TamSaha 243. Sayı / Şubat 2025

94 yapan Mortensen’in günün kahramanı oldu ğ u dü ş ünülebilirdi ama maç sonra- sında en çok konu ş ulan isim, 38 ya ş ında olmasına ra ğ men adeta yoktan iki gol hazırlayarak Blackpool’unmaçı çevir- mesini sa ğ layan Stanley Matthews’tu. Zaten bu final, İ ngiliz futbol literatüründe de bizzat onun adıyla, yani “The Matt- hews Final” olarak anılacaktı. Matthews’un babasına verdi ğ i sözü sekiz yıllık bir aranın ardından yerine getirmesiyse bu zaferi çok daha anlamlı kılmaktaydı. Birçok futbolcu böylesine büyük bir zafer sonrasında, ya ş ını da göz önüne alarak büyük bir doygunluk hissi ya ş a- yabilir ve belki de artık o noktada direkt emeklilik kararını açıklardı ama Matthews’un futbola olan i ş tahı öyle kolay kolay dinece ğ e de benzemiyordu. 1953-1954 sezonunda da Blackpool ile bir lig altıncılı ğ ı ya ş ıyor, hatta sezon sonunda da 39 ya ş ında olmasına ra ğ men İ ngiltere’nin 1954 Dünya Kupası kadro- sunda kendisine yer buluyordu. İ ngiltere, turnuvanın ilk turunda İ talya, İ sviçre ve Belçika’yla aynı gruba dü ş - mü ş tü fakat statü gere ğ i sadece İ sviçre ve Belçika’yla kar ş ı kar ş ıya gelecekti. Teknik direktör Walter Winterbottom, dört yıl öncesinin aksine bu kez Matt- hews’u ilkmaçta kullanmaya karar ve- rirken tecrübeli yıldızını Belçika’ya kar ş ı sahaya sürmü ş tü. Matthews, gayet iyi bir maç çıkartırken 63’üncü dakikada Ivor Broadis’in attı ğ ı ve İ ngil- tere’yi 3-1’lik üstünlü ğ e ta ş ıyan golün de asistini yapmı ş tı. Ancak sonra- sında Belçika iki gol bulup skoru 3-3’e getiriyor ve statü gere ğ i maç 120 dakikaya uzuyordu. Bu bölümdeyse birer kar ş ılıklı gol daha gelmi ş ve maç 4-4’lük e ş itlikle sona ermi ş ti. Matthews’un 39 ya ş ında 120 dakika sahada kalması, onun bir sonraki İ sviçre maçında din- lendirilmesini de bir bakıma mec- buri kılmı ş tı. Yine de İ ngiltere bumaçı 2-0 kazanarak çeyrek finale yüksel- mesini bilmi ş ti. Lâkin çeyrek finalde son ş ampiyon Uruguay’la e ş le ş en İ ngiltere rakibine 4-2’lik skorla boyun e ğ iyor ve bumaçta forma giyen Matthews da Dünya Kupası sahne- sine buruk bir biçimde veda ediyordu. 41 ya ş ında Ballon d’Or sahibi Matthews, bundan sonrasında da yıllara meydan okumayı ve artık ya ş landı ğ ını dü ş ünenleri ş a ş ırtmayı sürdürecekti. 1954-1955 sezonunda Blackpool ile beklenmedik bir dü ş ü ş ya ş ayıp kümede kalma mücadelesi vermi ş olsa da 1955-1956 sezonunda takımını yine müthi ş bir ş ekilde sırtlıyor ve Turuncu- ların ligi, ş ampiyon Manchester United’ın ardından ikinci sırada bitirmesini sa ğ lı- yordu. Bu derece, aynı zamanda Black- pool’un lig tarihindeki en iyi derecesi olarak da kayıtlara geçecekti. 41 ya ş ında böylesine bir performans göstermi ş ol- ması sayesinde de o yıl France Football dergisi tarafından ilk defa verilen Ballon d’Or ödülüne Matthews lâyık görülecekti. Matthews, günümüzde de bu ödülü kazanan en ya ş lı futbolcu olma ünvanını korumakta. 15 Mayıs 1957’de, İ ngiltere’nin Kopen- hag’da Danimarka’yı 4-1 yendi ğ i maçta millî formayı sırtına son kez geçiren Matthews, 42 ya ş 103 günle millî takım tarihinin en ya ş lı oyuncusu olarak da bir ba ş ka rekorun sahibi olacaktı. İ lkmillî maçıyla sonmillî maçı arasında geçen 22 yıl 228 günlük süreyse yine ayrı bir rekordu. Matthews, Blackpool forması- nıysa 1961 yılına kadar giydi. Sonrasın- daysa 46 ya ş ında Stoke City’ye dönme kararı aldı ve kırmızı-beyaz çubuklu formayı 14 yıllık bir aranın ardından yeniden sırtına geçirdi. O esnada Stoke artık ikinci ligde oynamaktaydı. Ancak Matthews’un katılımıyla birlikte takımın çehresi yeniden de ğ i ş iyor ve Stoke, 1962-1963 sezonunda ikinci ligde ş ampi- yon olarak yeniden birinci lige dönü- yordu. Ne var ki Matthews, ertesi sezonun ba ş ında ya ş adı ğ ı sakatlıklar neticesinde artık birinci ligde fazla oy- nama ş ansı bulamayacaktı. Efsane isim, 35 yıla yakla ş makta olan profesyonel futbol kariyerinin sonmaçınaysa 6 Ş ubat 1965 tarihinde, yani 50’nci ya ş gününü kutladıktan be ş gün sonra, Fulham’ı 3-1 ma ğ lup ettikleri kar ş ıla ş - mada çıktı. Bu upuzun kariyer sonrasında futboldan hemen kopmak istemeyen Matthews bir müddet teknik direktörlükte de ş ansını deneyecekti. Ama yumu ş akmizacı ve kimseyi kıramayan nazik yapısı, böy- lesine bir görev için açıkçası pek de uygun de ğ ildi. 1967-1968 sezo- nunda çocukluk takımı Port Vale’i çalı ş tıran fakat aradı ğ ını bulama- yan Matthews, daha sonrasın- daysa kendisini Afrika’nın çe ş itli ülkelerinde, fakir çocuklara futbol e ğ itimi vermeye adadı. 1975 yılında Güney Afrika’daki katı Apartheid rejiminin kurallarını umursamayıp tamamen siyah çocuklardan olu ş an “Stan’s Men” adlı bir takımkurması ve onları bir Brezilya gezisine götürüp dönemin yükselen yıldızı Zico’yla tanı ş tırmasıysa Matthews’un ne denli insancıl ve zamanının ötesinde dü ş üne- bilen bir karakter oldu ğ unu göstermek- teydi. 1980’lerin sonundaysa Stoke’a geri dönerek sakin bir emeklilik hayatı ya ş a- maya ba ş layan Matthews, 23 Ş ubat 2000 tarihinde, 85 ya ş ında hayata gözlerini yumdu.