TamSaha 235. Sayı / Haziran 2024

Avrupa Ş ampiyonaları’nda turnuvanın kaderine belki de en çok etki eden kaleci performansı, henüz çok taze... EURO 2020’de İ talya’nın kazandı ğ ı ş ampi- yonlukta aslan payı, Gök Mavililerin 22 ya ş ındaki file bekçisi Gianluigi Donnarumma’ya aitti. İ lk tur gruplarındaki üç maçta ka- lesinde gol görmeyen Don- narumma, eleme turlarında oynanan dört kar ş ıla ş ma- daysa birer defa üzülmü ş tü belki ama yedi ğ i bu dört golün herhangi birinde bir hatasının oldu ğ unu söyle- mek de pekmümkün de- ğ ildi. Donnarumma’nın asıl fark yarattı ğ ı anlarsa 120 dakikaları beraberlikle sona eren yarı final ve final maç- larında dü ğ ümün çözülmesi için yapılan seri penaltı atı ş - larıydı. Yarı finaldeki İ spanya maçında rakibinin Alvaro Morata ile kullandı ğ ı dör- düncü atı ş ı kurtaran yıldız eldiven, İ ngiltere kar ş ısın- daki finaldeyse çok daha fazlasını yapacaktı. Donna- rumma, İ ngilizlerin Harry Kane ve Harry Maguire ile kullandı ğ ı ilk iki atı ş ta çare- siz kaldıysa da sonrasında kalesine adeta duvar örecek ve sırasıyla Marcus Rahs- ford, Jadon Sancho ve Bu- kayo Saka’nın vuru ş larında topu çelmeyi ba ş ararak Gök Mavililere kupayı getiren isim olacaktı. Donnarumma, bu performansı sonrasında UEFA tarafından “turnuva- nın en iyi oyuncusu” ödü- lüne de lâyık görülecek ve ş ampiyona tarihinde bu ödülü kazanan ilk kaleci olacaktı. Fachetti Donnarumma Thuram Beckenbauer Platini Bonucci Iniesta Van Basten Tigana Xavi Ronaldo Avrupa Ş ampiyonası’nı Kazanan En İ yi 11 Ş AMP İ YONLARIN EN İ Y İ 11’ İ Onur Erdem KALEC İ Gianluigi Donnarumma 1960’taki ilk Avrupa Ş ampiyonası’nı Sovyet- ler Birli ğ i kazanmı ş tı. Bu ba ş arıda kahramanla ş an oyuncuysa Lev Ya ş in’di. Ya ş in, ilk olarak eleme turlarında Macaristan’a kar ş ı oynananmaçlarda kalesinde devle ş mi ş ti. SSCB yarı finalde Çekos- lovakya ile kar ş ı kar ş ıya gelirken rakibinin ofansif baskısını Ya ş in’in üç direk arasında yarattı ğ ı mucizeler sayesinde kırmı ş , sonrasında da 3-0 galip gelerek finale yükselmi ş ti. Yugoslavya’ya kar ş ı 2-1 kazanılan finalde de SSCB’nin en iyi oyuncularından biri yine Ya ş in’di ve büyük kaleci, neden hâlâ tüm zamanların en iyilerinden biri olarak gösterildi ğ ini ispatlayan bir turnuva performansı ortaya koymu ş tu. Di ğ er Adaylar Lev Ya ş in Danimarka, EURO 1992’ye, iç sava ş ın ya ş andı ğ ı Yugos- lavya’nın yerine son anda dâhil edilmi ş ti. Nere- deyse hazırlıksız geldikleri turnu- vada kimsenin ş ans tanımadı ğ ı Danimarka, iki hafta sonra muciz- evî bir ş ampiyon- luk kazanırken, bu mucizenin erçekle ş mesindeki en büyük paylardan biri, kalecileri Peter Schmeichel’a aitti. Schmeichel, penaltılara kalan yarı final mücadelesinde Marco van Basten’in atı ş ını kurtarıp takımının finale çık- masını sa ğ larken, Almanya ile oynadıkları final ma- çında da kalesini gole tamamen kapatmı ş tı. Peter Schmeichel Fransa, 1998’de dünya ş ampiyonu olduktan sonra 2000 yılında da Avrupa ş ampiyonlu ğ una ula ş mı ş ve bu iki büyük turnuvayı bu sıralamayla kazanan ilk takımol- mu ş tu. O takımın en önemli parçalarından biri de sa ğ bekmevkiinde görev yapan Lilian Thu- ram’dı. Özellikle defansif açıdan tüm zamanların en iyi birkaç sa ğ beki ara- sında gösterilebilecek olan Thuram, son derece güçlü, atletik bir fizi ğ e sahipti ve bir savunma oyuncusun- dan beklenmeyecek öl- çüde de çevikti. Hâliyle en ele avuca sı ğ maz hücum oyuncularıyla kar ş ı kar- ş ıya kaldı ğ ında bile kolay kolay yıkılmıyordu. Thu- ram, Fransa’nın altın golle kazandı ğ ı finalde de savunmadaki görevini eksiksiz yerine getirmi ş ti. Skorer bir isim olmasa da hücumda da zaman zaman sürpriz bir biçimde kilit açabilen Thuram’ın bu alanda akıllarda en çok yer eden performansı hiç ku ş kusuz 1998 Dünya Ku- pası yarı finalinde, iki gol birden attı ğ ı Hırvatistan maçıydı. EURO 2000’de Portekiz’e kar ş ı oynanan yarı final kar ş ıla ş masın- daysa Thuram, Fransa 1-0 yenik durumdayken Nicolas Anelka’yı bir derin topla Portekiz ceza saha- sına sokmu ş ve Anel- ka’nın pasında Thierry Henry’nin topu a ğ lara göndermesiyle de bir bakıma bu golün hazırla- yıcısı olmu ş tu. SA Ğ BEK Lilian Thuram 1980’lerin ilk ya- rısında Avrupa futbolunda sa ğ bek denildi ğ inde akla gelen ilk isimlerden biri Kaltz’dı. Müthi ş bir fizik gücüyle sa ğ koridoru hem savunmada hem de hücumda tek ba ş ına kullanabi- len Kaltz, Federal Almanya’nın 1980’de kazandı ğ ı Avrupa ş ampi- yonlu ğ unda da gücü ve enerjisiyle takımını en çok ileri iten isimlerden biriydi. Dönemin bilimkurgu filmle- rinde kendisine bir Cyborg rolü verilse herhalde hiç sırıtmazdı. Di ğ er Adaylar Manfred Kaltz Sergio Ramos, her ne kadar son yıllarda stoper mevkiinde görev yapsa ve bu bölgede gösterdi ğ i performansla tüm zamanların en iyileri arasına girse de ken- disi kariyerinin ba ş la- rında genellikle sa ğ bek olarak görev yapıyordu ve EURO 2008’de de İ spanya’nın dörtlü savunma blo ğ unun sa ğ ında yer almaktaydı. Gü- nümüzdeki kısa saçlı ve sakallı halinin aksine uzun saçlı ve sakalsız bir imajla bamba ş ka bir görünümde çizen Ramos, sa ğ koridorda takımına müthi ş bir enerji ve dinamizmkatmı ş tı. Sergio Ramos 86 87