TamSaha 218. Sayı / Ocak 2023

Gönülden Kaleme Dinimiz hayvanlara eziyeti ya- saklamasına ra ğ men maalesef son zamanlarda televiz- yonlarda sıkça hayvanlara eziyet edilen görüntüleri görüyoruz. Bununla yetinmeyen vicdansızlar hayvanları vah ş ice katlediyorlar. E ş refi mahlûkat diye bir söz var insanlar için söylenen, anlamı yaratılmı ş ların en ş ereflisi. Bu nite- lendirme, Allah’ın insanlara verdi ğ i akıl, muhakeme yetisi ve vicda- nıyla di ğ er canlılardan ayrıldı ğ ı varsayıldı ğ ı için lâyık görülmü ş tür. Peki, insanlar bu sıfata lâyık davra- nıyorlar mı? Örneklere bakıldı ğ ında bazı insanmüsveddelerinin bu sı- fata lâyık olmadı ğ ını görüyoruz. Bir belediyenin barına ğ ında köpe ğ in ba ş ına acımasızca kürekle vurup öldüren, bu vah ş eti gördü ğ ü hâlde sessiz kalan, olayamüdahale etmeyen sevgi fukarası, vicdanla- rını bir yerlerde unutmu ş lar, köpe- ğ in kafasına vurup öldüren kadar siz de ahirette hesap vereceksiniz. Bir ba ş ka haberde sözde insan sıfatına bürünmü ş biri, bir bo ğ anın ba ş ına balyozla birkaç kere vurup katlediyor. Yine onun bu yaptı ğ ı in- sanlık dı ş ı hareketi videoya çeken, bu hunharlı ğ ı seyredenler, her biri- niz olayamüdahale etmeyerek o bo ğ anın ba ş ına birer kere de balyozla siz vurmu ş oldunuz. Sizler de tıpkı barınaktakiler gibi bu dün- yada vicdanlarda gerekli cezaya çarptırıldınız ama unutmayın asıl önemli olan ahiretteki sorgu. Arabasının arkasına köpe ğ ini ba ğ layan, hayvanı sürükleyenden tutun da durup dururken sokakta yatan, kimseye zararı olmayan kedi veya köpe ğ e tekme vuranlar, arabasıyla yol kenarında yatan kö- pe ğ i bilerek ezenler mi ararsınız… Envaiçe ş it vicdansızlara sıkça rastlamakmümkün oldu ülke- mizde. Hayvanlara eziyet edenler ş unu unutmasınlar. Hayvanların da ahı vardır; er geç bu ah tecelli eder. Çocuklu ğ umda ş ahit oldu ğ um bir olay tamda bu duruma örnek te ş kil ediyor. Karabük’te mahalle- mizde bir ş oför, kamyonetiyle köpe ğ i bilerek ezdi. Ezilen köpek ba ş ını kaldırıp arabanın arkasın- dan son kez bakarak uludu ve öldü. Aradan üç gün geçmi ş ti ki, köpe ğ i ezen ş oför kamyonetiyle yaptı ğ ı kazada öldü. Bize ne oldu da böyle hayvanlara eziyet edenlere ses çıkarma- yan veya ses çıkarsa da sesi cılız kalan toplum olduk? Biz ki kavgada yere dü ş ene vurmayan gelenekten gelen vicdanlı toplum- duk. İ lk sahiplendi ğ im canlı kurt labrador karı ş ımı olan yavru köpekti. 2008 yılıydı… Derne ğ i- mizin yanında beledi- yenin park bahçeler müdürlü ğ ü vardı. Ora- daki görevlinin baktı ğ ı kurt köpe ğ i do ğ um yapmı ş , dört tane yavrusu olmu ş tu. Üç yavru oldukça iyi beslenmelerine kar ş ın benimaldı ğ ımyavru çok zayıftı. Süt emdi ğ i sırada annesinin üs- tüne oturması sebe- biyle arka ayaklarını kullanamadı ğ ı için an- nesini emmekte zor- landı ğ ından dolayı di ğ er yavrulara nazaran daha çelimsizdi. Çevrem- dekilerin sa ğ lıklı yavrulardan birini almamkonusunda ısrarlı telkinle- rine ra ğ men ben cılız ve arka ayak- ları tutmayan yavruyu ya ş ayıp ya ş amayaca ğ ı soru i ş aretleri içinde aldım. Dernek üyelerimizden Allah rahmet eylesin Veteriner Fakül- tesi’nde ö ğ renci, benim “doktor” dedi ğ imÜmit’e yavruyu verdim. Her gün geli ş imini takip ederek 15 gün sonunda arka ayakları düzelmi ş , kilo almı ş vaziyette derne ğ in bahçesine koyduk. Kurt köpeklerinin genelde kalça çıkık- ları olurmu ş . Önce kalça çıkı ğ ı ameliyatı yaptırdım, zamanı geldi- ğ inde de kısırla ş tırdık. Oyun oyna- mayı çok seviyordu. Ona ses çıkaran toplardan aldık. En çok sevdi ğ i oyunca ğ ı olmu ş tu top. Topu benimaya ğ ımın önüne atar, üç be ş metre uzakla ş ır, topa vur- mamı bekler, vurdu ğ um topu a ğ zıyla tutar, tekrar vurmam için aya ğ ımın önüne koyar ve vurmam için pozisyonunu alırdı. Bazen de topa aya ğ ımla basmamı bekler, sonrasında aya ğ ımın altından almaya çalı ş ırdı. Ben o dönemlerde aya ğ ımı kaldırabiliyordum. Biraz u ğ ra ş tıktan sonra aya ğ ımı kaldırıp topu almasını sa ğ lıyordum. Leydi topu aldıktan sonra yine oynamak için aya ğ ımın önüne koyuyordu. Oyun esnasında zamanın nasıl geçti ğ ini anlamıyordum. Derne ğ in oldu ğ u yer 25 dönüm, hobi bahçe- lerinin de bulundu ğ u bir alandı. Leydi yavrulu ğ undan beri ha ş ir ne ş ir oldu ğ undan insanlardan kaç- maz ve saldırmazdı. Alanmüsait oldu ğ u için zaman zaman dola ş - masınamüsaade ederdik. Topun çıkardı ğ ı sesi duydu ğ unda nerede olursa olsun hemen ko ş arak derne ğ e gelirdi. Leydi labrador kurt karı ş ımı oldu ğ u için di ğ er kurt köpeklerinden daha iriydi. Bir gün yine dola ş ması için bıraktı ğ ımızda topu öttürmemize ra ğ men derne ğ e gelmedi. Hemen aramaya ba ş ladık ama bir türlü bulamadık. Tümmasraflarını kar ş ıladı ğ ım, beslenmesinden bakımına her türlü sorumlulu ğ unu üslendi ğ im oyun arkada ş ımı kaybetti ğ im için çok üzülmü ş tüm. Aramızdaki ba ğ ın bu denli kuvvetli oldu ğ unu bilmiyordum. Hemen bro ş ürler hazırladık ve gerekli yerlere yapı ş - tırdık. Ödül verece ğ imizi de bro- ş ürlerde özellikle belirttik. Yakla ş ık bir ay sonra gelen bilgi do ğ rultu- sunda Zeytinburnu’nda bir fabri- kada tutuldu ğ unu ö ğ rendik. Vakit geçirmeden oraya gittik. Leydi’yi gördü ğ ümde gözya ş larımı tutama- dım. O da bizi gördü ğ üne sevinmi ş ve sevincini kuyru ğ unu sallayarak belli etmi ş ti. Kayboldu ğ u süre boyunca sakalımı kesmedim. Her gün onu dü ş ünüyordum. Ne yer, ne içer, kimlerin elinde, nasıl davranıyorlar sorularını ken- dime sorup duruyordum. Dernek bahçesine getirdikten sonra kulü- besinin kapısını kilitliyor, ak ş am- ları güven altına alıyordum. Bir gün kapısını kilitlemeyi unuttuk, o gece birileri Leydi’yi alıp götürmü ş ler. Bu sefer aramalarımız maalesef sonuç vermedi. Ne zaman sokakta bir kurt köpe ğ i görsem “Acaba Leydi mi?” diye heyecanlanıyor- dum. Edindi ğ im tecrübeden sonra, herhangi bir hayvan sahiplenen birilerinin sahiplendikleri canları nasıl soka ğ a terk ettiklerini aklım almıyor. Soka ğ a bırakılan hayvan- ların a ş ırı kontrolsüz üremeleri insanlar için tehlike arz ediyor. Madalyonun di ğ er tarafı da sokak köpeklerinin saldırmaları sonucu insanların zarar görmesi. Kuduz veya köpekten kaçarken trafik kazası sonucu ölümler kar ş ımıza çıkıyor. Bu durumunmüsebbibi kesinlikle hayvanlar de ğ il, onları sahiplenip sonra çe ş itli bahane- lerle hayvanlarını sokaklara, yerle ş imyerlerine yakın ormanlık alanlara bırakanlar ve bu hayvan- lara gerekli barına ğ ı sa ğ lamayan, yeterince kısırla ş tırma yapmayan yerel yönetimlerdir. Kısırla ş tırma- nın önemini sokak hayvanlarının sayılarının artı ş ından anlayabiliriz. Gönlümhiçbir insanın sokak hayvanları tarafından zarar görmemesinden ve tek bir hayva- nın terkedilmemesinden yana. Maalesef köpeklerin insanlara zarar vermesi toplumun bir kısmı- nın hayvanlara dü ş manla ş masına yol açıyor. Gelelim sorunun çözümönerile- rine…Mevcut hayvan sayısının artmaması için yerel yönetimler barınak sayısını ço ğ altmalı. Ayrıca ülke genelinde etkin kısırla ş tırma seferberli ğ i acilen yapılmalı. Barı- nakları gönüllü hayvanseverler veya bu yönde kurulan sivil toplum kurulu ş ları denetlemeli. İ kinci olarak hayvan sahiplenmek, mümkün oldu ğ unca kurallara ba ğ lanmalı. Sahiplenen ki ş i ömür boyu sahiplendi ğ i hayvanınmas- raflarını barına ğ a bile bıraksa öde- yece ğ ini bilmeli. Güzel bir geli ş me, alınan hayvana kanunen çip ta- kılma zorunlulu ğ u getirildi. Sokak hayvanlarına kulak küpesi yerine tümyerel yönetimler tarafından da çip takılmalı. Sa ğ lık bilgileri dâhil her türlü bilgi bu çipte bulunmalı. E ğ er birisi sahiplendi ğ i canı soka ğ a bırakırsa, büyükmaddi cezaya çarptırılmalı. Bu para, terk edildi ğ i yerin belediyesinin yaptı ğ ı barına- ğ ın hesabına yatırılmalı. Kanunen yasaklanan hayvan satı ş ı maale- sef internet siteleri üzerinden ya- pılmaya devam ediyor; buna derhal son verecek yaptırımlar uygula- maya sokulmalı. Sokak hayvanla- rını barınaktan sahiplenenlere vergi indirimi dâhil çe ş itli avantaj- lar sa ğ lanmalı. Yerel yönetimlerin merkezî yönetimden alaca ğ ı pay, sokak hayvanı sahiplendirilen hayvanlar da eklenerek hesaplan- malı. Dünyamızdaki canlı ve cansız tümvarlıklar gibi hayvanların da bize Allah’ın bir emaneti oldu ğ unu unutmadan, onlara eziyet etmeye- ce ğ iz, kötü davranmayaca ğ ız. Sokak hayvanlarının suçunun olmadı ğ ını bir kere daha altını çizerek söylüyorum. Bu sorun, insanların üstüne dü ş eni yapma- masından kaynaklanıyor. Ya ş am sevinciniz hiç bitmesin. Sa ğ lı ğ ımız içinmaske, mesafe ve temizli ğ e dikkat edelim… İ smail Gökçek İ nsanmüsveddeleri 145 144