TamSaha 231. Sayı / Şubat 2024

kucaklayan çiçe ğ i burnunda teknik adam, çok geçmeden Brezilya Fut- bol Federasyonu’nun nazarında da 1970 Dünya Kupası’nda Brezilya’yı çalı ş tıracak en uygun ki ş i hâline gelecekti. 1958 ve 1962’de pe ş pe ş e iki dünya ş ampiyonlu ğ u kazanan Brezilya, 1966 Dünya Kupası’naysa ilk turda veda ederek büyük ş ok ya ş amı ş tı. Bu bakımdan 1970 Dünya Kupası, Brezilya adına çok kritik bir sınav niteli ğ i ta ş ıyordu. Kadroda artık Garrincha, Didi, Zagallo ve Nilton Santos gibi yıldızlar yoktu belki ama onların yerini Rivellino, Jairzinho, Gerson ve Tostao gibi yeni büyük yıldızlar almı ş tı. Zagallo da artık bu oyuncuların uyumlu bir ş ekilde hareket edip sonuca gitmesinden sorumlu olan ki ş iydi. Brezilya, turnuvanın ilk tur grupla- rında son ş ampiyon İ ngiltere’nin yanı sıra Çekoslovakya ve Roman- ya’ya rakip olurken, ilkmaçında Çekoslovakya önünde sekiz yıl öncekinden çok daha etkili oynu- yor ve 4-1’lik net bir galibiyet alı- yordu. Ardından İ ngiltere’yi 1-0, Romanya’yı da 3-2’lik skorlarla deviren Zagallo’nun ö ğ rencileri, fazla zorlanmadan üçte üç yapmı ş - lar ve grup lideri olarak çeyrek finale kalmı ş lardı. Çeyrek finaldeyse Zagallo’nun kar ş ısında eski bir dost vardı. Zira rakipleri Peru’yu, futbolcu olarak ya ş adı ğ ı iki dünya ş ampi- yonlu ğ unda sahada birlikte ter döktü ğ ü Didi çalı ş tırmaktaydı. Fakat Zagallo’nun Brezilyası, Didi’nin Peru’suna da fazla ş ans tanımayacak ve mücadeleden 4-2 galip ayrılarak turnuvadaki son dört takım arasındaki yerini alacaktı. Uruguay’a kar ş ı oynanan yarı final mücadelesiyse, Sambacı- ların turnuvada belki de en çok zor- landıkları maçtı. 19’uncu dakikada Luis Cubilla’nın golüyle geri dü ş - mü ş ler, devrenin sonlarına do ğ ru da Clodoaldo ile e ş itli ğ i yakalamı ş - lardı. Brezilya’nın öne geçmesiyse 76’ncı dakikada Jairzinho’nun attı ğ ı golle mümkün olmu ş , son dakikada da Rivellino maça noktayı koyunca Brezilya sahadan 3-1’lik galibiyetle ayrılıp adını finale yazdırmı ş tı. 21 Haziran 1970’te Mexico City’nin ünlü Azteca Stadı’nda İ talya ile oynanan finalde, oyunun büyük bölümünde Brezilya’nın hâkimiyeti vardı. Ancak Sambacılar, 18’inci dakikada Pele’nin güzel kafa go- lüyle 1-0 öne geçse de 37’de Bre- zilya savunmasının bir anlık gafleti esnasında araya girip topa dokunan Roberto Boninsegna skoru e ş itle- meyi bilmi ş ti. 1-1 sona eren ilk yarı sonrasındaysa Brezilya’nın baskısı her dakika biraz daha artmı ş ve 66’ncı dakikada da Gerson’un 25 metreden attı ğ ı nefis gol, Sam- bacıları 2-1’lik üstünlü ğ e ta ş ımı ş tı. Be ş dakika sonra Jairzinho’nun farkı ikiye çıkarmasıyla İ talya iyice havlu atma noktasına geliyor, bitime dört dakika kala da ba ş dön- dürücü bir pas trafi ğ i sonrasında sa ğ çaprazdan kaptan Carlos Al- berto’nun ş utu a ğ larla bulu ş unca Zagallo’nun ö ğ rencileri 4-1 kazanarak kupaya uzanıyorlardı. Böylece Brezilya, Jules Rimet Kupası’nı üçüncü kez kazanarak bu kupanın ebedî sahibi olurken, Zagallo da Dünya Kupası’nı hem futbolcu hemde teknik direktör olarak kazanan ilk ki ş i olarak futbol tarihinde kendisine apayrı bir yer ediniyordu. Zagallo’nun Brezilya Millî Takı- mı’ndaki ilk dönemiyse 1974 Dünya Kupası’yla son bulacaktı. Çünkü Brezilya bu turnuvada bu kez iste- di ğ ini bulamıyordu. Sambacılar ilk turda Yugoslavya, İ skoçya ve Zaire ile oynadıkları maçlarda sadece Afrika temsilcisini ma ğ lup edebil- mi ş , di ğ er rakipleriyle berabere ka- larak güç bela ikinci tur gruplarına yükselmi ş lerdi. Bu turdaysa Hol- landa, Demokratik Almanya ve Arjantin’le oynadıkları maçların ikisini kazansalar da Hollanda’ya kaybedince grupta ikinci sırada kalmı ş ve final ş ansını kaçırmı ş - lardı. Sonrasında çıktı ğ ı üçüncülük maçındaysa Polonya’ya tek golle boyun e ğ en Brezilya böylece dünya dördüncülü ğ üyle yetinmek zorunda kalmı ş tı. Turnuva sonrasında görevden ayrı- lan Zagallo, daha sonrasında genel- likle Brezilya kulüpleriyle Körfez ülkeleri arasında mekik dokuya- caktı. 1991’de Brezilya Millî Takımı Koordinatörlü ğ ü ve teknik direktör Carlos Alberto Parreira’nın yardım- cılı ğ ı görevlerini de üstlenen tecrü- beli futbol adamı, 1994 Dünya Kupası’nda Brezilya’nın ş ampiyon- lu ğ a ula ş masıyla birlikte siciline onu benzersiz kılan önemli bir not daha dü ş ecekti: Hem futbolcu hem teknik direktör hemde teknik direktör yardımcısı olarak Dünya Kupası’nı kazanan tek ki ş i! 1998’de finalde kaybetti 1994 Dünya Kupası’ndan sonra Parreira’nın görevi bırakmasının ardındansa Brezilya Futbol Fede- rasyonu çareyi, millî takımı yeniden Zagallo’ya emanet etmekte bula- caktı. Bu yeni dönemde ilk olarak 1995 yılındaki Copa America’da takımını finale ta ş ıyan fakat kupayı ev sahibi Uruguay’a penaltılarla kaptıran Zagallo, iki yıl sonraysa Bolivya’da düzenlenen turnuvada yine finalde ev sahibi ekibin kar ş ısına çıkıyor ve bu kez 3-1 kazanarak kupayı havaya kaldır- manın sevincini ya ş ıyordu. Zagallo da kariyerine önemli bir ba ş arı daha eklemi ş ti. Brezilya ayrıca aynı yılın sonunda Suudi Arabistan’da düzenlenen Konfederasyonlar Kupası’nı da finalde Avustralya’yı 6-0ma ğ lup ederek kazanmasını bilecekti. 1998 Dünya Kupası’nda da Brezilya’nın hedefi, ünvanını korumaktı. Zagallo yönetimindeki Sambacılar ilk turda İ skoçya ile Fas’ı ma ğ lup edip sonmaçta Norveç’e yenilseler de gruplarını lider bitirirken, ikinci turda da Ş ili’yi 4-1’lik etkileyici bir skorla geçiyorlardı. Çeyrek finalde, belki de turnuvanın en keyifli maçında, Danimarka engelini de 3-2’lik galibiyetle a ş an Brezilya, ardından yarı finalde de Hollanda’yı 1-1 biten 120 dakikanın ardından penaltılarla devirmi ş ti. GelgelelimBrezilya’nın ş ansı, finalde Fransa önünde yaver gitmi- yor ve 3-0’lık yenilgi sonrasında da Zagallo’nunmillî takımla yolları bir kez daha ayrılıyordu. Zagallo, kariyerinin kalan kısmın- daysa önce bir süre Portuguesa ve Flamengo’yu çalı ş tırdıktan sonra 2002’de geçici bir süreli ğ ine Brezilya Millî Takımı’nın ba ş ına geçmi ş , 2003’ten 2006’ya kadar da yenidenmillî takımkoordinatör- lü ğ ü görevinde bulunmu ş tu. 124 125