TamSaha 234. Sayı / Mayıs 2024

verilen 2-3-5 varyasyonlarıydı. Söz konusu varyasyonlardan ilki olan Metodo, İ talyanların 1934 Dünya Kupası’nı kazanmalarını sa ğ layan sistemdi. 2-3-2-3 ş eklindeki dizili ş te, ofansif görevleri artırılmı ş bir santr- haf dikkatlerden kaçmıyordu. Sis- tema da aynı dizili ş e sahipti, sadece santrhaf daha defansif kullanılıyor *ve takım, hücuma a ğ ırlıklı olarak kontrataklarla çıkmaya çalı ş ıyordu. Bu taktik de 1938’deki dünya ş ampi- yonlu ğ unun anahtarıydı. Sistema’nın 1938’deki zaferinin, İ talya’da defansif tedbirlerin yava ş yava ş artırılması gerekti ğ i yolunda bir mesaj oldu ğ u da söylenebilirdi. Bu konudaki asıl devri- miyse kısa bir süre sonra ilk Catenac- cio örneklerini verecek olan Nereo Rocco yapacaktı. Lâkin, futbol adamlarının defansif tedbirler üzerine gitgide daha çok dü- ş ünmeye ba ş ladı ğ ı bir döneme girili- yor olmasına ra ğ men Ferrucio Novo, Herbert Chapman’ın ofansif WM sis- temine kar ş ı büyük bir hayranlık duymaktaydı ve ba ş kanlı ğ ını yaptı ğ ı Torino’nun da bu sistem çerçevesinde oynaması gerekti ğ ini dü ş ünüyordu. Göreve geldikten sonraki oyuncu transferlerini deWM’in yapısına uyacak isimlere yönelerek yapmaya ba ş lamı ş tı. Ancak bu de ğ i ş imbiraz sancılı olmaktaydı. Novo ba ş kan seçildi ğ inde Serie A’yı ikinci sırada tamamlamı ş olan Torino, yeni ba ş ka- nının yönetimindeki ilk iki sezon- daysa kendisine altıncı ve yedinci sıralarda yer bulabilmi ş ti. 1941-1942 sezonundaysa Torino önemi bir tır- manı ş a geçmi ş ti belki ama yine de ligde ş ampiyon Roma’nın üç puan gerisinde, ikinci sırada kalmı ş lardı. Takımın, Novo’nun arzuladı ğ ı sistemi, özellikle de ofansif açıdan kusursuza yakın bir biçimde uygulayabilmesi için çok iyi birer sa ğ iç ve sol içe ihti- yacı vardı. Tahmin edilebilece ğ i üzere bu iki mevki için Novo’nun aklındaki ba ş lıca isimler de Valentino Mazzola ile Ezio Loik’ti. Süper ikili Torino yolunda Ancak Torino’nun di ğ er kulübü Ju- ventus da müthi ş ikiliyi gözüne kes- tirmi ş , hatta bu u ğ urda 800 bin liretlik bir teklif de hazırlamı ş tı. Bunun üze- rine Novo gözünü iyice karartıyor ve Venezia’ya 1.25 milyon liretin yanı sıra Raul Mezzadra veWalter Petron adlı iki futbolcusunu da öneriyordu. Bumebla ğ , Venezia’nın tümborçlarını kapatmaktaydı ve ye ş il-siyahlı kulüp, iki büyük yıldızını kaybedecek olsa da teklifi geri çeviremeyecekti. Kulüple- rinin ikna edilmesinin ardından sıra futbolculara gelmi ş ti. Bu noktada da devreye giren isim, İ talya Millî Takımı Teknik Direktörü Vittorio Pozzo’ydu. Pozzo, Torino kulübünün kurulu- ş unda da rol oynamı ş , sonrasında kulüpte kısa bir süre futbol oynamı ş , 1910’lu yıllarda da takımın teknik direktörlü ğ ünü üstlenmi ş ti. Hâliyle Pozzo, Mazzola ve Loik’e Torino’yu tercih etmeleri tavsiyesinde buluna- caktı. Çifte Dünya Kupalı teknik ada- mın bu telkini üzerineyse iki oyuncu da daha fazla bir tereddüt ya ş amadan Ba ş kan Novo’ya, teklifini kabul ettik- lerini iletecek ve temmuz ayının ba ş larında da birlikte Torino için sözle ş me kâ ğ ıdına imzaları atacaklardı. Mazzola, Torino formasıyla ilkmaçına 20 Eylül 1942’de, Ancona’ya kar ş ı oy- nanan İ talya Kupası kar ş ıla ş masında çıkarken Torino, mücadeleden 7-0’lık galibiyetle ayrılıyor ve Mazzola da at- tı ğ ı iki golle ı ş ıldıyordu. Buraya kadar her ş ey güzeldi. Fakat 4 Ekim’deki Serie A ilk hafta maçında Inter’e 1-0 kaybedilmesi keyifleri kaçıracaktı. Asıl huzursuzluksa bir hafta sonra iç sahada Livorno’ya 2-1 ma ğ lup olunmasıyla ya ş anıyordu. İ ki maçta da ne Mazzola ne de Loik kendilerin- den bekleneni gösterebilmi ş lerdi ve İ talyan basını da bunun üzerine ele ş - tiri bombardımanına ba ş lamı ş tı. Spor yazarlarına göre Mazzola-Loik ikilisi, Torino’nun uygulamaya çalı ş tı ğ ı sisteme uyum sa ğ layamamı ş tı, hatta teknik direktörlerinin kendilerinden ne istedi ğ ini dahi anlayamadıkları, bu yüzden rakip kaleye olması gerekenden daha uzak bir bölgede pozisyon aldıkları yazılıyordu. Kara bulutları da ğ ıtacak olansa 18 Ekim’de Juventus’la rakip sahada oynayacakları derbiydi. Müsabaka öncesinde Torino’nun ya ş ayaca ğ ı olası bir puan kaybının takımı daha sezon ba ş ında ş ampiyonluk yarı ş ının dı ş ına itme ihtimâli söz konusuydu ve bu da maçı, normal bir derbi olmaktan da çıkarıp Torino için adeta hayat- memat meselesi hâline getirmi ş ti. Kar ş ıla ş mada Mazzola nihayet bekle- nen patlamayı yapıyor ve takımının 5-2’lik derbi zaferinde attı ğ ı iki golle ba ş rol oynuyordu. Ardından Genoa’yı 3-1, Roma’yı 4-0 ve Fiorentina’yı da 5-0ma ğ lup eden Torino’da i ş ler ra- yına iyiden iyiye oturacaktı. Fioren- tina maçının oldu ğ u gün, Mazzola’nın çok daha büyük bir sevinç ya ş adı ğ ını da belirtmeden geçmeyelim. Zira yıl- dız oyuncunun sene ba ş ında Emilia Rinaldi ile yaptı ğ ı evlili ğ inden olan ilk o ğ lu tamda bugün dünyaya gelmi ş ti. Mazzola, yeni do ğ an o ğ luna, yakla ş ık iki yıl evvel kaybetti ğ i babasına itha- fen Sandro adını vermi ş ti. Tahmin edilece ğ i üzere bu çocuk, yakla ş ık 20 yıl sonra İ talya futbolunda fırtına- lar estirmeye ba ş layacak olan Sandro Mazzola’nın ta kendisiydi. Torino, o sezonun sonuna do ğ ruysa kendini sürpriz bir rakiple, Livorno’yla ikili bir ş ampiyonluk yarı ş ı içinde bu- lacaktı. Son haftaya da Torino, rakibi- nin bir puan önünde zirvede girmi ş ti. Ancak küme dü ş meme mücadelesi veren Bari ile deplasmanda oynanan sonmaçta Torino adeta ölüp ölüp diriliyordu. Mücadelede son anlara kadar “gol” sesi çıkmazken Livorno ise kendi evinde Milan’a kar ş ı 3-1 ga- lipti ve maçların böyle bitmesi hâlinde iki takımda puan puana gelecek, ş ampiyonun belirlenmesi için de bir play-off oynanması gerekecekti. Ancak 86’ncı dakikada Mazzola sah- neye çıkıyor ve Bari a ğ larına gönder- di ğ i golle tümbu hesapları rafa kaldırarak Torino’nun 1-0’lık galibiye- tini, dolayısıyla da ş ampiyonlu ğ unu ilân eden kahramana dönü ş üyordu. O sezonki ba ş arı, bu kadarıyla da sınırlı kalmayacaktı. Ligin bitiminin ardından İ talya Kupası’na çeyrek finalden itibaren devam ediliyordu. Torino, ilk olarak bu turda Milan’ı 5-0’lık a ğ ır bir yenilgiye u ğ ratırken Mazzola iki golle maçın oyuncusu oluyordu. Yarı finalde de Torino, Roma engelini 2-0’lık skorla a ş acaktı. Final- deyse Torino’nun rakibi, geçen sezon Mazzola-Loik ikilisiyle bu kupayı kazanmı ş olan Venezia’ydı. Ancak mevzubahis ikili artık Torino forması giymekteydi. 30 Mayıs’ta Milano’da oynanan finalde de Torino, rakibini 4-0ma ğ lup ederek kupaya uzanırken Mazzola eski takımının a ğ larını bir kez havalandırıyordu. Böylece Torino, ligin ardından kupayı da kazanarak İ talyan futbolunda lig-kupa dublesini yapan ilk takımolarak da tarihe geçiyordu. Sava ş nedeniyle futbol da durdu Ancak bu noktada Torino’nun hızını, II. Dünya Sava ş ı kesecekti. İ talya, sava ş a, Mihver Devletleri’nin Alman- ya’dan sonraki en önemli gücü olarak girmi ş ti. Hâliyle İ talya, özellikle Avru- pa’yı yangın yerine çeviren sava ş ta bu deh ş et ate ş ini ilk tutu ş turanlar- dandı. Ne var ki Mihver Devletleri’nin, 1942 sonlarında Almanya’nın Stalin- grad Muharebesi’ni kaybetmesiyle birlikte gerilemeye ba ş laması netice- sinde söz konusu yangın, İ talyan topraklarına da sıçrayacaktı. Zira Stalingrad Muharebesi sonrasında Müttefik Devletler, Mihver Devlet- leri’ne kar ş ı daha fazla savunma pozisyonunda kalmayacak ve taarruzlara ba ş layacaklardı. 1943’ün Temmuz ayına gelindi ğ inde de Husky Harekatı çerçevesinde Müttefik güç- leri, İ talya’nın güneyindeki Sicilya adasını i ş gal etmeye ba ş lıyorlardı. Ezio Loik, Guglielmo Gabetto ve Valentino Mazzola İ talya Millî Takımı formasıyla… 1940’lı yıllara damgasını vurup 1949’da trajik bir uçak kazasıyla sahneden çekilen efsanevî Torino kadrosu. 68 69