TamSaha 200. Sayı / Temmuz 2021

Ferenc Deak’ın Macaristan Ligi’nde kırdı ğ ı rekorun ardından futbolun be ş i ğ indeki du- rumumerak edecek olanlar için de pe ş inen söyleyelim. İ ngiliz futbolunun iki dünya sava ş ı arasındaki dönemde gördü ğ ü en önemli golcü olan Dixie Dean, 1927-28 se- zonunda Everton adına tam60 kez rakip fi- leleri sarsmı ş tı. Bu, İ ngiltere’de en üst düzey ligde bir futbolcunun bugüne dek ula ş tı ğ ı en yüksek gol sayısı... 93 yıldır kırılamayan bu rekorun asırlık bir niteli ğ e kavu ş ması için önümüzdeki yedi Premier Lig sezo- nunda 60 küsur gol atan bir oyuncu çık- maması da yeterli olacak. Dean’in ula ş tı ğ ı gol sayısı, 1920’lerin futbol iklimine göre bile hayli anormaldi. Ondan evvel oyna- nan 36 sezonda bir futbolcu tarafından ula ş ılan en yüksek gol sayısı 43’tü. 1928 sonrasındaysa İ ngiliz futbolunda 40 gol barajını a ş an altı gol kralı çıkacaktı. Bun- lardan biri de 1932’de attı ğ ı 44 golle yine Dean’in kendisiydi. Ancak o günden beri 50 gole ula ş an dahi olmadı. Hâl böyleyken 60 gollük bu rekor nasıl kırılsın ki? Ferenc Deak’ın futbol tarihinin tozlu sayfaları arasında unutulmu ş bir cevher oldu ğ u söylenebilir. Kendisi, Macaristan’ın futbol dünyasının en ileri ülkelerinden oldu ğ u 1940’lı yıllarda, mem- leketinin en önemli golcülerinden biriydi. 1945-46 sezonunda yaptıklarıysa gerçek- ten de akıl alacak cinsten de ğ ildi. O sezon Macaristan Ligi iki etap üzerinden oynanı- yordu. Do ğ u ve Batı gruplarına ayrılan ligin ilk etabında bu grupmaçları oynanırken, burada yapılan 26maçın ardından 18maçlık bir final grubu da ikinci etabı olu ş turmak- taydı. Szentl ő rinci kulübü adına bu 44maçın 34’ünde forma giyebilen Deak, buna ra ğ men tam66 kez rakip fileleri havalandırarak bir daha kimsenin kolay kolay tekrarlayamayaca ğ ı bir rekorun sahibi olmu ş tu. Geçmi ş e dair bu gibi istatistikler payla ş ıldı ğ ında “o yıl- larda gol atmak kolaymı ş ” diye tepki gösteren çok olur belki ama o sezon Deak’ın ardından gol kral- lı ğ ı yarı ş ında ikinci olan bir di ğ er efsanevi Macar golcü Gyula Zsengeller ise 51 gol atabil- mi ş ti. 19 ya ş ındaki Ferenc Pu ş ka ş ’ınsa 35 golü vardı. Macar Ligi’nin bundan evvelki sezonlarındaysa Zsengeller bir kez 56 golle gol kralı olmu ş , onun haricinde gol kralları genellikle 20’li, 30’lu sayıları tutturmu ş tu. Yani anla ş ılaca ğ ı üzere Deak’ın 66 golü, o günün standartlarının bile çok çok üzerin- deydi. Deak sonrasındaysa 1946-47 sezo- nunda 48, 1948-49 sezonundaysa 59 gol atarak bu ba ş arısının hiç de tesadüfi olmadı ğ ını göstermi ş ti. Zaten futbolu bıraktı ğ ında daMacaristan Ligi’nde çıktı ğ ı 238maçta 305 golü bulunuyordu. Ferenc Deak: Avrupa’da bir sezonda en çok lig golü atan oyuncu (66 gol) Gollerden ve golcülerden devamedecek olursak, sırada hayli ilgi çekici bir isimvar. Kariyerinin tamamını Brezilya’nın Sao Paulo ekibinin kalesini koruyarak geçiren Rogerio Ceni…Nam-ı di ğ er futbol tarihinin en golcü kalecisi. 1990’dan 2015’e kadar, yani çeyrek asır boyunca Sao Paulo’nun file bekçisi olan Ceni, 1997’de as kaleci olmasıyla birlikte takımının penaltı ve frikiklerini de kullanmaya ba ş lamı ş ve bu alandaki ba ş arısıyla da de ğ me forvetlere ta ş çıkart- mı ş tı. Ceni, 65’i Brezilya Ligi’nde, 16’sı da Libertadores Kupası’nda olmak üzere 132 kez rakip a ğ ları havalandırmayı ba ş arır- ken, bu kategoride en yakın rakibi olan ünlü Paraguaylı kaleci Jose Luis Chila- vert’in 67 golde kaldı ğ ını, bir ba ş ka deyi ş le Ceni’nin takipçisini bile neredeyse ikiye katladı ğ ını da belirtmeden geçmemek lâzım. Rogerio Ceni: En çok gol atan kaleci (132 gol) Lewandowski’nin yaptı ğ ı gibi dokuz dakika içine sıkı ş - tırılmı ş olmasa da birmaçta be ş gol atmak zaten ba ş lı ba ş ına bir olay. Hatta Dünya Kupaları özelinde bakıl- dı ğ ında, 90 yılı a ş an turnuva tari- hinde bugüne dek bunu sadece tek bir futbolcunun ba ş ardı ğ ını görmek- teyiz. 1994 Dünya Kupası’nın ilk tu- runda, Rusya ile Kamerun arasında oynananmaçta Rusların santrforu Oleg Salenko, Kamerun a ğ larına be ş gol birden göndermeyi ba ş armı ş , mücadeleden de Rusya 6-1’lik galibiyetle ayrılmı ş tı. Dünya Kupalarında daha evvel altı oyuncu birmaça dört gol sı ğ dırmı ş tı. Salenko ise attı ğ ı be ş golle bu isim- lerin de bir adımönüne geçerek bir Dünya Kupası maçında en çok gol atan oyuncu unvanının yegâne sahibi hâline gelmi ş ti. O tarihten sonra oynanan yakla ş ık 400 Dünya Kupası maçındaysa sadece sekiz kez hat-trick yapıldı, birmaçta dört gol atan bile çıkmadı. Dolayısıyla Salenko’nun rekoru da ebediyete intikâl edecek futbol rekorları arasına girece ğ e benziyor. Egale edilmesi az da olsa ihtimal dâhilinde desek bile kırılması neredeyse imkânsız gibi. Oleg Salenko: Dünya Kupalarında bir maçta en çok gol atan oyuncu (Be ş gol) Lewandowski, bu sezon Bundesliga’da bir sezonda en çok gol atan oyuncu olmadan evvel de geli ş tirilmesi çok güç bir rekora imzasını atmı ş tı. 22 Eylül 2015 tarihinde Bayern’in Bundesliga’daWolfs- burg ile yaptı ğ ı maça yedek kulübesinde ba ş layan Polon- yalı yıldız, takımınınmücade- lenin ilk yarısını 1-0 geride kapatmasının ardından ikinci yarının ba ş ında teknik direktör Pep Guardiola tarafından sa- haya sürülmü ş tü. Lewa, 51’inci dakikada Th omasMüller’in sürükledi ğ i atakta altıpas üzerinden topa son dokunu ş u yaparak skoru 1-1’e getiriyordu. Sadece bir dakika sonra bu kez yarım yuvarlak civarında topla bulu ş an Lewandowski, yerden sert ve düzgün bir vuru ş la fileleri havalandırıp takımını 2-1 öne geçirirken, 55’inci dakikaya gelindi- ğ indeyse hat-trick yaparak farkın ikiye çıkmasını sa ğ layacaktı. İ ki dakika sonrasında Douglas Costa’nın sol kanattan yaptı ğ ı ortayı penaltı noktası civarından güzel bir voleyle a ğ lara gönderip dördüncü golüne de imza atan Polonyalı, dakika- lar 60’ı gösterdi ğ indeyse gecenin en güzel golünü de kaydedecek ve sa ğ kanattan Phillip Lahm’ın yaptı ğ ı ortayı fevkalade birmakas vuru- ş uyla filelere yollayarak sadece dokuz dakika içinde be ş gol birden atmayı ba ş a- racaktı. Maçın kalan kısmındaysa ba ş ka bir gol gelmi- yor ve Bayern, ilk yarısında hayli zorlandı ğ ı maçı Lewandowski’nin yapmı ş oldu ğ u bu “hokus pokus” sayesinde bir anda farklı bir galibiyete çevirip üç puanı hanesine yazdırıyordu. Robert Lewandoski: En kısa sürede be ş gol atan oyuncu (Dokuz dakikada) Dixie Dean: İ ngiltere’de bir sezonda en çok lig golü atan oyuncu (60 gol) Roger Milla, 1990 Dünya Kupası’nda belki de adından en çok söz ettiren oyuncu olmu ş tu. Kamerun, turnuva tarihinde çeyrek final gören ilk Afrika takımı olurken 38 ya ş ındaki Milla, sonradan oyuna dâhil oldu ğ umaçlarda dört gol atmayı ba ş armı ş tı. Milla’nın turnuva önce- sinde bir senedir Hint Okyanusu’nun ortasındaki Reunion Adası’nda bulu- nan yarı amatör bir takımda futbol oynuyor olmasıysa bu hikâyeyi çok daha çarpıcı kılan bir ayrıntıydı. O turnuva sonrası ülkesine dönen ve futbol hayatına burada devam eden Milla, 1994 Dünya Kupası kadrosuna da 42 ya ş ında ol- masına ra ğ men ça ğ rılmı ş tı. Açıkçası o esnada futbol kamuoyu bunun, Milla’nın bir maçta sembolik olarak birkaç dakika oynatılıp Dünya Kupa- larının en ya ş lı oyuncusu rekorunu kırması için yapıldı ğ ını dü ş ünmü ş tü. Fakat az önce de de ğ indi ğ imiz Rusya- Kamerunmaçının ikinci yarısının ba- ş ında oyuna dâhil edilen Milla, 46’ncı dakikada daha topla ilk bulu ş masında fileleri havalandırıyor ve böylece Dünya Kupalarının en ya ş lı golcüsü unvanının da sahibi oluyordu. Roger Milla: Dünya Kupalarının en ya ş lı golcüsü (42 yıl 39 gün) 96 97