TamSaha 229. Sayı / Aralık 2023

60 61 e ş inci Avrupa Ş ampiyonası’nın elemelerinde de iki a ş amalı sis- teme devam ediliyordu. Gruplardan olu ş an ilk a ş ama sonrasında grup liderleri ikinci a ş amaya geçmi ş ve burada da Çekoslovakya-SSCB, Yugoslavya-Galler, İ spanya-Fede- ral Almanya ve Hollanda-Belçika e ş le ş meleri ortaya çıkmı ş tı. Son Dünya Kupası’nın finalistleri Fede- ral Almanya ile Hollanda’nın yanı sıra Çekoslovakya ile Yugoslavya da bu a ş amadan alınlarının akıyla çıkacaktı. Bu dört ülke arasından da turnuvanın ev sahibi olarak Yugoslavya seçiliyordu. Yarı final için yapılan kura çekiminde de Çekoslovakya ile Hollanda, Yugoslavya ile de Federal Almanya birbirlerine dü ş mü ş lerdi. Ş ampiyonanın ilkmaçı, 19 Haziran 1976’da, Zagreb’de oynandı. Hollanda, dönemin en görkemli kadrosuna sahipti belki ama Çe- koslovakya da Avrupa’nın en sa ğ - lam takımlarından birisiydi ve son 20 ayda yaptıkları 18 maçta yenilgi yüzü görmemi ş lerdi. Bu 18 maçın 12’sinde berabere kalmı ş olmaları, öncelikle rakibin oyununu boz- maya yönelik bir oyun anlayı ş ını benimsediklerini de net bir bi- çimde ortaya koymaktaydı. Çekoslovakya, defansif açıdan bütün tedbirleri almasına ra ğ men hücumda da etkili olabilen bir ta- kımdı ve maçtaki ilk gol de 19’uncu dakikada, savunmadan ileri çıkan oyuncuları Anton Ondrus’tan geldi. Ondrus, takımının sol kanattan kazandı ğ ı bir duran topta Antonin Panenka’nın ceza sahasına gön- derdi ğ i ortaya çok iyi yükselmi ş ve güzel bir kafa vuru ş uyla takımına 1-0’lık üstünlü ğ ü getirmi ş ti. Skor avantajının da elde edilmesiyle birlikte iyice rakibini kilitlemeye konsantre olan Çekoslovaklar, bunda bir hayli ba ş arılı da oluyor- lardı. Ancak 60’ıncı dakikada orta saha oyuncuları Jaroslav Pollak’ın gördü ğ ü kırmızı kart, Çekoslovak- ya’nın i ş ini biraz zorla ş tıracaktı. Bu kırmızı karttan yakla ş ık 15 da- kika sonraysa bu sefer de Johan Neeskens’in oyundan atılması üzerineyse takımkadroları arasında sayısal e ş itlik yeniden sa ğ lanmı ş oluyordu. Ne var ki Hol- landa, 10 ki ş i kalıp sayısal avanta- jını yitirmesinden sadece bir dakika sonra, skordaki dezavanta- jını ortadan kaldıran golü buluverdi. Üstelik gol, Çekoslovakya’nınmaç- taki golünü atan Ondrus’tan gel- mi ş ti. Ondrus bu kez sa ğ kanattan Ruud Geels’in yaptı ğ ı ortaya ön di- rekte ters bir biçimde ayak koyarak topu kendi kalesine göndermi ş ti. Normal sürenin 1-1 sona ermesiyle uzatmalara geçilirken bu bölümün bi- timine altı dakika kala geli ş en Çekos- lovakya kontrata ğ ında sa ğ kanattan hareketlenen Frantisek Vesely topu Hollanda ceza sahasına kadar ta ş ıyor ve ardından yaptı ğ ı ortayı da arka di- rekteki Zdenek Nehoda kafayla a ğ lara gönderince Çekoslovakya final kapı- sını aralıyordu. Bu golden bir dakika sonraWillemvan Hanegem’in kırmızı kart görerek takımını dokuz ki ş i bı- rakması sonucundaysa Hollanda’nın direnci hepten kırılacaktı. 118’inci dakikaya gelindi ğ indeyse Karol Dobi- as’ın pasında Hollanda savunmasının arkasına sarkan Vesely, sonrasında kaleci Piet Schrijvers’i de çalımlaya- rak topu filelere gönderiyor ve maça noktayı koyuyordu. Çekoslovakya, 3-1’lik sürpriz bir galibiyetle adını finale yazdıran taraf olmu ş tu. Ertesi günkü di ğ er yarı final maçın- daysa ev sahibi Yugoslavya, Belg- rad’da Federal Almanya’yı konuk ediyordu. 70 bin seyircisinin deste ğ ini arkasına alan Yugoslavlar maça müt- hi ş bir tempoyla ba ş layarak Federal Almanya kalesini adeta abluka altına aldı ve bu baskının sonucunda da gol gelmekte fazla gecikmedi. Dakikalar 19’u gösterirken sol kanatta hızla iler- leyen Branko Oblak ceza sahası içine güzel bir orta kesiyor, Franz Becken- bauer’dan daha atik davranarak topa dokunan Danilo Popivoda da kaleci Sepp Maier’i avlayarak Yugoslavya’yı öne geçiriyordu. Yugoslavya, golü bulmasına ra ğ men oyununa aynı hızla devam etti. Son Avrupa ve dünya ş ampiyonu Federal Almanya belki de yıllardır ilk defa bir maçta bu denli aciz durumlara dü ş ü- yordu. 32’nci dakikada bu kez sa ğ kanattan Slavi ş a Zungul’un kesti ğ i ortaya Maier’in vurdu ğ u tokat kısa dü ş üyor ve topu önünde bulan Dragan Cayiç, ikinci Yugoslavya golünü Federal Almanya filelerine gönderi- yordu. İ lk yarı sonuna kadar bunaltıcı baskısını sürdüren Yugoslavların, biraz daha becerikli olmaları duru- munda tarihî bir farka ula ş maları i ş ten bile de ğ ildi. İ kinci yarıya gelindi ğ indeyse Yugos- lavya Teknik Direktörü Ante Mladiniç büyük bir gaflette bulunarak takı- mına oyunu rölantiye alması talima- tını veriyor ve bunun üzerine Almanlar önce nefes almaya, sonra da Yugoslavya kalesi önünde görün- meye ba ş lıyorlardı. 65’inci dakikada Heinz Flohe’nin çekti ğ i ş ut, Hölzenbe- in’ın da gö ğ sünden sekerek Yugos- lavya a ğ larıyla bulu ş tu ğ unda fark bire inmi ş ti. Bitime yedi dakika kalaysa henüz üç dakika evvel oyuna girmi ş olan Dieter Müller skora dengeyi getiriyordu. Kalan sürede ba ş ka gol olmayınca, tıpkı bir gün önceki yarı final kar ş ı- la ş masında oldu ğ u gibi bumaç da uzatmalara gidiyordu. Uzatmalarda Federal Almanya’nın fiziksel üstün- lü ğ ü kendisini gitgide daha çok belli eder hâle gelmi ş ve Yugoslavlar oyunun kontrolünü tamamen kay- betmi ş ti. Son be ş dakika içerisinde Dieter Müller iki gol daha atarak Fe- deral Almanya’yı finale ta ş ıyan isim, yani günün kahramanı oluyordu ve 1976: Panenka’nın efsanevî son noktası B