TamSaha 238. Sayı / Eylül 2024

ve takımını bir golden kurtarmı ş tı. Kar ş ıla ş manın ilk yarısı da golsüz beraberlikle geride kalırken ikinci yarının ba ş larında Brezilya da maç- taki ilk ciddi tehlikesini yaratacak ancak sa ğ çaprazdan ceza sahasına giren Jairzinho’nun çekti ğ i sert ş utta bu kez de Polonya kalecisi Jan Tomaszewski gole izin vermeyecekti. Polonya adına turnuvanın en büyük yıldızlarından biri olan ve gol krallı- ğ ında da ilk sırada yer alan Grzegorz Lato, 76’ncı dakikaya gelindi ğ inde bumaçtaki dü ğ ümü de çözen isim olacaktı. Orta saha civa- rında kazandı ğ ı topla sa ğ kanattan müthi ş bir depara kalkan Lato, Bre- zilya stoperi Alfredo’yu pe ş ine tak- tıktan sonra ceza sahasına girecek ve kaleci Leao’nun yanından plase- sini yaparak neticeyi belirleyecekti. Güçlü rakibini 1-0’la geçen Polonya, turnuvadaki yedinci maçında altıncı galibiyetini elde ediyor ve dünya üçüncülü ğ ü payesini de alıyordu. Takımın kaptanı Deyna da turnuva- nın en önemli yıldızları arasına gir- mi ş ti. Zaten Deyna, yıl sonunda verilecek olan Ballon d’Or ödülleri için yapılan oylamada Johan Cruyff ve Franz Beckenbauer’ın ardından üçüncü sırada yer alacaktı. Dünya Kupası sonrasındaysa Polonya’da ilk hedef, o dönemlerde dört takımın katılabildi ğ i 1976 Av- rupa Ş ampiyonası’na i ş tirak edebilmekti. Ancak elemelerin ilk turunda çok zorlu bir kura çekerek Hollanda ve İ talya ile aynı gruba dü ş mü ş lerdi. Grupta ayrıca Finlan- diya da yer almaktaydı. Polonya, İ talya ile oynadı ğ ı iki maçtan da be- raberlikle ayrılırken Hollanda’yıysa Var ş ova’da 4-1 ma ğ lup etmeyi ba ş arıyor fakat rakibine Amster- dam’da 3-0 yenilmekten kurtula- mıyordu. Günün sonundaysa Hollanda ve Polonya grubu sekizer puanla ba ş a ba ş tamamlasalar da averajı daha iyi olan Hollanda grup lideri olarak yoluna devam ediyor, Polonya’nınsa Avrupa Ş ampiyonası hayalleri bir ba ş ka bahara kalı- yordu. Polonya aynı yaz üst üste ikinci altınmadalyasını kazanabilmek adına 1976 Montreal Olimpiyatla- rı’na da katılıyordu. İ lk turda İ ran ve Küba’yla birlikte yer aldı ğ ı gruptan zorlanmadan çıkan Polonya, sonra- sındaysa çeyrek finalde Kuzey Kore’yi 5-0, yarı finalde de Bre- zilya’yı 2-0ma ğ lup ederek yine fi- nale kalma ba ş arısını göstermi ş ti. Ancak Demokratik Almanya’ya kar ş ı oynanan finalde Polonya bu kez aradı ğ ını bulamıyor ve rakibine 3-1 kaybedince gümü ş madalyaya razı oluyordu. 1978 sonrası İ ngiltere ve ABD günleri Deyna’nın Polonya forması altında uluslararası düzeydeki son büyük turnuvasıysa 1978 Dünya Kupası olacaktı. Polonya, elemelerde Porte- kiz, Danimarka ve Kıbrıs RumKesi- mi’yle mücadele etti ğ i grupta altı maçta 11 puan toplayarak fazla güç- lük çekmeden lider olmu ş ve final- lere gitme hakkını elde etmi ş ti. Arjantin’deki turnuvanın ilk turun- daysa Federal Almanya, Tunus ve Meksika ile aynı gruba dü ş en Polonya, ilkmaçında son ş ampiyon kar ş ısında golsüz beraberlikle sahadan ayrılıyordu. Ardından Tu- nus’u Lato’nun tek golüyle deviren Polonya, Deyna’nın da bir gol attı ğ ı sonmaçındaysa Meksika’yı 3-1 ma ğ lup ederek grubu lider tamam- lıyor ve ikinci tura yükseliyordu. Ancak Polonya’nın hızı bu turda kesilecekti. Arjantin, Brezilya ve Peru ile aynı gruba dü ş en Lehler, ilk maçlarında Arjantin’e 2-0ma ğ lup oluyorlardı. Maç 1-0 Arjantin üstün- lü ğ üyle devam ederken bir penaltı atı ş ından yararlanamayan Deyna da günün kötüleri arasındaydı. Po- lonya her ne kadar bir sonraki ma- çında Peru’yu 1-0ma ğ lup etse de sonmaçında Brezilya kar ş ısında çaresiz kalıyor ve 3-1’lik yenilgi ne- ticesinde turnuvaya veda ediyordu. 1978 Dünya Kupası sonrasında millî takımı bırakma kararı alan Deyna, aynı yıl Kasım ayına gelindi ğ in- deyse sürpriz bir kararla İ ngilte- re’nin yolunu tutacak ve Manchester City’ye imza atacaktı. Do ğ u Bloku ülkelerinden Batı Av- rupa ülkelerine futbolcu transferi- nin çok nadir oldu ğ u bir dönemde Deyna’nın İ ngiltere’ye gitmesi fut- bol dünyasında fazlasıyla ses getir- mi ş ti. Bu transferden yakla ş ık bir yıl sonraysa Deyna, kariyerinin en ilginç maçlarından birini oynayacaktı. Transferde yapılan anla ş maya göre Legia Var ş ova ile Manchester City, 18 Eylül 1979’da Var ş ova’da kar ş ı kar ş ıya gelecekler ve Deyna ilk devrede eski, ikinci devrede de yeni takımının formala- rını giyecekti. Deyna’nın her iki yarıda iki takımı adına da gol atma- sıyla iyice enteresan bir hâl alan maçın sonundaysa Legia 2-1 galip geliyordu. Bumaç, aynı zamanda Deyna’nın ülkesinde oynadı ğ ı son futbol maçı olarak da kayıtlara geçecekti. Deyna, yakla ş ık iki buçuk yıl for- masını giydi ğ i Manchester City’de, kulübün henüz günümüzdeki kadar güçlü bir konumda olmamasından ötürü çok somut ba ş arılar elde ede- mese de Ada futbolunda olumlu bir intiba bırakmasını bilmi ş ti. Fakat son sezonunda ya ş adı ğ ı pe ş pe ş e sakatlıklar neticesinde 1981 yılının ba ş larında City’den ayrılma kararı alıyor, akabinde de ABD takımların- dan San Diego Sockers ile anla ş ı- yordu. Deyna, aynı yıl içerisinde ayrıca ünlü Zafere Kaçı ş (Escape To Victory) filminde, Sylvester Stallone ve Michael Caine gibi beyazperde- nin yıldızlarına e ş lik eden Pele, Bobby Moore, Osvaldo Ardiles, Paul Van Himst ve Mike Summerbee gibi ünlü futbolcuların da arasında yer alıyordu. ABD’de futbolculuk kariyerinin son dört sezonunu geçiren Deyna, 1984 yılının bitiminde ye ş il sahalara veda etse de bunun ardından üç yıl bo- yunca da ABD’de salon futbolu li- ginde top oynamayı sürdürecekti. 1987’deki nihaî emeklili ğ in sonra- sındaysa Deyna, ya ş antısına ABD’de devam etme kararı alacaktı ama ne yazık ki önünde dü ş ündü ğ ü kadar uzun yıllar kalmamı ş tı. 1989’da, 31 A ğ ustos’u 1 Eylül’e ba ğ - layan gece, dı ş arıda bir ş eyler yiyip içtikten sonra evine dönmek iste- yen Deyna arabasına son kez bindi, kısa bir sürenin ardından da emni- yet ş eridine park etmi ş olan bir kamyona arkadan çarparak haya- tını kaybetti. Deyna’nın vefatından 33 yıl sonraysa külleri, San Die- go’dan alınarak Var ş ova’daki bir askeri mezarlı ğ a ta ş ındı. Ayrıca Deyna’nın anısının ya ş atılması amacıyla adı Var ş ova’da bir soka ğ a verilirken Legia Stadı’nın kar ş ısına da kendisinin bir heykeli dikildi. 1974’ün dünya üçüncüsü Polonya Millî Takımı. Sol ba ş ta kaptan Deyna... Deyna, 1978 Dünya Kupası’ndaki Arjantin maçında penaltı atı ş ından yararlanamamı ş tı. 97 96