TamSaha 229. Sayı / Aralık 2023

56 İ ngiltere üçüncülükmaçına çıkar- larken, İ ngilizler, aradan geçen üç günde oynayabilecek duruma gel- mi ş olan Geo ff Hurst’ü hemen ilk on birlerine yerle ş tirmi ş lerdi. Bunun faydasını görmekte de gecikmiyorlardı. Hurst önce ilk yarıda Bobby Charlton’ın attı ğ ı golde asisti yapan isimoluyor, sonra da ikinci yarıda bizzat kendisi a ğ ları havalandırarak takımının 2-0’lık galibiyetinde ba ş rol oynuyordu. Final kar ş ıla ş masıysa üçüncülük maçının bitiminden yakla ş ık iki buçuk saat sonra, yine Olimpiyat Stadı’nda oynanıyordu. Günün ilk maçını 70 bin civarında futbolsever izlerken final maçının ba ş lamasına do ğ ru bu sayı 85 bine çıkmı ş tı. Müsabakada ilk düdükten itibaren oyunun kontrolü Yugoslavların eline geçmi ş ti ve İ talya’nın on bin- lerce taraftarının sa ğ ladı ğ ı destek de GökMavililerin oyundaki den- geyi sa ğ layabilmesi için yeterli ol- mamı ş tı. Yugoslavlar, bu noktaya gelene kadar Fransa ve İ ngiltere kar ş ısında elde ettikleri sonuçların hiç de tesadüfî olmadı ğ ını kanıtlar bir oyun ortaya koyuyorlardı ve 39’uncu dakikada da yarı final maçının yıldızı Cayiç yine klasını konu ş turarak Dino Zo ff ’u avlıyor ve Yugoslavya’nın devreyi 1-0 önde tamamlamasını sa ğ lıyordu. Ancak Zo ff , özellikle ikinci yarıdaki performansıyla İ talya’yı ipten alan isim oluyordu zira bu devrede de atak oynayan taraf Yugoslavya’ydı ve Yugoslav forvetlerin pe ş pe ş e girdi ğ i gol pozisyonlarında onlara en çok direnen isimZo ff ’tu. Böylece fark daha fazla açılmamı ş tı. Görünü ş e göre Yugoslavya en kötü ihtimalle 1-0’lık bir skorla da olsa maçı kazanıp kupanın sahibi olacaktı. Lâkin kar ş ıla ş manın bitimine 10 dakika kadar bir zaman kalmı ş ken, İ talya’nın Yugoslavya ceza alanının yarımyuvarla ğ ı üzerinden kazandı ğ ı bir serbest vuru ş la birlikte i ş ler tersine döndü. Atı ş ı kullanan Angelo Domenghini topa çok sert vuruyor ve barajın arasından geçenme ş in yuvarlak, Yugoslavya file bekçisi İ liya Pante- liç’in bakı ş ları arasında a ğ larla kucakla ş ıyordu. Böylece kar ş ıla ş - manın normal süresi de 1-1’lik be- raberlikle tamamlanıyordu. Üstelik bunun devamında geçilen yarım saatlik uzatmalar da sonucun de ğ i ş mesi için kâfi gelmiyordu. O dönemde uluslararası turnuva- larda berabere bitenmaçlarda ka- zananı belirlemek için seri penaltı atı ş larına geçilmesi uygulaması da henüz ba ş lamamı ş tı. Bunun üze- rine iki takım, iki gün sonra aynı yerde oynanacak tekrar maçında bir kez daha bulu ş mak üzere sahayı terk ediyorlardı. İ talya’nın teknik direktörü Ferrucio Valcareggi, iki günlük bir aranın ardından çıkılan tekrar maçında, ilkmaçta oynamayan be ş oyun- cuyu sahaya sürerken Yugoslavya cephesinde tek de ğ i ş iklik, sa ğ açıkta İ liya Petkoviç’in yerine İ dris Hosiç’in forma giyiyor olma- sıydı. Yugoslavların bu durumun yarattı ğ ı fiziksel dezavantajı fazlasıyla hissetmesi nedeniyle de ortaya, iki gün öncekinden tama- men farklı bir manzara çıkıyordu. İ talya’nın taze kuvvetlerinden biri olan Luigi Riva ilk dakikalardan itibaren Yugoslav kalesi önünde hayli etkili oluyor ve 12’nci dakikada Angelo Domenghini’nin sa ğ kanat- tan yaptı ğ ı ortaya Riva’nın yaptı ğ ı vuru ş Panteliç’i çaresiz bırakarak Yugoslavya a ğ larına gidiyordu. İ talyanlar, bu golden sonra da yorgun Yugoslav takımı önünde etkili olmayı sürdüreceklerdi. Ta ki 31’inci dakikaya kadar. O dakikada sahneye çıkan Pietro Anastasi, Panteliç’i maçta ikinci kere ma ğ lup eden isim oluyor ve İ talya 2-0’lık üstünlü ğ ü yakalı- yordu. Bundan sonra İ talyanların yapaca ğ ı ş ey, bu skorumümkün mertebe muhafaza etmek olacaktı. Yugoslavların da zatenmaçı her- hangi bir ş ekilde çevirecek takati kalmamı ş tı ve bunun sonucunda kar ş ıla ş mada geri kalan neredeyse bir saatlik süre içinde kayda de ğ er herhangi bir geli ş me de ya ş anmı- yordu. Sürenin yava ş yava ş eriyip tamamlanmasıyla birlikte de İ talya, II. Dünya Sava ş ı sonrasında ilk kez büyük bir uluslararası turnuvada zafere ula ş arak yıllardır ya ş adı ğ ı hayal kırıklıklarına nihayet son veriyordu. Futbol dünyasında 1960’lara kadar hücum odaklı taktikler ön planda yer alırken, 1960’ların ba ş ında Milan Teknik Direktörü Nereo Rocco ve Inter’in Arjantinli teknik patronu Helenio Herrera’nın öncülü ğ ünü yaptı ğ ı savunma odaklı Katenaçyo anlayı ş ı parlamı ş tı. Adını İ talyancada “kapı kilidi” anlamına gelen “catenaccio” sözcü ğ ünden alan bu oyun anlayı- ş ında Milan 1963’te, Inter ise 1964 ve 1965’te pe ş pe ş e Ş ampiyon Kulüpler Kupası ş ampiyonlukları ya ş amı ş ve Avrupa futbolunun zirvesine çık- mı ş lardı. İ talya Millî Takımı’nın da 1968’de yine bu anlayı ş ı benimse- yerek Avrupa ş ampiyonu olmasıyla birlikte de 1960’larda Avrupa futbo- lunda Katenaçyo’nun kurdu ğ u hâkimiyet tamamen tescillenmi ş oluyordu. Kaptan Facchetti