TamSaha 198. Sayı / Mayıs 2021

Brezilya’da Didi ve Garrincha üze- rindeki sorumluluk bir kat daha artmı ş tı. Brezilya, hayli kritik bir hâle gelen son grupmaçında İ spanya’yı, 1-0 yenik duruma dü ş mesine ra ğ men Pele’nin yerine forma ş ansı bulan Amarildo’nun golleriyle 2-1 yeniyor ve böylece grubunu lider bitirerek çeyrek finale yükseliyordu. Çeyrek finalde rakip İ ngilizlerdi. Brezilya, ikisi Garrincha ve biri de Vava’dan gelen gollerle bu engeli de 3-1’lik galibiyetle a ş masını bilecekti. Yarı finalde de ev sahibi Ş ili ile kar ş ı kar ş ıya gelen Brezilya, yine Garrincha-Vava ikilisi ile gülecekti. İ ki oyuncu da iki ş er kez Ş ili filelerini havalandırıyor ve Sambacılar saha- dan 4-2’lik galibiyetle ayrılarak finaldeki yerlerini alıyorlardı. İ kinci kez dünya ş ampiyonu 17 Haziran’daki finaldeyse Brezilya, ilk turda da kar ş ıla ş tı ğ ı ve di ş geçi- remedi ğ i Çekoslovakya’yla kar ş ı kar ş ıya geliyordu. İş in kötüsü, Çekoslovaklar henüz 15. dakikada Josef Masopust’un golüyle 1-0’lık üstünlü ğ ü de yakalıyordu. Fakat Brezilya çok geçmeden skora den- geyi getirecekti. Mücadelenin ilk yarısı da 1-1’lik e ş itlikle bitiyordu. Brezilya, ikinci yarıdaysa oyuna a ğ ırlı ğ ını koyacak ve önce Zito, ar- dından da Vava ile iki gol daha bula- rak 3-1’lik galibiyetle üst üste ikinci kez kupaya uzanmayı ba ş aracaktı. İ ki ş ampiyonlukta da takımın saha- daki beyni olarak görev yapan Didi, artık futbolun gelmi ş geçmi ş en büyük efsaneleri arasına girmi ş ti. Dünya Kupası sonrasında, ilerlemi ş ya ş ını da göz önünde bulundurarak daha dü ş ük tempoda bir futbol ya ş antısını tercih eden, bir yandan da teknik direktörlük deneyimi ka- zanmak isteyen Didi, 1964’e kadar Peru’nun Sporting Cristal takı- mında oyuncu-teknik direktör olarak görev yapacaktı. Sonrasında kısa bir süre üçüncü Botafogo dönemini geçiren deneyimli futbol adamı, ardından bir sene de Meksi- ka’nın Vera Cruz takımlarında futbol oynayacak, en sonunda da 1966’da Sao Paulo formasıyla ye ş il sahalara veda edecekti. Ertesi yıl Didi, yeniden Peru’ya döndü ğ ün- deyse bu kez sadece teknik direktör olarak Sporting Cristal’in ba ş ına geçiyor ve kariyerinde yepyeni bir sayfa açıyordu. Buradaki ilk sezo- nunda da takımını Peru ş ampiyonu yapmasıyla birlikte kendisine çok daha cazip bir i ş teklifi gelecekti. Peru Futbol Federasyonu, Didi’den millî takımlarını 1970 Dünya Ku- pası’na hazırlamasını istiyordu. Didi, bu teklifi kabul edecekti. Perumucizesini yaratan adam Peru Millî Takımı, daha evvel sadece davetiye usulüyle 1930 Dünya Ku- pası’na katılmı ş ve hiçbir Dünya Kupası elemesinde ba ş arılı olama- mı ş tı. 1970 Dünya Kupası elemele- rinde de Arjantin ile aynı grupta yer alıyorlardı ve hâliyle turnuvaya ka- tılmaları pek de gerçekçi bir hedef gibi durmuyordu. Fakat Arjantin’i Lima’da 1-0 yenen, Buenos Aires’te de rakibinden 2-2’lik bir beraberlik almayı ba ş aran Peru, böylece Mek- sika’daki finaller için gereken vizeyi kapacaktı. Didi yönetimindeki Peru, Dünya Kupası’na da hayli görkemli bir ba ş langıç yapacaktı. Turnuvanın ilk turunda Federal Almanya, Bul- garistan ve Fas’la aynı gruba dü ş en Güney Amerika temsilcisi, ilkma- çına Bulgaristan önünde çıkmı ş ve 2-0 geriye dü ş mesine ra ğ men mücadeleden 3-2 galip ayrılmayı ba ş armı ş tı. Takımının galibiyet golünü atan Teofilo Cubillas ise turnuvanın en çok parlayan isimleri arasına girecekti. Peru, ikinci maçında da Fas kar ş ı- sında 3-0’lık net bir galibiyet alıyor ve çeyrek finali erkenden garantili- yordu. Gollerin ikisinde yine Cubil- las’ın imzası vardı. Didi’nin ö ğ renci- leri gruptaki sonmaçlarındaysa Federal Almanya kar ş ısında 3-1 ma ğ lup oluyorlardı. Tek gol yine Cubillas’tan gelmi ş ti. Çeyrek finaldeyse Didi için son derece duygusal bir e ş le ş me ya ş anacaktı zira rakip, ülkesi Bre- zilya’ydı. Üstelik üst üste iki dünya ş ampiyonlu ğ u ya ş adı ğ ı takım arkada ş larından Mario Zagallo, Bre- zilya’nın yeni teknik direktörüydü. Pele 10 numaralı formayı ta ş ımayı sürdürüyordu. Favori, elbette Brezilya’ydı. Buna ra ğ men Perulular oyunu çirkinle ş - tirme yoluna gitmeden rakipleriyle ellerinden geldi ğ ince mücadele et- meye çalı ş ıyor, sonuçta da ortaya hayli keyifli bir maç çıkıyordu. 90 dakika sonunda Brezilya 4-2 galip gelmi ş ve beklendi ğ i gibi yarı finale yükselmi ş ti ama Peru da turnuva- nın en çok alkı ş alan takımlarından biri olarak ülkesine dönmü ş tü. Dünya Kupası’nın ardından kısa bir süre Arjantin’de River Plate’i çalı ş tı- ran fakat pek de bekledi ğ ini bula- mayan Didi’nin bundan sonraki adresiyse, hele ki o günün ko ş ulla- rında belki de hiç akla gelmeyecek bir yerdi. Deneyimli futbol adamı rotayı Türkiye’ye çevirmi ş ve ba ş - kan Faruk Ilgaz’ın teklifini kabul ederek Fenerbahçe ile anla ş mı ş tı. Fenerbahçe’nin de efsaneleri arasına girdi Aslında Didi, bu teklifi kabul ederek bir bakıma ate ş ten gömlek giymi ş ti. Zira Fenerbahçe son iki sezonda lig ş ampiyonlu ğ unu ezeli rakibi Gala- tasaray’a kaptırmı ş durumdaydı. Sarı-lacivertliler, 1972-73 sezonuna Brezilyalı teknik adamyönetiminde güzel bir ba ş langıç yapsalar da son yedi haftada sadece iki galibiyet alıp üstüne bir de sondan dördüncü hafta maçında Galatasaray’a tek golle boyun e ğ ince ş ampiyonlu ğ u bir kez daha ezeli rakiplerine kaptı- racaklardı. Açıkçası o noktada bir- çok ki ş i, Didi ile yolların ayrılmasını beklemekteydi. Ancak sezon sonunda pe ş pe ş e oynanan iki kupadan ilki olan Ba ş bakanlık Kupası’nda Ankaragücü’nün 5-2, ardından da Cumhurba ş kanlı ğ ı Ku- pası’nda Galatasaray’ın 2-1 ma ğ lup edilmesi ve bu iki kupanın da kaza- nılması üzerine bir sonraki sezona da Didi ile girilmesi kararı alına- caktı. Brezilyalı teknik adambu nok- tadan sonraysa a ğ ırlı ğ ını hissettirmeye ba ş layacaktı. 1973-74 sezonunda Fenerbahçe bir önceki sezona göre ligin son bölümünü çok iyi oynayacak ve Be ş ikta ş ’ın üç puan önünde öz- ledi ğ i ş ampiyonlu ğ a ula ş acaktı. Sarı-lacivertliler ayrıca Türkiye Kupası’nı da finalde Bursaspor’a 3-0 ve 0-1’lik skorlarla üstün- lük sa ğ layarakmüzesine götür- mü ş ü. Fenerbahçe, 1974-75 sezonunda da hız kesmezken, bu kez de Galatasaray’ın be ş puan önünde ş ampiyon oluyordu. Didi’nin ö ğ rencileri, Cumhurba ş kanlı ğ ı Kupası’nı da Be ş ikta ş ’ı 2-0 yenerek kazan- mayı bilmi ş lerdi. Fenerbahçe adına 1975-76 se- zonu da aslında iyi ba ş layacaktı. Sarı-lacivertliler bu kez de Trab- zonspor, Galatasaray ve Be ş ikta ş ’ı pe ş pe ş e yenerek TSYD Kupası’nı kazanmı ş , ligde de ilk iki maçında bir galibiyet, bir de beraberlik elde etmi ş ti. Fakat 17 Eylül’de Lizbon’da oynanan Ş ampiyon Kulüpler Kupası ilk tur maçında Benfica önünde alı- nan 7-0’lık ş ok yenilgi, kulüp yöne- timinin fevri bir kararla Brezilyalı teknik adamla yollarını ayırmasına neden olmu ş tu. Didi, Türkiye’den ayrılmasının ardından 1980’lerin sonuna kadar ülkesinde çe ş itli kulüplerde çalı ş tı. Bunlardan Fluminense ve Cruzeiro ile de birer eyalet ş ampiyonlu ğ u ya ş adı. Ayrıca Peru’nun Alianza Lima ve Suudi Arabistan’ın El İ tti- had Cidde kulüplerinde de görev yaptı. Yine de teknik adamlık kari- yerinin en özel günlerini Peru Millî Takımı ve Fenerbahçe’yi çalı ş tırdı ğ ı dönemlerde ya ş adı. 1989’da belin- den geçirdi ğ i bir rahatsızlık sonra- sında teknik direktörlü ğ ü de bıraktı ğ ını açıklayan Didi, 12 Mayıs 2001 tarihindeyse amansız hasta- lı ğ a yenik dü ş erek 72 ya ş ında hayata veda etti. 84 85