TamSaha 207. Sayı / Şubat 2022

GökMavili yıllar edilebilmi ş ti. 1934’te düzenlenecek olan ikinci Dünya Kupası’nın, bu du- rumun da etkisiyle Avrupa’da ya- pılması dü ş ünülüyordu. Turnuvaya ev sahipli ğ i yapmak için de İ talya ve İ sveç federasyonları ilgilerini FIFA’ya bildirmi ş lerdi. İ sveç’in daha sonra geri adım atması üzerine de kupanın İ talya’da düzenlenece ğ i resmiyet kazandı. İ talya’yı öne çıkaran bir ba ş ka sebepse İ talyan hükümetinin organizasyon için o dönemin parasıyla üç buçuk milyon liretlik bir bütçe ayırmasıydı. İ talyanların organizasyonu üstlen- meyi istemelerinin ardındaysa ne yazık ki futbol sevgisinden çok, iktidarda bulunan Mussolini yöneti- mindeki Ulusal Fa ş ist Parti’nin (FNP) dünyaya kar ş ı bir gövde gös- terisinde bulunmayı amaçlaması vardı. Fa ş ist rejimin generallerinden biri olan ve Dünya Kupası’ndan önce Mussolini tarafından İ talyan Futbol Federasyonu’nun ba ş kanlı- ğ ına atanan Giorgio Vaccaro, ihti- yarlık yıllarında bu durumu bizzat itiraf edecekti. Aslında FNP’li birisi- nin özel olarak böylesine bir itirafta bulunmasına da gerek yoktu, zira her ş ey gayet açıktı. Finalin oyna- naca ğ ı stadın adının bizzat “FNP Stadı” konması ve turnuva süre- since ülkenin her yerinde yo ğ un bir fa ş izmve Mussolini propagandası yapılması, artık futbolun sadece futbol olmaktan çıkmaya ba ş ladı ğ ı- nın önemli göstergeleriydi. Bume ş um teferruatı bir kenara bırakıp futbolun sade futbol yönüne dönersek, 1934 Dünya Kupası’nın 1930’daki ilk turnuvaya göre forma- tında önemli farklılıklar oldu ğ u göze çarpıyordu. Öncelikle, turnuvanın Avrupa’da düzenlenecek olması nedeniyle, kupaya katılma tale- binde önemli bir artı ş vardı. 32 ülke bunun için ba ş vuruda bulunmu ş tu. Bunu üzerine turnuva öncesinde bir ön eleme yapılması ve takım sayısı- nın 32’den 16’ya indirilmesi karar- la ş tırıldı. Kıtalara göre de Avrupa’ya 12, Amerika’ya üç ve Afrika-As- ya’ya da bir katılımcı kontenjanı tanınmı ş tı. Elemelerde en dikkat çekici unsursa ev sahibi İ talya’nın da bumaçları yapmasıydı. Bu, aynı zamanda 1934 Dünya Kupası’nın, kupa tarihinde ev sahibinin eleme oynayarak katıldı ğ ı tek kupa olma- sına da yol açacaktı. Öte yandan, evinde düzenlenen ilk Dünya Kupa- sı’nı kazanan, hâliyle “son ş ampi- yon” payesini de ta ş ımakta olan Uruguay, dört yıl önce ev sahipli ğ ini yaptı ğ ı organizasyona Avrupalı ülkelerin ilgisiz kalmasını protesto etmek amacıyla İ talya’daki turnu- vaya katılmama kararı almı ş tı. Böylece 1934 Dünya Kupası, aynı zamanda son ş ampiyonun boy göstermedi ğ i tek Dünya Kupası olarak da kayıtlara geçecekti. Elemelerin tamamlanması ve ku- pada mücadele edecek 16 takımın belli olmasının ardından, takımların tekmaç eleme usulüne göre oyna- maları da kararla ş tırılmı ş tı. Bu da 1930’da ilk turun grupmaçları ş eklinde oynanmasına dayanan sistemin terk edilmesi ve yeni bir formatın denenmesine i ş aretti. İ lk tur için çekilen kuralar netice- sindeyse e ş le ş meler ş u ş ekilde olu ş tu: İ spanya-Brezilya, Macaris- tan-Mısır, İ sviçre-Hollanda, İ talya- ABD, Çekoslovakya-Romanya, İ sveç-Arjantin, Avusturya-Fransa ve Almanya-Belçika. Ev sahibi İ talya, ilk turda Birle ş ik Devletler kar ş ısında 7-1 kazanarak hemkupanın o ana kadarki en farklı galibiyetini elde ediyor hem de kupa için ne kadar iddialı oldu- ğ unu ortaya koyuyordu. Son finalist Arjantin, İ sveç’e 3-2 ile boyun e ğ mi ş , bir ba ş ka Güney Amerikalı Brezilya da İ spanya’ya 3-2 ma ğ lup olmu ş tu. Afrika temsilcisi Mısır’ın da Macaristan’a 4-2 yenilmesi son- rasında çeyrek finale Avrupa dı ş ın- dan hiçbir takımkalamamı ş , bir bakıma kupa bir Avrupa ş ampiyo- nasına evrilmi ş ti. İ lk turun di ğ er e ş - le ş melerindeyse İ sviçre, Hollanda’yı 3-2; Çekoslovakya, Romanya’yı 2-1; Avusturya, Fransa’yı 3-2; Almanya da Belçika’yı 5-2 ma ğ lup ederek son sekize kalmı ş lardı. Çeyrek finaldeki İ talya- İ spanya e ş - le ş mesi, turnuvanın Mussolini yö- netimi tarafındanmanipüle edildi ğ i ve İ talya’nın ş ampiyonlu ğ u için her yola ba ş vuruldu ğ u yönündeki dedi- koduların ayyuka çıkmasına yol açacaktı. İ ki takımınmücadelesinde kar ş ıla ş manın normal süresi 1-1 ta- mamlanmı ş , uzatma dakikalarında da e ş itlik bozulmayınca taraflar ertesi gün bir daha kar ş ı kar ş ıya 73 1934 ve 1938’de düzenlenen ikinci ve üçüncü Dünya Kupaları, İ talya’nın zaferlerine sahne oldu. Gök Mavilileri saha kenarında yöneten Vittorio Pozzo da iki dünya ş ampiyonlu ğ u kazanan ilk ve ş u ana kadarki tek teknik direktör olarak tarihe geçti. Dünya Kupası Tarihi-2 72 Onur Erdem ruguay’da düzenlenen ilk Dünya Kupası’nda ya ş anan en büyük sorunun temelinde, sivil hava ta ş ımacılı ğ ının henüz yaygınla ş - mamı ş olması nedeniyle Avrupa’dan Uruguay’a ula ş ımın transatlantik gemilerle yapıl- ması yatmaktaydı. Bu durumda Uruguay’a seyahat edecek olan- ların bu i ş için bol miktarda vakit ve nakit ayırmasını gerektiri- yordu. Dolayısıyla ço ğ u Avrupa ülkesi gerekmasraflardan ka- çınmak için, gerekse zaman ye- tersizli ğ inden ötürü takımlarını Uruguay’a gönderememi ş , 13 ka- tılımcının oldu ğ u turnuvada Av- rupa sadece dört takımla temsil U İ TALYA 1934: Mussolini’nin gölgesinde futbol