TamSaha 241. Sayı / Aralık 2024

Yugoslavya döneminde Partizan, Kızılyıldız ve Dinamo Zagreb ile birlikte “Yugoslav Büyük Dörtlüsü”nün bir parçası olan Hajduk Split, Hırvatistan’ın ba ğ ımsızlı ğ ını ilân etmesinin ardından Dinamo’nun gerisinde kaldı. Son ş ampiyonluk sevincinin üzerinden 20 yıl geçen Hajduk Split’in taraftarı, bu sezon ş ampiyonluk özlemine son verilece ğ ine inanıyor. Hajduk Split Tayfun Görücü 59 58 Busezon osezonmu? plit ş ehrine gidenler Hajduk Split’in yerel halk için ne kadar önemli oldu ğ unu kısa bir zaman dilimi içinde anlıyorlar. Ş ehirdeki binaların duvarlarındaki Haj- duk’la ilgili yapılan grafiti çalı ş maları kulübün, Split kent kimli ğ inin ayrılmaz bir parçası oldu ğ unu gösteriyor. 1911 yılında kurulan Hajduk Split, 113 yılı ge- ride bırakan, Balkan toprakları- nın önde gelen kulüplerinden biri. Kulüp, Çek Cumhuriyeti’nin ba ş - kenti Prag’da kuruldu. Prag’da e ğ itimgören dört üniversite ö ğ - rencisinin futboldan büyülenip oyunu Split’e getirmeye karar vermeleriyle ş ehir hem oyunla hemde Hajduk Split ile tanı ş tı. Eski Yugoslavya döneminde so- nuncusu 1978-1979 sezonunda olmak üzere yedi ş ampiyonlu ğ u bulunan Hırvat kulübü, Kızılyıldız (19) ve Partizan’ın (11) ardından üçüncü sırada yer alıyordu. Hırvatistan liginin kurulmasıyla birlikte bu durumde ğ i ş ti. Hırvat futbolunda Dinamo ile Hajduk’un hegemonyası söz konusu. 33 lig ş ampiyonlu ğ undan 31’ini bu iki kulüp payla ş mı ş durumda. 31 lig ş ampiyonlu ğ una bakıldı ğ ındaysa ba ş kent ekibi ezici bir üstünlü ğ e sahip. Dinamo Zagreb’in 25 ş am- piyonlu ğ una kar ş ın Hajduk Split’in sadece 6 ş ampiyonlu ğ u bulunuyor. Ve bu ş ampiyonluk- lardan sonuncusu da 2004 yı- lında kazanıldı. 2000’li yıllar Dinamo Zagreb’in Haj- duk Split kar ş ısında üstünlü ğ ünü ilân etti ğ i dönemolarak Hırvatistan futbolu kayıtlarına geçti. Ş ampi- yonluk yarı ş ında Dinamo’nun geri- sinde kalan Split’in bu durumu ş ehre de yansıyor. BBCmuhabiri Daniel Storey’nin pandemi önce- sinde ş ehre yaptı ğ ı gezide edindi ğ i izlenimler bunu gösteriyordu. Hırvatistan’ın büyük ölçüde merke- zile ş mesi, çok sayıda insanın okumak ve çalı ş mak için Zagreb’e ta ş ınmasına neden oldu. Bu du- rumda da Split ş ehri görmezden ge- lindi ğ ine inanıyor. “Biz vergilerimizi ödüyoruz ve Zagreb bundan fayda- lanıyor. Bu yüzde canları cehen- neme” cümleleri Split’te ya ş ayan ki ş ilerin ço ğ unun dü ş üncesini yansıtıyor. Hajduk Split’in ş ehir için önemini ve bir ya ş ambiçimi oldu- ğ unu yazının ba ş ında ifade etmi ş - tik. Hajduk Split, Avrupa’nın en eski taraftar grubuna da sahip. 28 Ekim 1950’da kurulan Torcida, özellikle 2000’li yıllarda kulübün zorluklar ya ş adı ğ ı dönemde Hajduk Split’e sahip çıkmasıyla biliniyor. Kötü yö- netimve siyasî müdahaleler nede- niyle iflâsın e ş i ğ ine gelen Hajduk için protesto gösterilerinde bulunan Torcida, 2011’de üye toplamayı ve denetleme kurulu için seçimler dü- zenlemeyi amaçlayan Nas Hajduk derne ğ ini kurdu. Taraftarlar verdik- leri mücadeleyi kazanarak, kulüp üyeli ğ ini kitlesel hâle getirmeyi, denetleme kurulu için seçimler düzenlemeyi, kulüpten siyaseti çıkarmayı ba ş ardı. Kulübün üyeleri- nin hisselerini geri satın alan Hajduk Split taraftarları böylece kulübün yüzde 30.12 hissesinin sahibi oldu. Söz konusu bu hisseler nesilden nesile bireysel olarak aktarılıyor. Hajduk Split taraftarları bu oranı yüzde 50’nin üzerine ta ş ımayı hedefliyor. Hajduk’un ş ehrin bir ya ş ambiçimi olmasında Split’in ya ş adı ğ ı dönü ş ü- mün de etkisi bulunuyor. Gemi in ş a endüstrisinin yok olmasıyla ş ehir sava ş sonrası zenginli ğ in ana kay- na ğ ı olarak turizme yelken açmak zorunda kaldı. Yerli halk, oteller ve tatil apartmanlarına yer açmak için zorla ş ehrin dı ş ına çıkarıldı. Bu du- rumun panzehiriyse Hajduk Split oldu. 2015-2016 sezonunda ve 2019’da kulübün teknik direktörlü- ğ ünü yapan Damir Buric, Hajduk’un bir a ş k oldu ğ unu belirtiyor. Split do- ğ umlu olan Buric, “Hajduk her ş ey- den önce a ş ktır. Do ğ u ş tan sahip oldu ğ unuz bir ş eydir. Split’teki her insanın içinde bir ş eyler vardır. Bu Hajduk DNA’sı. Bu, parayla satın alı- nabilecek bir ş ey de ğ il” sözleriyle ş ehrin kulübe olan tutkusunu anla- tıyor. Hajduk ile ezeli rakibi Dinamo arasında gerilimhiçbir zaman azal- madı. Bu gerilim zaman zaman beklenmeyecek derecede a ş ırı uçlara gidebiliyor. 2004 yılında Di- namo taraftarlarının bulundu ğ u bir araç pusuya dü ş ürüldü. Aracın içe- risine atılan i ş aret fi ş ekleriyle taraf- S Gennaro Gattuso