Basic HTML Version
Avrupa fatihleri
Galatasaray Tarihi
1905 y›l›nda
kurulan
Galatasaray,
Türkiye’de lig ve
kupa flampiyonlu¤u
rekoruna sahip
olman›n yan› s›ra
Avrupa’da da
büyük zaferler
elde etti.
2000 y›l›nda
UEFA Kupas›’n›
kazanarak
tarih yazan
sar›-k›rm›z›l›
tak›m, hemen
ard›ndan Avrupa
Süper Kupas›’n› da
kald›rarak bir
Türk tak›m›n›n
bugüne dek
ulaflt›¤› en büyük
zaferlerin
kahraman› oldu.
905 y›l›nda Ali Sami Yen’in öncülü¤ünde
Mektebi Sultani s›ralar›nda kurulan Galata-
saray Spor Kulübü, baflta futbol olmak üze-
re birçok spor dal›ndaki baflar›lar›yla Türk
spor tarihinde önemli bir yere sahiptir.
Özellikle geçti¤imiz y›llarda Avrupa’da el-
de edilen baflar›lar tüm Türkiye’nin gö¤sü-
nü kabartm›flt›r.
Köklerini 15. yüzy›lda kurulan Mektebi Sul-
tani’den alan ama as›l kulüp kimli¤iyle
1905’te tan›flan Galatasaray’›n tarihi, asl›n-
da bir toplumun dönüflüm öyküsü gibidir.
O tarih ki, ad›na destanlar yak›flacak kadar
flanl›d›r.
Mektebi Sultani’nin beflinci s›n›f ö¤rencile-
ri, 1 Ekim 1905 günü edebiyat dersinde Ga-
latasaray içerisinde bir futbol kulübü kur-
maya karar verdi. Ali Sami Yen’in önderli-
¤indeki 13 genç, okul defterlerinin arkas›na
isimlerini yazarken Türk sporunda 盤›r
açacak bir fikri oluflturacaklar›n›n muhte-
melen fark›nda de¤ildi.
Kulübün ad›n›n Gloria (Zafer) ya da Auda-
ce (Cesaret) konulmas› yolunda görüfller or-
taya at›ld›ysa da sonuçta Galatasaray olma-
s›nda anlaflmaya var›ld›. Araflt›rmac› Cem
Atabeyo¤lu, Galatasaray ad›n›n, bu tak›m›n
yapt›¤› ilk maçta Rum ekibini 2-0 yenerken,
seyircilerin onlardan “Galata Saray› efendi-
leri” diye söz etmelerinden do¤du¤unu ya-
zar. Bunun üzerine kurucular da bu ismi
benimsedi ve “Ad›m›z Galata Saray› olsun”
dedi. Galatasaray’› kuran gençler önce k›r-
m›z›-beyaz renkleri seçti. Sonra k›sa bir sü-
re sar›-siyah formalarla maçlara ç›k›ld›, fa-
kat bu renkler yerini sar›-k›rm›z› renklere
b›rakt›. Sar›-k›rm›z› renklerin seçiliflinin öy-
küsünü Ali Sami Yen flöyle anlat›r: “Birçok
yerleri dolaflt›ktan sonra, nihayet Bahçeka-
p›’daki fiiflman Yanko’nun dükkân›na gidi-
lerek orada zarif iki yünlü kumafla tesadüf
ettik. Biri, viflneye çalan koyuca tatl› bir k›r-
m›z›, öteki de içinde turuncudan iz tafl›yan
tok bir sar›. Tezgâhtar, mahirane bir el ha-
reketiyle kumafllar›n dalgalar›n› birlefltirdi.
Bir saka kuflunun bafl› ile kanad›n›n yaratt›-
¤› renk güzelli¤ine benzer bir parlakl›k hâ-
s›l oldu. Ateflin içindeki renk oyunlar›n› gö-
rür gibi olmufltuk. Sar›-k›rm›z› alevinin tak›-
m›m›z üstünde par›ldamas›n› tasavvur edi-
yor ve bizi derhal galibiyetten galibiyete
götürece¤ini tahayyül ediyorduk. Nitekim
de öyle oldu.”
1919 y›l›na kadar baflkanl›k yapan Ali Sami
Yen ve arkadafllar› kulübün sa¤lam bir ze-
mine oturmas›n›n da temellerini att›. 1923
y›l›nda kulübün amblemi de belli oldu. Ah-
met Ayetullah’›n haftal›k Karakedi mizah
dergisinde yay›nlanan k›rm›z› “Gay›n” içi-
ne sar› “Sin” oturtarak haz›rlad›¤› figür Ga-
latasaray’›n amblemi olarak kabul edildi.
Harf devriminin ard›ndan gay›n ve sin, yer-
lerini G ve S harflerine b›rakt›.
Fakat her fley yolunda de¤ildi. Galatasaray
içerisinde bafl gösteren anlaflmazl›klar so-
nucunda kulüpten ayr›lan 25 üye, Yusuf Zi-
ya Bey’in etraf›nda toplanarak 1930’larda
Günefl kulübünü kurmufltu. Bu ayr›l›k süre-
since Galatasa-
ray’›n
1908-
1931 y›llar› ara-
s›nda 10 ‹stan-
bul Kupas›’yla
bafllayan baflar›
dolu y›llar› bir
süre kesintiye
u¤rasa
da,
1949’da baflar›
tekrar ufukta gö-
züktü.
Bu
arada
1945’te evine
kavufltu kulüp. Yo¤un çal›flmalar sonucunda hizmete giren sta-
da ilk baflkan Ali Sami Yen’in ad› verildi. 15 bin kiflilik tasarla-
nan stat, 1950’de geniflletme çabalar›na sahne oldu ve 1964’te
yaflanan talihsiz aç›l›fl facias›n›n yaras›n› sard›ktan sonra, nice
zaferlere ev sahipli¤i yapt›. Ancak Galatasaray art›k eskiyen ve
depremde y›k›lma tehlikesi baflgösteren Ali Sami Yen’e veda
etti ve maçlar›n› 15 Ocak 2011’de aç›l›fl› yap›lan 53 bin kiflilik
modern Türk Telekom Arena’da oynamaya bafllad›. Sar›-k›rm›-
z›l› tak›m, son iki flampiyonlu¤unu da TT Arena’n›n ev sahipli-
¤inde elde etti.
Türkiye Profesyonel Birinci Ligi kuruluncaya kadar 4 ‹stanbul
Ligi flampiyonlu¤u kazanan Galatasaray, o günden bugüne 19
kez Süper Lig, 15 kez Türkiye, 10 kez Cumhurbaflkanl›¤›, 4
Baflbakanl›k, 12 TSYD, 1 UEFA Kupas›, 2 de Süper Kupa’yla
müzesini süsledi.
Galatasaray’›n tarihi pek çok rekora ve ilke sahne oldu. Bunlar
flöyle özetlenebilir:
●
Türkiye’nin ilk futbol tak›m› Galatasaray (1905)
●
Dünya s›ralamas›nda 1. s›raya yükselen ilk Türk tak›m›
●
Devlet üstün madalyas› alan ilk
tak›m
●
UEFA Kupas›’n› hiç yenilgi al-
madan kazanan ilk ve tek Türk ta-
k›m›
●
Süper Lig’in ilk flampiyonu
●
Dünya Kulüpler fiampiyona-
s›’nda Avrupa K›tas›’n› temsil eden
ilk ve tek Türk tak›m›
●
fiampiyonlar Ligi’nde çeyrek fi-
nale ç›kan ilk Türk tak›m›.
●
‹stanbul fiampiyonlu¤u’nu kaza-
nan ilk futbol tak›m› (1907-1908)
●
Yurtd›fl›nda
ilk
galibiyeti
alan Türk futbol
tak›m› (1911)
●
Yurtd›fl›nda
Türkiye’yi temsil
eden ilk futbol
tak›m› (1911)
●
fiampiyonlar
Ligi’ne kat›lan
ilk Türk tak›m›
●
Avrupa’da,
UEFA Kupas›’n›
hiç yenilgi al-
madan kazanan ilk tak›m
●
Balkanlarda UEFA Kupas›’n› kazanan ilk ve tek tak›m
●
Uluslararas› maçlarda kendi sahas›nda art arda en çok gali-
biyet alan tek Türk tak›m› (20 kez)
●
Süper Kupa kazanan ilk ve tek Türk tak›m›
●
‹spanyollar› deplasmanda yenen ilk Türk tak›m›
●
‹spanyollar› eleyen ilk Türk tak›m›
●
Bir sezonda iki ‹talyan tak›m›n› eleyen ilk Türk tak›m›
(Milan-Bologna)
●
Bir sezonda iki ‹ngiliz tak›m›n› eleyen ilk Türk tak›m›
(Leeds United-Arsenal)
●
Türkiye 1. Ligi’ni nama¤lup bitiren ilk tak›m (1985-86)
●
En fazla aral›ks›z flampiyon olan tak›m (4 kez)
●
Bir sezonda en fazla Avrupa kupas› maç› oynayan tak›m
(18 kez - Süper Kupa dâhil)
●
fiampiyonlar Ligi’ne en fazla kat›lan Türk tak›m›
●
Türkiye Kupas›’n› en fazla kazanan tak›m (15 kez)
●
Cumhurbaflkanl›¤› Kupas›’n› en fazla kazanan tak›m (10 kez)
●
Avrupa kupalar›nda 1 sezonda en fazla puan toplayan tak›m
(17 maç, 34 puan)
●
Bir sezonda Avrupa kupalar›nda
en fazla galibiyet alan
tak›m (11 kez - Süper Kupa dâhil)
●
Bir sezonda Avrupa kupalar›nda
en fazla gol atan tak›m (35 gol - Sü-
per Kupa dâhil)
●
Deplasmanda aral›ks›z en fazla
yenilmeyen tak›m (40 kez)
●
Avrupa kupalar›nda en çok tur ge-
çen Türk tak›m›
●
Avrupa kupalar›nda en fazla maç
yapan Türk tak›m›.
8
9
1