TamSaha 240. Sayı / Kasım 2024

anchester United, 1990’larda ve 2000’lerde İ ngiliz futbolunda muazzambir hâkimiyet kur- mu ş tu. Kırmızı Ş eytanlar, 26 yıl- lık ş ampiyonluk hasretlerine nokta koydukları 1992-1993 sezonundan itibaren Premier Lig’de zirveye abone olmu ş lardı. United, 21 sezonluk periyotta 13 defa ş ampiyonlu ğ a ula ş ırken kalan sekiz sezondaysa be ş ikincilik, üç de üçüncülük elde etmi ş ti. Bu 21 sezonluk süre zarfında United’ın en az puan topladı ğ ı sezonsa 75 puanla üçüncü oldu ğ u 2003-2004 sezonuydu. Kırmızı Ş eytanların bu büyük ba ş arısının ba ş mimarı hiç ş üp- hesiz teknik direktörleri Sir Alex Ferguson’dı. 6 Kasım 1986’da United’ın ba ş ına geçen İ skoç teknik adam, görevdeki ilk yılla- rında istedi ğ i düzeni kurmakta biraz zorlandıysa da ba ş kan Martin Edwards’tan gördü ğ ü büyük deste ğ in de neticesinde nihayet yedinci sezonundan ba ş layarak Premier Lig’de rakip tanımayan bir takımortaya çıkarmı ş tı. Ancak Ferguson’ın 2012-2013 sezonu sonunda emeklili ğ ini açıklamasının ardından United’ın deyim yerindeyse iki yakası bir araya bir türlü gelemedi. Kırmızı Ş eytanların kaosla imtihanı İ ngiliz futbolunda en çok ş ampiyonluk ya ş ayan kulüp konumundaki Manchester United, bu seviyeye çıkmasının ba ş mimarı olan Alex Ferguson’ın 2013’teki emeklili ğ i sonrasında ba ş arıya hasret kaldı. 2024-2025 sezonuna da hayal kırıklı ğ ıyla ba ş layan Kırmızı Ş eytanlar’ın içine dü ş tü ğ ü kaos ortamının daha ne kadar sürece ğ i, son olarak teknik direktör Erik ten Hag’ın da kovulmasıyla birlikte tambir bilmece hâlini aldı. Manchester United 46 47 Onur Erdem Ferguson gideli beri yüzler gülmedi Ferguson sonrasında geçen 10 se- zonda Kırmızı Ş eytanlar ligde ş ampiyonluk göremedi ğ i gibi ş am- piyonluk yarı ş ının içine dahi gire- medi. United, bu periyotta sadece iki kere, 2018 ve 2021’de lig ikincisi olabildi. Bu sezonların da ilkinde ezeli rakipleri Manchester City’den 19, ikincisindeyse 12 puan fark yediler. Yani aslında zirveye hiçbir zaman ciddi bir biçimde yakla ş a- madılar. Çok daha iç karartıcı olan bir di ğ er istatistikse United’ın bu 11 sezonda, Premier Lig’deki toplam 418 haftanın sadece 14’ünde liderlik koltu ğ unda oturabilmesiydi. Üstelik bunların ço ğ u, sezonların ilk hafta- larında, averajla gelen liderliklerdi. United sezon ortalarında sadece 2020-2021 sezonunda, üç haftalı- ğ ına liderlik görebildi. Söz konusu sezonun 19’uncu haftasını 40 pu- anla lider tamamlayan United, 27 Ocak 2021’de evinde She ffi eld Uni- ted’a 2-1 kaybetti ğ i maçın ardından zirveyi bırakmı ş , bir daha da geri alamamı ş tı. Hatta United, liderlik koltu ğ una son olarak 2021-2022 sezonunda oturdu. Onda da ligin dördüncü haftasını 10 puanla zirvede geçirmi ş lerdi. 19 Eylül 2021’deki bir sonraki maçtaysa West Hamdeplasmanında 2-1 ka- zanmalarına kar ş ın averajla zirve- den inmi ş lerdi. United, bu tarihten sonraysa bir daha Premier Lig’de hiçbir haftayı lider tamamlayamadı. Avrupa’da da United’ın hâli, Premier Lig’dekinden farklı sayılmazdı. Kır- mızı Ş eytanlar, Sir Alex Ferguson dönemindeki ilk büyük Avrupa ba ş arılarını, henüz İ ngiltere’deki büyük ş ampiyonluk hasretlerinin sürmekte oldu ğ u 1990-1991 sezo- nunda elde etmi ş ler ve Kupa Galip- leri Kupası’nı, finalde Barcelona’yı 2-1 ma ğ lup ederek kazanmı ş lardı. United, bunun devamında da UEFA Süper Kupa’yı, Kızılyıldız’ı 1-0 ye- nerekmüzesine götürmü ş tü. Ferguson yönetimindeki United, Ş ampiyonlar Ligi’neyse 1994-1995 sezonundan itibaren üst üste 20 sezon boyunca katılırken 1999’daki finalde Bayern Münih’i 2-1, 2008’deki finaldeyse Chelsea’yi normal süresi 1-1 bitenmaç so- nunda penaltılarla yenerek zafere ula ş mı ş tı. United ayrıca 2009 ve 2011’de iki kez daha final görmü ş , fakat bumaçların ikisinde de Bar- celona’ya boyun e ğ mi ş ti. Kırmızı Ş eytanlar, 2002, 2007 ve 2012’deyse Devler Ligi’ne yarı finalde veda etmi ş lerdi. Ferguson’ın emeklili ğ i sonrasındaki 11 sezondaysa United Ş ampiyonlar Ligi’nde yedi kez mücadele edebildi. Bunlardaysa iki kez çeyrek final gö- rebilirken üç defasındaysa ilk turda devre dı ş ı kaldı. United’ın bu kaotik dönemdeki tek Avrupa ba ş arısıysa 2016-2017 sezonunda UEFA Avrupa Ligi’ni, finalde Ajax’ı 2-0ma ğ lup ederek kazanmalarıydı. United, 2014-2015 sezonundaysa Avrupa kupalarına katılma hakkını dahi elde edemedi ki İ ngiliz takımlarının 1980’lerin ikinci yarısında aldı ğ ı be ş yıllık Avrupa cezası hâriç tutul- du ğ unda bu ba ş arısızlı ğ ı en son 1981-1982 sezonunda ya ş amı ş lardı. Busby dönemi sonrasında da krize girmi ş lerdi Aslında Manchester United, benzer bir kriz dönemini de kulübe ilk Av- rupa ş ampiyonlu ğ unu kazandıran Matt Busby’nin 1969’da görevden ayrılması sonrasında ya ş amı ş ve M Manchester United son büyük zaferini Ferguson döneminde 2008 yılında Ş ampiyonlar Ligi’ni kazanarak elde etmi ş ti.