TamSaha 229. Sayı / Aralık 2023

Brezilya’nın, futbol dünyasında büyük kulüpler arasın- daki mücadelenin belki de en çetin geçti ğ i ülke oldu ğ u söylenebilir. Ş öyle ki, ülke çok geni ş oldu ğ u için eyalet- lere bölünmü ş tür ve 1950’lerin sonuna kadar da ulusal düzeyde bir ş ampiyona düzenlenmemi ş , kulüplerin mücadeleleri de eyalet ş ampiyonalarıyla sınırlı kalmı ş - tır. Hâl böyle olunca da her eyalette birkaç büyük kulüp ön plana çıkmı ş , bu kulüpler ulusal düzeydeki yarı ş - maların önemkazandı ğ ı 1970’lerden sonra da bu özel- liklerini korumu ş lardır. Buna göre Sao Paulo eyaletinden Palmeiras, Corinthians, Santos ve Sao Paulo, Rio de Janeiro’dan Flamengo, Fluminense, Vasco da Gama ve Botafogo, Rio Grande do Sul’dan Gremio ve Internacional, Minas Gerais’ten de Cruzeiro ve Atletico 94 95 Libertadores Kupası Fluminense’den tarihî zafer Onur Erdem Libertadores Kupası’nın 64. finali 4 Kasım’da Brezilya’nın Fluminense ile Arjantin’in Boca Juniors takımları arasında oynandı ve zafer, uzatmalarda rakibine 2-1’lik üstünlük sa ğ layan Fluminense’nin oldu. Fluminense böylece 121 yıllık tarihinde ilk kez Güney Amerika’nın en büyük kupasını kazanmanın sevincini ya ş adı. Mineiro takımları Brezilya’da “12 Büyükler” kavramını olu ş turmu ş tur. Bugüne kadar farklı adlar altında 64 kez oynanan Brezilya ş ampiyonalarında 57 ş ampiyon- lu ğ un bu kulüpler tarafından kazanılması, yine 2023 öncesinde Libertadores Kupası’nda Brezilya adına ka- zanılan 22 ş ampiyonlu ğ un tamamının altında bu 12 kulüpten 10’unun imzasının bulunması da “12 Büyük- ler” yakı ş tırmasının ne denli isabetli oldu ğ unu göster- mektedir. Tabiî zirvenin bu kadar çok do ğ al adayının oldu ğ u bir ortamda yarı ş mak da o zirveye ula ş mayı çok daha güç kılmaktadır. Libertadores Kupası zaferi, bu açıdan bakıldı ğ ında Flu- minense için çok daha kritik bir kilometreta ş ı niteli- ğ indeydi. Zira bu sezona kadar söz konusu 12 büyükten 10’u bu kupayı müzelerine götürmeyi ba ş armı ş tı ve geride sadece Fluminense ile Botafogo kalmı ş tı. Flumi- nense, yıllardır yolunu gözledi ğ i Libertadores Kupa- sı’na kavu ş arak bu eksi ğ ini de giderdi ve ülkesinin en büyükleri arasındaki yerini de iyiden iyiye tescillemi ş oldu. Bu noktada isterseniz filmi en ba ş a saralımve Fluminense’nin kurulu ş undan içinde bulundu ğ umuz sezonda Libertadores Kupası’nda finale çıkı ş ına kadar nasıl bir yoldan geçti ğ ini kısaca anımsatalım. Brezilya’da futbolun tohumları İ skoç bir göçmen olan Thomas Donohoe tarafından ekilmi ş ti. 1 Nisan 1894 ta- rihinde ülkedeki ilk futbol maçını düzenleyen Dono- hoe’nun ardından, İ skoç bir babanın o ğ lu olarak Sao Paulo’da dünyaya gelen Charles Miller da İ ngiltere’deki tahsil hayatı süresi içinde futbola büyük ilgi duymu ş ve Brezilya’ya dönmesinin ardından da Sao Paulo’da fut- bolun o dönemki resmî kurallarını bu oyunu oynamaya hevesli gençlere ö ğ reterek çe ş itli kulüplerin kurulma- sına vesile olmu ş tu. Miller ayrıca 1888’de bir spor ku- lübü olarak kurulan Sao Paulo Athletic Club çatısı al- tında bir futbol ş ubesi açılmasını da sa ğ lamı ş tı. Yeterli sayıda kulübün faaliyete geçmesinin neticesinde de 1902 yılında ilk Sao Paulo Eyalet Ş ampiyonası (Cam- peonato Paulista) düzenlenmi ş ti. Sao Paulo’da bu geli ş meler ya ş anırken ülkenin bir di ğ er önemli eyaleti olan Rio de Janeiro’da da futbolun popülarite kazanması çok sürmeyecekti. Burada da Brezilya futbolu: 12 takımlı kurtlar sofrası Kurulu ş undan beri Rio’nun zirvesinde