankofon ve kurucu üye olarak Akdeniz İçin Birlik üyesi olan Arnavutluk, ayrıca Avrupa Birliği’nin resmî adayı. Arnavutluk’un günümüzdeki toprakları tarihin çeşitli noktalarında Dalmaçya, Makedonya ve Moesia Superior gibi Roma eyaletlerinin bir parçası oldu. Modern cumhuriyet ise Balkan Savaşları sonrasında Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’daki gerilemesinden sonra ortaya çıktı. 1912 yılında bağımsız olan Arnavutluk, 1917-1920 arasında İtalyan himayesine girdi, II. Dünya Savaşı’nda 1939 yılında İtalya, 1943’te de Almanya tarafından işgal edilene kadar Prenslik, Cumhuriyet ve Krallık oldu. 1944 yılında Arnavutluk’ta işgal sona erdi ve Enver Hoca ile Emek Partisi önderliğinde Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti kuruldu. 1991 yılında sosyalist yönetim sona erdi ve çok partili yönetime geçildi. Arnavutluk, parlamenter demokrasiye ve bir geçiş ekonomisine sahip. Arnavutluk’un başkenti olan Tiran, ülkedeki 3 milyon kişiden yaklaşık 450 binini barındırıyor. Serbest piyasa reformları, özellikle enerji ve ulaşım altyapılarının gelişiminde, ülkeye doğrudan yabancı yatırımların kapısını açmış durumda. Türkçedeki Arnavut kelimesi bir güney Arnavut (Toska) boyu olan ‘Arvanit’lerin Türkçeleştirilmiş şeklidir. Orta Çağ’da Arnavutlar antik İlliryalılar ve Pelasglar isimlerinin yerine Arber, Arberesh, Arbanon, Arbanoi isimleriyle anıldılar. Yeni Çağ’da ise Arnavutlar ülkelerini “Kartallar Ülkesi” anlamında Shqipëria (Şipıria) şeklinde adlandırıyor. Çoğu dünya dillerinde ise “Albania” kelimesi kullanılıyor. Tarihçe Arnavutların kökeni olarak Pelasglar görülür. Pelasglar Avrupa’nın en eski kavimi olarak bilinir. Yunanlar da köklerini Pelasglara dayandırır. Arnavut dili, Hint-Avrupa dil ailesinin özgün bir koludur. Arnavutçada, uzun süre komşu olmaktan ve 1000 yıllık Bizans idaresinden dolayı Yunanca ve Sırpça, 437 yıllık Osmanlı idaresinden dolayı da Türkçe ve Arapça kelimeler mevcuttur. Balkanlarda Arnavutların Müslümanlıkla tanışması ilkin 1389 I. Kosova savaşı öncesinde Timurtaş Bey’in Arnavut iline akınlar yapması ile oldu. Kısa zamanda Makedonya’nın tümü, Ergiri-Yanya bölgeleri Osmanlı kontrolüne girdi. Çelebi Arnavutluk’u Tanıyalım 15. yüzyıldan 1912 yılına kadar Osmanlı İmparatorluğu’nun bir parçası olan Arnavutluk’la her zaman sıkı bağlarımız oldu. Başta Gedik Ahmet Paşa olmak üzere İmparatorluğa 33 sadrazam veren Arnavutlar, özellikle Balkan Savaşları ve 1. Cihan Harbi döneminde yaşanan göçlerle ülkemizin ayrılmaz parçaları haline geldi. Kadim dost 31 30 Karadağ Kosova Sırbistan Kuzey Makedonya Yunanistan İtalya Adriyatik Denizi ARNAVUTLUK Tiran Bulgaristan Berat şehri, mimari yapısıyla Yeşilırmak kıyısındaki Amasya’yı andırıyor