TamSaha 230. Sayı / Ocak 2024

Gönülden Kaleme Ülkemizde futbol o kadar sonuç odaklı de ğ erlendiriliyor ki, bu de ğ erlendirmeler ne yazık ki sadece hakemüzerinden yapılıyor. Bu anlayı ş , MKE Ankaragücü – Çaykur Rizespor maçının uzatma daki- kalarında yenilen golle vücut bularak ya ş anan vah ş etin fitilini ate ş ledi. Ş undan da kesinlikle eminim, direkten dönüp gol olan pozisyonda top dire ğ in dı ş ına vurup auta çıksaydı bu vah ş et ya ş anmaz, yerine galibiyetin getirdi ğ i ruh hâlinin egemen oldu ğ umoralle her zaman oldu ğ u gibi hakemhakkında yumu ş ak açıklamalarla yetinilirdi; çünkü takımları üç puanı almı ş olacaktı. Ya ş anan olaya ş a ş ırdıkmı, elbette hayır. Ş a ş ırmak bir yana, böyle bir olay biraz aklıselim insanlar tarafından bekleni- yordu. Olu ş turulan iklimin bu ve benzeri olayları ya ş ataca ğ ı, görünen köy kılavuz istemez misali â ş ikârdı. Bu vah ş etin bir kulüp ba ş kanı tarafından yapılması ya ş anan olayın beklenmeyen kısmını olu ş turdu. Bence bulundukları konum itibariyle yol gösteren, önder olmaları gereken kulüp ba ş kanları maalesef sosyal medyanın etkisiyle önderliklerini unutarak hareket ediyor. Olayın ya ş andı ğ ı maçta küçük ama önemli bir ayrıntıyı anlatmak istiyorum… Maç bitiminde Çaykur Rizespor’un hocası İ lhan Palut, Emre Belözo ğ lu’nu tutarak, “Hocam sâkin ol” telkiniyle muhtemel bir ceza almasının önüne geçti. Ke ş ke ba ş kanın etrafında da aklı- selim insanlar olsaydı da bu vah ş eti en- gelleselerdi. Maalesef bu vah ş et ya ş andı. Bu ne kin, bu ne öfke ki, toplum olarak dü ş ene vurulmaz düsturumuzu unuta- rak yerdeki Halil Umut Meler Hocayı tekmelerle hastanelik ettiler. Ben vah ş eti yakın plan seyretti ğ imde inanın canımacıdı. O tekmeler sanki yüzüme atılıyordu. Biraz empati yapan vicdanı körelmemi ş insanlar benimle aynı duyguları ya ş amı ş tır diye dü ş ünü- yorum. Bu vah ş etin gerekçeleri ne olabi- lir diye dü ş ünüyorumama bir gerekçe bulmakta zorlanıyorum. Hani ligin son- ları olur, hakemin bariz hatasıyla takım küme dü ş er de “Bu durumun neden oldu ğ u ruh hâli” diye bir açıklama getir- meye u ğ ra ş ırsınız. Ama daha ligin ilk ya- rısı bitmemi ş , ligin sonuna bir sürümaç var, hakemhatalarıyla puan kaybetti ğ i- nizi dü ş ünüyorsanız bir ba ş ka hakemin yaptı ğ ı hataylamaç veya puan kazana- caksınız. Ş unun da altını çizmekte fayda var; hiçbir sonuç veya hiçbir kötü hakem yönetimi, hakeme ş iddetin gerekçesi olamaz, olmaması da gerekir. Sezonun bütününe bakıldı ğ ında tüm takımların az veya çok hakemhatala- rından puan kayıp ve kazançları oldu ğ u görülecektir. Ayrıca hakemlerinmaç- larda yaptıklarının hata olarak görül- mesi gerekiyor; tıpkı Avrupa’nın be ş büyük liglerinde oldu ğ u gibi…Maalesef ülkemizde hatayı kasıt olarak gören futbolun payda ş ları oldukça fazla. Bu durumda, öfke patlamasının sebebi olarak kar ş ımıza çıkmakla kalmıyor, futbolun payda ş larının az veya çok katkılarının bulundu ğ u bugünkü iklimin olu ş turulmasını do ğ uruyor. Halil Umut Meler ve ailesine geçmi ş olsun dileklerimi iletiyorum. Bu olaydan sonra bir çok geçmi ş olsun ve kınama mesajları geldi. Bunlardan biri de Umut Nayir’inmesajıydı. Mesaj ş öyleydi: “Hakeme ne söylense ne yapılsa kendini haklı gören bir zihniyet her tarafımızı sardı. Futbolun en savunmasız faktö- rünü el birli ğ iyle, günden güne baskıları- nızla yok ettiniz. Ba ş arısızlıklarınızın yükünü onlara yüklediniz. Yazıklar olsun. Utanıyorumbizi dü ş ürdü ğ ünüz bu halden.” Ne yazık ki futbolun en savunmasız fak- törü hakemler yeterince korunamıyor. Maçların sonuçlarına direkt etki eden hataları az yaparak kendilerini koruya- cak olan hakemlerimiz de futbolda marka olmu ş ülkelerde rastlanmayacak ş ekilde ekstra baskı altına alın- dıklarından yüksek hata oranları nedeniyle kendilerini korumakta zorlanıyorlar. Hakem camiasında ülkemizin 1 numaralı markası olan Cüneyt Çakır’ın bu sistem- den çıkması ise her camianın insanlarının da yeteneksiz olmadı ğ ının kanıtıdır. Ayrıca Sevgili Umut sen niye utanıyorsun? Maçın ba ş lama düdü ğ üyle birlikte hakemin i ş ini zorla ş tırmak için ellerinden geleni yapmaktan kaçınmayıp hemen her pozisyonda itiraz et- meyi görev sayan, en ufak ş arjda faul almak için kendini yere bıra- kan, her fırsatta hakemi seyirci- nin önüne atan futbolcular utansın. Müsabaka sonundaki demeçleriyle hakemin verdi ğ i hatalı kararı öne çıkarıp takımına oynattı ğ ı kötü futbolu perdeleye- rek ş im ş ekleri hakemin üstüne çeken, kendi takımının aleyhinde verildi ğ inde kıyameti kopartaca ğ ı penaltı veya faul pozisyonunun takımı lehine verilmesini isteyen teknik direktörler utansın. Hakemhatalarını kasıt unsuruna sokan söylemleriyle toplumda itibarlarını dü ş üren, taraftarların kin tutmasına sebep olan kulüp ba ş kanları ve yöneticileri utansın. Pe ş inen söyleyeyim, sözüm hakemlerin hatalarına dikkat çekerek hakem camiasının daha iyi yerlere gelmesi için yorum yapanlara de ğ il. İ çlerinden çıktı ğ ı camianın bugün görev yapan hakemlerini itham eden, bu suçlamaları ba ş ta sosyal medya kullanıcılarıyla ba ş kan ve yöneticilerin referansları olan eski hakemyorumcuları utansın. Bazı hakemlerin ahbap çavu ş ili ş kisiyle hak etmedi ğ i halde terfi etmesini sa ğ layan sistemi hayata geçirenler utansın. Sözün özü futbolun payda ş larından kimler bu duruma kıyısından kö ş esin- den sebebiyet veriyorsa onlar utansın. Ş ebnemFerah “Sil ba ş tan” isimli ş arkısının bir dörtlü ğ ünde bu dizeleri yazmı ş : “Sil ba ş tan ba ş lamak gerek bazen / Hayatı sıfırlamak / Sil ba ş tan sevmek gerek bazen / Her ş eyi, unutmak.” Kötü olayın iyi sonucumisali bu olayı milat görerek futbolun tümpayda ş ları sil ba ş tan ba ş la- maya hazır mı? Uluslararası elit hakemimize ya ş atılan vah ş et ve Futbol Federasyonu’nun yeni hakemadayları için yaptı ğ ı du- yuru bu ş arkıdaki sözleri aklıma getirdi. Futbol camiasının tüm payda ş ları sil ba ş tan ba ş lamaya hazır olmalı ki mevcut iklimyeni hakemadaylarını zehirlemesin ve halen görev yapan hakem ca- miasına duyulan ön yargı yumu- ş asın. “Önyargıları parçalamak, atomu parçalamaktan daha zordur” diyerek belirtiyor ön yargı hak- kındaki görü ş lerini atomu parça- lamayı ba ş aran Albert Einstein. Önyargı, anla ş ıldı ğ ı üzere önce- den verilmi ş hükümanlamına geliyor. Bu hükmün nedenlerini ara ş tırılmak, çıkan sonuca göre, i ğ ne ile çuvaldız kime batırıla- caksa çekinilmeden adımlar atı- larak futbol payda ş larının büyük bölümünde hâkimolan ön yargıyı kırmak ve güvensizli ğ i güven hâline getirmek gerekiyor. Öyle bir sistemkurulmalı ki, “camianın insanı” veya ahbap çavu ş ili ş kisiyle terfi sistemini otomatik olarak engellemeli. Çok daha yetenekli hakemlerin yönetece ğ i maçlarda damutlaka bugünkü yo ğ unlukta olmasa bile hatalar olacaktır fakat bilhassa kulüpler hakemlerin terfilerinin her anına ş ahit olacakları ve liyâkat sahibi hakemlerinmaçla- rını yönettiklerini bildiklerinden dolayı bugün verdikleri tepkiyi vermeyeceklerdir. Bugünmaç yöneten hakemlerin tamamının liyâkat sahibi olmadıkları anlamı çıkarılmasın yazdıklarımdan. Sadece güven duygusu olu ş mu ş yöneticilerin olası davranı ş biçimlerini vurgulamak için verdimörne ğ i. Dolayısıyla futbolumuzun kanayan yaralarından biri olan futbolumu- zun geli ş iminin önündeki bir engel kalkmı ş olacak ve futbolu hakemhataları üzerinden okuma bitece ğ inden dolayı hakemlerin üzerindeki baskı normal seviyeye inecektir. Futbolumuzda bir ş eyleri düzeltmek için sadece de ğ i ş imyönünde irade koymak gerekiyor. Bu iradeyi koymaktan imtina eden futbolun payda ş ları, mevcut sistemin nimetlerinden faydalan- dıklarından dolayı de ğ i ş imi istemiyorlardır. Sil ba ş tan ba ş layalımher ş eye… Milyonların sevgilisi futbolumu- zun de ğ erini ve seyir zevkini artı- ran önlemleri almamız içinmilat kabul edelimya ş anmasını iste- medi ğ imiz olayı. Bundan sonra da ya ş anmamasını garanti altına alacak düzenlemeleri yapalım. Futbolumuzun sorunu sadece hakemlerle sınırlı olsa bir nebze çözümü daha kolay olurdu ama yapısal o kadar büyük sorunları- mız var ki sorunların tamamını çözecek sistemi hayata geçir- mekten ba ş ka çaresi yok futbo- lumuzun. Yeni yılın sa ğ lık, sıhhat ve huzur getirmesini, sava ş ların yerini barı ş ın aldı ğ ı, do ğ ayla barı ş ık ya ş amayı ö ğ rendi ğ imiz bir yıl olmasını dilerim. Ya ş am sevinciniz hiç bitmesin. Sa ğ lıkla kalın… İ smail Gökçek Sil ba ş tan 173 172