TamSaha 249. Sayı / Ağustos 2025

ransız futbolu son dönemde Paris Saint-Germain’le dünya futbolu- nunmerkezinde yer aldı. Ligue 1 ş ampiyonunun önce Ş ampiyonlar Ligi’nde, ardından Kulüpler Dünya Kupası’nda sergiledi ğ i futbol, önümüzdeki dönemde dünya fut- boluna damga vurup vuramaya- ca ğ ı sorularını gündeme getirdi. Ş ampiyonlar Ligi finalinde ve final dı ş ında Kulüpler Dünya Kupa- sı’nda Fransız temsilcisinin sergi- ledi ğ i futbol, bu oyunu seven herkesi mest etti. Buna kar ş ın Fransız futbolu PSG’nin ba ş arısı dı ş ında iyi bir dönemgeçirmiyor. Son birkaç yıldır devam eden Ligue 1’in yayın hakları sorunu her geçen gün artarak devam ediyor. Ligin yayın hakları 2018’de yıllık 814milyon avro kar ş ılı ğ ında İ spanyol yapım ş irketi Medi- aPro’ya satıldı. Fakat anla ş ma 2021’de feshedildi. O dönemden bu yana ligin yayın hakları için farklı yayın kurulu ş larıyla kısa süreli anla ş malar yapıldı. Ligin yönetimini üstlenen LFP, geçen sezon ligi yayınlayan iki yayıncı- dan biri olan DAZN’un anla ş mayı feshetmesiyle kendi yayın plat- formunu kurmaya karar verdi. DAZN’un istedi ğ i abone sayısına ula ş amaması 500milyon avro de ğ erindeki yayın anla ş masından vazgeçmesine neden oldu. Ligue 1’in yayın hakları konusunda ya ş adı ğ ı bu belirsizlikler kulüpleri de olumsuz etkiliyor. Bunun yanı sıra altı kez Ligue 1 ş ampiyonlu ğ u ya ş ayan Fransız futbolunun önemli kulüpleri arasında yer alan Borde- aux’nun da Ligue 1’den Ligue 2’ye dü ş mesinin ardından iflâs nede- niyle profesyonel statüsünü kaybetmesi ve dördüncü lige dü ş ürülmesi, ülke futbolunda ya ş anan bir ba ş ka olumsuzluktu. Fransız futbolu için bir di ğ er olum- suz haber de Haziran ayı içerisinde profesyonel futbol kulüplerinin mâli hesaplarını denetleyen Ulusal Kontrol ve YönetimMüdürlü- ğ ü’nden (DNGC) geldi. Kurum, Kasım ayında Lyon’un geçici olarak küme dü ş ürülmesine karar verir- ken aynı zamanda kulübe transfer yasa ğ ı da getirdi. 2024-2025 se- zonu sonuna kadar kulübünmâli tablolarının iyile ş tirilmesi için süre verildi. Sezonun sona ermesinin ar- dındansa Lyon ile DNCG arasında bir toplantı yapıldı. Kulübün 2022’den bu yana sahibi olan John Textor, Lyon’unmâli durumunun iyi oldu- ğ undan emindi ve Kasım ayında sezon sonu için verilen geçici küme dü ş me ve transfer yasa ğ ına kar ş ın küme dü ş me ihtimalinin sıfır oldu- ğ unu vurgulamı ş tı. Bu beklentiye kar ş ın DNGC, kulübünmâli duru- munu düzeltmek için yeterince çaba sarf etmedi ğ ine kanaat geti- rerek, küme dü ş ürme kararı aldı. Bu karar kar ş ısında Lyon büyük bir ş ok ya ş adı. Verilen karara tepki gösterenmavi-beyaz-kırmızılılar, “Son iki yıldır Avrupa kupalarına katılma ba ş arısı göstermi ş , fonları hazır bir kulüp olarak, nasıl olur da idarî bir kararla Fransa’nın en önemli kulüplerinden biri küme dü- ş ürülür, anlamıyoruz… Yapaca ğ ımız itirazla Lyon’un Ligue 1’de kalması için gerekli mâli kaynaklara sahip oldu ğ umuzu kanıtlayaca ğ ız” açık- lamasını yaptı. Fransız futbolunun en istikrarlı kulüplerinden biri nasıl küme dü ş me cezasına çarptırılacak hâle gelmi ş ti? 1989’dan beri Ligue 1’de mücadele eden Lyon, 2000’li yılların ba ş ında Fransız futbolunun lokomotifi olmu ş tu. 2002 ile 2008 seneleri arasında üst üste yedi kez lig ş ampiyonu olanmavi-beyaz- kırmızılılar, dünya futboluna çok sayıda yetenek sunmu ş tu. Avrupa kupalarında da ülkesini ba ş arıyla temsil ediyordu. En son 2020’de Ş ampiyonlar Ligi’nde yarı final oy- nayan Lyon için i ş ler nasıl kötü git- mi ş ti? Kulüp altyapı yatırımlarına büyük harcama yaptı. Yeni stadyum için 600milyon avro harcandı. Kötü sportif performans, Covid-19 pan- demisi kulübünmâli yapısını olum- suz etkiledi. Lyon için en önemli gelir kayna ğ ı oyuncu satı ş ları oldu. Bu dönemde büyük bir de ğ i ş iklik de ya ş andı. 36 yıldır kulübün sahibi olan ve aynı zamanda ba ş kanlı ğ ını yapan Jean-Michel Aulas, Lyon’un bütün kontrolünü 2022’de ABD’li i ş insanı John Textor’ın sahibi oldu ğ u Eagles Football Group’a devretti. Kulüp yeni sahiplerine satıldı ğ ında de ğ eri 884milyon avroydu. Bu, Fransız futbol tarihinde yapılan en büyük kulüp satın alımı olarak da kayıtlara geçti. Eagles Football Group’un sahibi John Textor son yıllarda futbola büyük ilgi gösterdi. Crystal Palace’in yüzde 43 hissedarı olan ABD’li i ş insanı, Botafogo ve Molenbeek kulüplerini de satın alarak dikkatleri üzerine çekmi ş ti. Lyon’un hisselerinin yüzde 77’sine sahip olan Textor, Fransız kulübünü satın almasının ardından Crystal Palace’taki hisselerini Amerikan Ulusal Futbol Ligi (NFL) takımların- Lyon direkten döndü Fransız futbolun önde gelen kulüplerinden Lyon, mâli durumundaki sıkıntılar nedeniyle Haziran ayı içerisinde Ligue 2’ye dü ş ürülmü ş tü. Kulübün yaptı ğ ı itiraz olumlu sonuç verdi ve Lyon, Temmuz ayı içerisinde tekrar Ligue 1’de mücadele etme hakkını kazandı. Akıllarda kalan soru i ş aretiyse Lyon’un önümüzdeki dönem mâli açıdan yükümlülüklerini yerine getirip getiremeyece ğ i… Futbol Ekonomi 74 75 Tayfun Görücü F Lyon’un erkek takımı son ş ampiyonlu ğ unu 2008’de ya ş asa da kadın takımı son 19 yılda 18 kez Fransa ş ampiyonu oldu ve Ş ampiyonlar Ligi’ni de sekiz kez kazandı.