TamSaha 222. Sayı / Mayıs 2023

ğ ın çıkması anlamına da geliyor. Sezon boyunca oynanan 380maç- tan yayınlanan 200’ünü izlemek isteyen İ ngiltere’de ya ş ayan bir fut- bolsever, aylık 82.99 sterlin ödemek durumunda. Premier Lig’in en fazla maç gösteren yayıncısı Sky Sports, Championship, League One ve Lea- gue Twomaçlarının yayın haklarını da elinde bulunduruyor. Premier Lig’de mevcut anla ş ma 2022-2023 sezonundan 2024-2025 sonuna kadar devam ediyor. Üç yıllık toplamde ğ eri 5 milyar 100milyon sterlin olan sözle ş me, Premier Lig kulüplerinin oybirli ğ iyle yerel yayın hakları anla ş masının yenilenmesi önerisini kabul etmeleri sonucunda gerçekle ş ti. Böylece, Premier Lig’de alı ş agelmi ş yayın hakları ihâle süreci yürütülmeden anla ş ma yenileme süreci tamamlandı. Bu, Covid-19 pandemisinin sonuç- larından biriydi. 2025-2026’dan itibaren üç sezon boyunca geçerli olacak yeni yayın hakları dönemi için Premier Lig ku- lüplerinin özellikle de ABD’li kulüp sahiplerinin beklentisi büyük. Her geçen sezon sayıları daha da fazla artan ABD’li kulüp sahipleri, ligin yayın hakları de ğ erinin, olması ge- rekenin altında oldu ğ unu dü ş ünü- yorlar. 2024’teki yeni yayın hakları ihâlesi için DAZN, Apple ve İ skandi- nav yayın devi Viaplay’in teklif vermesi bekleniyor. BT Sport ile Warner Bros Discovery arasındaki ortaklı ğ ın sonucu olarak bu yaz ha- yata geçecek TNT Sport’un da İ ngil- tere’deki yayın hakları konusunda daha istekli olaca ğ ı öngörülüyor. 15:00 Karartma Kuralı’nın kaldırıl- ması tartı ş malarını tetikleyen DAZN, spor yayıncılı ğ ına yeni bir anlayı ş getirdi. Önce boksta, ardın- dan da UEFA Kadınlar Ş ampiyonlar Ligi’nde küresel yayın haklarını satın alan DAZN, son olarak Ameri- kan Ulusal Futbol Ligi’nin (NFL) kü- resel yayın haklarını eline geçirdi. 10 farklı ülkede faaliyet gösteren di- jital platformun EFL için de benzer bir dü ş üncesi olabilece ğ i dillendiri- liyor. 20milyon aboneye sahip olan DAZN, 15:00 Karartma Kuralı uygu- lamasını modası geçmi ş bir anlayı ş ı olarak görüyor. Söz konusu uygu- lama dijital yayın platformuna göre hem tüketiciler hemde lig için kaybedilmi ş bir fırsat. 30 yılı geride bırakan Premier Lig, her yayın hakları ihâlesinde hatırı sayılır yol kat etti. 1992’de ilk yayın hakları anla ş masının de ğ eri 214 milyon sterlindi. Ve anla ş ma be ş yıllıktı. Uluslararası yayın hakları- nın de ğ eriyse 40milyon sterlindi. 2001’de 1 milyar sterlin barajı geçildi. Uluslararası yayın hakları anla ş ma- larındansa 100milyon sterlin gelir elde edildi. 2013’teki ihâleyle yayın haklarının de ğ eri 1 milyar 900mil- yon sterlinden 3 milyar 200milyon sterline çıktı. Uluslararası yayın haklarının de ğ eri de 2010’da 1 mil- yar sterlini, 2013’te 2 milyar sterlini, 2016’da 3 milyar sterlini, 2019’da 4milyar sterlini, 2022’de de 5 milyar sterlini geçti. Ve Premier Lig tari- hinde ilk kez uluslararası yayın haklarından elde edilen gelir, yerel yayın haklarından elde edilen gelir- den daha fazla oldu. Maç ba ş ına yayın geliri dikkate alındı ğ ında Premier Lig, NFL ve Hindistan Kri- ket Ligi’nin (IPL) ardından en fazla yayın geliri elde eden spor organi- zasyonu. ABD’de Premier Lig’in yayıncısı NBC, ligin yayın hakları anla ş masını altı yıllı ğ ına uzatırken 2 milyar sterlin ödedi. Danimarka, Finlandiya, Norveç ve İ sveç’teki Premier Lig yayın hakları için Viap- lay de altı yıllı ğ ına 2 milyar sterlini gözden çıkardı. Spor yayıncılı ğ ına ilgi göstermeye ba ş layan Apple, Google gibi ABDmerkezli teknoloji devlerinin ortaya çıkması, Apple’ın Premier Lig yayın hakları için adının geçmesi, İ ngiltere’deki Premier Lig yayın haklarının de ğ erini artırabile- ce ğ i görü ş ünü ortaya çıkardı. Dünyadaki tüm futbol kulüplerinde oldu ğ u gibi Premier Lig kulüpleri için de yayın hakları önemli bir gelir kayna ğ ı. Premier Lig’de kulüplere her sezon sonunda yayın hakları gelirlerinin de dâhil oldu ğ u liyâkat ödemeleri yapılıyor. Bu ödemelerde son sırada yer alan ve Champion- ship’e dü ş en takımbile 106milyon sterlin gelirin sahibi oluyor. Gelirle- rin yüzde 50’si kulüpler arasında e ş it olarak payla ş tırılıyor. Yüzde 25’i sezon sonundaki sıralamaya göre, yüzde 25’iyse televizyonda yayınla- nanmaçlar için ödenen tesis ücreti olarak da ğ ıtılıyor. Premier Lig ve EFL’de “15:00 Ka- rartma Kuralı” kısa bir zaman içeri- sinde kaldırılacak gibi görünmüyor. Buna kar ş ın İ ngiltere’de liglerin yayın haklarından elde edilecek gelirinmiktarının önemli boyutlara ula ş ması bu tartı ş manın daha sık gündeme gelece ğ inin i ş aretlerini veriyor. 76