TamSaha 175. Sayı / Haziran 2019

Afrika Uluslar Kupası, 1968’den 2012’ye kadar düzenli olarak iki se- nede bir düzenlenir hale gelecekti. 2013’ten itibaren de turnuva tek sa- yılı yıllarda düzenlenmeye başlaya- caktı. Katılımcı sayısıysa 1992’de 12’ye, 1996’da da 16’ya yükselecekti. Turnuvada 1970’lerde beş farklı şampiyon vardı ve sırasıyla Sudan, Kongo, Zaire, Fas ve Gana, kupayı kaldırmanın sevincini yaşadı. 1980’lerdeyse Kamerun iki şampi- yonluk elde ederken Nijerya, Gana ve Mısır da birer kez güldü. 1990’larda yine büyük bir denge söz konusuydu ve Cezayir, Fildişi Sahili, Nijerya, Güney Afrika ve Mısır’ın şampiyonluklarına tanıklık edildi. 2000’lerin başında üst üste iki şampiyonluk yaşayan Kamerun ön plana çıktıysa da 2006-2010 pe- riyodunda peş peşe üç kez kupayı kazanan Mısır, bu alanda yeni reko- run sahibi olacaktı. Bundan sonraki dört turnuvadaysa Zambiya, Nijerya, Fildişi Sahili ve Kamerun mutlu sona ulaştı. Genel toplama bakıldığındaysa Mısır’ın, yedi şam- piyonlukla bu turnuvayı en çok ka- zanan takım olduğu gözüküyor. Onları beş şampiyonlukla Kamerun ve dört şampiyonlukla da Gana iz- lerken Nijerya’nın üç, Fildişi Sahili ve Demokratik Kongo Cumhuri- yeti’ninse (Zaire’nin ardılı) ikişer birinciliği bulunuyor. Ayrıca Kongo, Zambiya, Tunus, Sudan, Cezayir, Fas, Etiyopya ve Güney Afrika da birer kez Afrika şampiyonu olmuş durumda. Afrika Uluslar Kupası, uzun yıllar boyunca hep Ocak-Şubat aylarında oynanmıştı. Ancak takımların çoğu oyuncusunun artık Avrupa’da oynuyor olması ve Avrupa kulüple- rinin de sezon ortasında Afrikalı oyuncularının bu turnuvaya katıl- masından gitgide şikayetçi olmaya başlamasıyla birlikte CAF, 2019’dan itibaren turnuvanın Haziran-Tem- muz aylarına alınmasını kararlaş- tırdı. 2019 Afrika Uluslar Kupası’nda ayrıca turnuvanın katılımcı sayısı da 24’e yükseltildi ve bir ilke daha imza atıldı. Turnuvanın ev sahibi olarak ilk başta Kamerun seçilmişti. Ancak gerek statların hazırlanmasıyla ilgili gecikmelerin yaşanması, gerekse Kamerun’un batısındaki Amba- zonya bölgesinde ayrılıkçı güçlerin bir iç savaş çıkartması nedeniyle, 2018 başında CAF, ev sahipliğini Kamerun’dan alarakMısır’a verdi. Daha evvel bu turnuvaya dört kez ev sahipliği yapmış olan Mısır, bu dört turnuvanın üçünden şampi- yonlukla ayrılmıştı. Önümüzdeki turnuvanın 24 katılımcısı içerisin- deyse Madagaskar, Moritanya ve Burundi, tarihlerinde ilk kez bir Af- rika Uluslar Kupası’nda mücadele ediyor olacak. İlk turda dörderli altı grubun olacağı turnuvada, grupla- rında ilk iki sırayı alan takımlarla birlikte en iyi dört üçüncü, ikinci tura kalacak. Sonrasında da tek maç eliminasyon usulüne göre ilerlenecek. A Grubu Ev sahibi Mısır’ın yanı sıra Demok- ratik Kongo Cumhuriyeti, Uganda ve Zimbabve’nin yer aldığı A Grubu’nda Mısır’ınmutlak favori olduğu bir gerçek. Demokratik Kongo Cumhuriyeti’yse en son 45 sene evvel Zaire adıyla bu turnu- vada şampiyonluğa ulaşmıştı. Yine de iki yıl önceki turnuvada çeyrek final oynayan, 2015’teyse üçüncü olan Demokratik Kongo, Mısır’dan sonra grupta iddiası en yüksek takımkonumunda. 1978’de oynadığı finalden sonra bu turnuvaya sadece 2017’de katılabilen, onda da ilk turda elenen Uganda ile geçmişte üç kez katılıp bunların hiçbirinde ilk tur- dan ilerisini göremeyen Zimbabve ise şeytanın bacağını kırabilmek içinmücadele edecek. B Grubu B Grubu’nun, bir sürpriz hikâyesine açık olduğu söylenebilir. Zira grup- taki dört takımdan ikisi, ilk kez bu turnuvada yer alacak olan Burundi ile Madagaskar… Grupta Nijerya’nın da ilk sıra için tek aday konumunda olduğu düşünülürse, Madagaskar ile Burundi, gruptaki diğer takım olan Gine’nin bir şekilde ayağını kaydırıp üst tura çıkabilmenin hesapları içinde olacaklar. Kaldı ki en iyi üçüncülerin de ikinci tur şan- sının bulunduğu hesaba katılırsa, sürpriz adayı iki takımın aralarında yapacakları maçın berabere bitme- mesi halinde, o maçı kazanacak ta- rafın, Gine’den bir puan alabilmesi bile üst tur için yeterli olacaktır. C Grubu Afrika şampiyonu olamamış ta- kımlar içerisinde bu başarıya en büyük adayın Senegal olduğu iddia edilebilir. Son Dünya Kupası’nda Japonya’ya fair-play farkıyla geçilip ikinci turu kaçıran Senegal, Afrika Uluslar Kupası’nda 2002 yılında final oynamış fakat Kamerun’a penaltılarla kaybetmişti. Grubun Senegal ile birlikte diğer ağır topuysa, 1990’da Afrika şampiyonu olan fakat sonrasında bu turnuvada bir türlü aradığını bulamayan Cezayir… Gruptaki diğer iki ekip, Kenya ile Tanzanya ise daha önce hiç ilk turdan ötesini görememiş- lerdi ve onlar da en azından en iyi üçüncüler arasına girerek tarihle- rinde ilk kez eleme turlarında yer alabilmenin peşinde. D Grubu Afrika Uluslar Kupası’nda en çetin grupların başında belki de D Grubu A GRUBU Mısır Demokratik Kongo Cumhuriyeti Uganda Zimbabve Nijerya Gine Madagaskar Burundi Fas Fildişi Sahili Güney Afrika Cumhuriyeti Namibya Kamerun Gana Benin Gine-Biseu Senegal Cezayir Kenya Tanzanya Tunus Mali Moritanya Angola C GRUBU D GRUBU E GRUBU F GRUBU B GRUBU 116 117