TamSaha 199. Sayı / Haziran 2021

Futbolun yakla ş ık 160 yıllık tarihi içinde bu oyunu oynamı ş futbolcular arasında bir oyun zekâsı testi yapılsa herhalde en üst sıralarda yer alan isimlerden biri Xavi olurdu. Avrupa Ş ampiyonalarında üst üste iki zafere ula ş an tek takım konumundaki 2008-2012 İ span- yasının da saha içindeki bir numaralı organizatörü olan Xavi, bu bakımdan da Avrupa ş ampiyonlarını içeren bir en iyi on bir yapıldı ğ ında listede muhakkak yer alması gereken isimlerden biri. Oyun zekâsı ve oyun görü ş ündeki “teorik” kaliteyi kusursuz pasla- rıyla prati ğ e de dökmeyi bilen Xavi, hemEURO 2008 hemde EURO 2012 finalinde asist yaparak Avrupa Ş ampiyonaları tarihinde üst üste iki finalde asist yapan tek oyuncu olma unvanına da sahip. 2008 finalinde İ spanya, Al- manya’yı Fernando Torres’in tek golüyle devirirken golün pası Xa- vi’den gelmi ş ti. İ talya kar ş ısında 4-0 kazanılan 2012 finalindeyse takımının ikinci ve üçüncü golle- rinde asisti yapan Xavi, dördüncü golde de ata ğ ı ba ş latan oyun- cuydu. ORTASAHA Zinedine Zidane, saha içeri- sinde bir futbolcudan çok daha fazlasıydı. Her ş eyden önce müthi ş bir liderdi ve gerek hırsıyla gerek zekâ- sıyla ço ğ u zaman takımını zafere do ğ ru adeta sürüklü- yordu. EURO 2000’deki Av- rupa ş ampiyonlu ğ unda da çeyrek finalde İ spanya’ya kar ş ı harika bir frikik golü atan Zidane, yarı finalde de Portekiz önünde uzatma- larda penaltıdan altın golü kaydederek Fransa’yı finale ta ş ımı ş tı. Di ğ er Adaylar Zinedine Zidane Federal Almanya 1972’de tarihi- nin ilk Avrupa ş ampiyonlu ğ una uzanırken takımın saha içinde iki ş efi vardı. Büyük ş ef elbette Franz Beckenbauer’dı. Üçüncü bölgedeki organizasyonlarda daha çok inisiyatif alan küçük ş ef ise Günter Netzer’di. Futbol dünyasının gördü ğ ü en büyük pasörlerden olan Netzer, 1972 Avrupa Ş ampiyonası’nın yarı finalinde de Belçika’ya kar ş ı 2-1 kazandıkları maçta iki asist yapmı ş , SSCB önündeki finalde de skora direkt katkıda bulunmasa da takımı- nın ataklarını ustalıkla yönetmi ş ti. Her ne kadar Andres Iniesta tam mânâsıyla bir kanat oyuncusu olmasa da 2008 ve 2012’de İ s- panya’nın pe ş pe ş e kazandı ğ ı Avrupa ş ampiyonluklarında merkezden ziyade zaman zaman sa ğ , zaman zaman da sol kanada deplase olarak oynayan bir anlayı ş içindeydi. Topu aya- ğ ına aldı ğ ında top tekni ğ i saye- sinde bire birde geçemeyece ğ i adamolmadı ğ ı gibi attı ğ ı ince paslarla da hücumbölgesindeki tüm takım arkada ş larına en güzel servisleri yapabilmek- teydi. İ spanya’nın 2008 ve 2012’de pe ş pe ş e ya ş adı ğ ı Avrupa ş ampiyonlukları, daha önce de vurguladı ğ ımız üzere bu alanda tek örnek. Bu istisnai ba- ş arıda da İ spanyolların hücum organizasyonlarında Xavi Her- nandez ile birlikte en kilit roldeki oyuncu Iniesta’ydı. Tıpık aynı yıllarda kulüpler düzeyinde de Avrupa futbolunu kasıp kavuran Barcelona’da oldu ğ u gibi… Hatta bumüthi ş ortaklık, iki Avrupa ş ampiyonlu ğ u arasına bir de dünya ş ampiyonlu ğ u yerle ş tire- rek bu iki büyük turnuvada ardı ardına kazanılan üç ş ampiyon- lu ğ un futbol tarihindeki tek ör- ne ğ ini de ortaya koymu ş tu. İ spanyollar 2008 ve 2012’de pe ş pe ş e ya ş adıkları ş ampiyonluklar- dan çok evvel, 1964’te ilk Avrupa ş ampiyonluklarını elde etmi ş lerdi. O ş ampiyonlukta takımın yıldızı da sa ğ açık Amancio’ydu. Real Madrid’in de 1960’lardaki en önemli oyuncularından olan Amancio, yarı finalde Macaristan’ı 2-1 yenerek eledikleri maçta ilk golün asistini yapmı ş , uzatmalar- daki galibiyet golünü de bizzat kendisi kaydetmi ş ti. Di ğ er Adaylar Amancio Amaro Hollanda’nın 1988’deki ş ampi- yonlu ğ unda hücumda en et- kili isimler Ruud Gullit ile Marco van Basten’di belki ama bu ikilinin söz konusu etkiyi yarattı ğ ı atakların bir- ço ğ u da sa ğ kanattaki Vanen- burg’un sürüklemesiyle oluyordu. Sürati, kıvraklı ğ ı ve enerjisiyle rakibin sol ka- nadını felç eden Vanenburg, Portakalların gizli kahraman- larındandı. Gerald Vanenburg Günter Netzer 94 95 Xavi Hernandez SA Ğ KANAT Andres Iniesta