Basic HTML Version
suz ve ayakta maç izleme al›flkanl›¤›
varken ve özellikle ‹stanbul derbile-
rinin, tribünlerin yar› yar›ya bölüne-
rek izlendi¤i günlerden, 90’l› y›llar›n
ortalar›nda koltuklu tribünlere ve
kombine sat›fl›na geçilmiflti. Bu de¤i-
flim o dönemki futbolun gerekleri
ad›na yap›lan önemli ad›mlardan bi-
riydi. Bu gereklilikleri de genel ola-
rak güvenlik, ekonomik, e¤lence ve
futbolun geliflimi bafll›klar› alt›nda
toplayabiliriz.
Güvenlik konusu, futbol tarihinin
her döneminde gündeme gelmifl en
önemli bafll›klardan biridir. Bu ko-
nuda, ülkemiz ve Avrupa liglerinde
geçmiflte yaflanan olaylar sonucunda
stadyumlarda birçok de¤iflim mey-
dana gelmifltir. Bunun en büyük ör-
ne¤i ‹ngiltere’de yaflanm›flt›r. 1989
y›l›nda, Hillsborough’da Liverpool
ile Nottingham Forest aras›nda oy-
nanan maçta 96 Liverpoollu tarafta-
r›n ölmesi ile sonuçlanan olaylar, ‹n-
gilizler ad›na o tarihe kadar yaflanan
holiganizmin ve güvenlik problem-
lerinin üstüne barda¤› tafl›ran son
damla olmufltur. Hillsborough Facia-
s› olarak da bilinen olay yafland›ktan
sonra, hükümet, kulüpler ve bas›n
ortak hareket etme karar› al›r ve bu
konuda görevlendirilen Lord Justige
Taylor, 1990 y›l›nda bir rapor haz›r-
lay›p sunar. Taylor Raporu olarak da
bilinen bu raporda; olaylar›n nede-
ninin yan› s›ra çözüm önerileri de
sunulmufltur ve en önemli madde
stadyumlar›n durumu ve de¤ifltiril-
mesi gereklili¤idir. Bu tarihten sonra
hükümet kontrolünde stadyumlarda
büyük de¤iflimler ve modernizas-
yonlar yaflan›r. Bu de¤iflimin ve ya-
p›lan birçok uygulaman›n sonucu
olarak da tribün olaylar›n›n gün geç-
tikçe daha da azald›¤› görülmüfltür.
Daha iyi bir ortamda, kendini rahat
ve güvende hissederek maç izleme
olana¤›, taraftar› tribünlere çekme
yönünde geliflmelere yol açm›flt›r.
Tribünlerin dolmas› ise ekonomik
aç›dan kulüpleri olumlu etkiler. Ku-
lüp ekonomisinin ba¤l› oldu¤u et-
menlerden biri de tribün gelirleridir.
Ça¤›n gereklerini yerine getiren, gü-
venli ve seyir zevki aç›s›ndan taraf-
tar› tatmin eden statlar daha fazla ta-
raftar› tribüne çekece¤i için de kulüp
ekonomisine katk›s› bu yönden bü-
yük olacakt›r. Ayr›ca sadece tribün-
de izleyen için de¤il evinde izleyen
aç›s›ndan da statlar›n baz› yeterlilik-
leri karfl›l›yor olmas› gerekmektedir.
Maç yay›nlar› futbolun olmazsa ol-
mazlar›ndand›r. Yay›n›n verimli ve
seyir aç›s›ndan iyi olmas› için ›fl›¤›n-
dan zeminine, teknik imkânlar›ndan
yay›n için yeterlili¤ine kadar tüm ge-
reklilikleri karfl›layabiliyor olmas›
flartt›r. Tüm bu sayd›¤›m›z faktörle-
rin sonucu olarak da oyuncu ve ülke
futbolunun olumlu yönde geliflebile-
ce¤ini savunabiliriz. Oyunun ve
oyuncunun gelifliminde modern te-
sislerin önemi büyüktür. Özellikle
zemin kalitesi ve statlar büyük önem
110
TamSaha
Futbol kültürünün hayat buldu¤u, yafland›¤› yerlerdir statlar ve insanlar›n ortak
haf›zalar›nda büyük yer iflgal eden önemli an›lar› bar›nd›r›r. Ancak y›llard›r ülke
futboluna hizmet eden stadyumlar›n art›k ça¤›n ve günümüz futbolunun gereklerini
karfl›lamad›¤› ortada. Bu konuda ülkemizde büyük bir ad›m at›ld›. fiu an ülke genelinde
24 flehirde 26 stadyum inflaat› halen devem etmekte ya da bafllamak üzere. Bir k›sm›n›n
önümüzdeki sezon hizmete girmesi beklenmekte ve büyük bir ço¤unlu¤u bir sonraki
sezon Türk futbolunun hizmetinde olacak.
TamSaha
111
Stadyumlarla
gelen de¤iflim
Mustafa Koç
erkesin futbola dair çocukluk an›lar›nda, toprak sa-
hada oynad›¤› maçlar vard›r. Oyunun en mâsum, en
amatör ve büyük bir tutkuyla oynand›¤› sahalardan
yorgun düflüp yata¤a yatt›¤›m›zda, uykuya dalma-
dan tuttu¤umuz tak›m›n stad›nda, binlerce taraftar›n
önünde hayal ederdik kendimizi. O stadyumlar ma-
betti bizim için. Tozlu sahalarda top koflturup bir
gün o stadyumda oynaman›n hayalleriyle gençlik
y›llar›m›za ad›m atarken, sahaya ç›kan 11 genç ka-
dar flansl› olamad›¤›m›z için, tribünde, üzerimizde
formalar›m›zla onlar› alk›fllayan, destekleyen binle-
rin aras›na kat›lm›fl›zd›r. O binlerle aile olmufluzdur,
o stadyum ise evimiz.
Ancak günümüzde, hayat›m›zda de¤er verdi¤imiz
her fley gibi stadyumlar da büyük de¤iflimlere u¤ra-
mak zorunda kalm›flt›r. Ça¤›n gereklerini karfl›lama-
d›¤›, kapasiteleri yetersiz kald›¤› ya da günümüz fut-
bol dünyas›n›n ihtiyaçlar›n› karfl›layamaz duruma
geldikleri için tüm dünyada belli yafl›n üzerindeki
tüm stadyumlar ya yeniden yap›ld› ya da büyük öl-
çekli yenileme çal›flmalar› yap›lmak zorunda kal›n-
d›. ‹nsano¤lunun de¤iflen yaflam biçimi, futbolun
y›llar içinde geçirdi¤i de¤iflim ve içine dâhil olan et-
menlerin her geçen gün farkl›laflmas› ve artmas›, bu
yenilenme sürecini zorunlu hale getirdi.
Futbol kültürünün hayat buldu¤u ve yafland›¤› yer-
lerdir statlar ve insanlar›n ortak haf›zalar›nda büyük
yer iflgal eden önemli an›lar› bar›nd›r›r. Ancak, bu
de¤iflimler futbolun ruhuna zarar vermedi¤i sürece
kabul görmüfltür. Daha önceleri ülkemizde koltuk-
H
Y›llarca Befliktafl’a hizmet veren ‹nönü Stad›’n›n y›k›larak yerine yap›m›na bafllanan Arena’n›n seyirci
kapasitesi 41 bin 903 olacak. Yap›m›na Kas›m ay›nda bafllanan stadyumun sezonun ikinci yar›s›na
yetifltirilmesi hedefleniyor. Ayr›ca bitti¤inde ülkenin ilk ak›ll› stadyumu olma özelli¤ini tafl›yacak.
Befliktafl Vodafone Arena
Trabzon’un Akyaz› bölgesinde denizin doldurulmas› ile oluflturulan alana yap›lan stadyum
41 bin 461 seyirci kapasiteli olacak. Proje maliyetinin 250 milyon TL olmas› bekleniyor.
Trabzon Stadyumu