Basic HTML Version
56
TamSaha
TamSaha
57
er meslekteki insanlar, depresyona girip, psikolo-
jik deste¤e ihtiyaç duyabilir. Acaba futbolcularda
da böyle bir ihtiyaç söz konusu oluyor mu? Olu-
yorsa, bu konuda gönül rahatl›¤›yla destek talebin-
de bulunabiliyorlar m›? Günümüz futbolunda bu
sorular›n önemi her geçen gün art›yor. Asl›na ba-
karsan›z, futbolda depresyon çok uzun y›llard›r bir
tabu. Kimsenin kolay kolay iç dünyas›n› üçüncü
kiflilere açmak istememesi, zaman zaman vahim
olaylar› de beraberinde getiriyor. Hat›rlay›n, 4 y›l
önce Alman kaleci Robert Enke, girdi¤i depres-
yondan ç›kamay›p, intihar etmiflti. Ölümünden
sonra pek çok kifli ö¤rendi 32 yafl›ndaki kalecinin
çok uzun y›llard›r kronik depresyon rahats›zl›¤› ol-
du¤unu. Acaba futbol dünyas›n›n bilmedi¤imiz
Enke’leri kimler? Nas›l yafl›yorlar? Sorunlar›n›n far-
k›ndalar m›? Fark›ndal›k söz konusu de¤ilse, ne gi-
bi tehlikelerle karfl› karfl›yalar? Avrupa futbolunda
baz› ülkeler bu sorular›n cevaplar›n› alabilirken,
baz› ülkelerde ise depresyonun tabu konumu de-
vam ediyor.
Destek gerekiyor
Mutlaka vard›r depresyona girip, s›k›nt›l› dönem
geçiren futbolcular. Acaba bu zaman diliminde ne
yap›yorlar? S›k›nt›lar›n› nas›l gideriyorlard›r ya da
giderebiliyorlar m›? Bu konuda eski futbolcular-
dan ‹ngiliz Stanley Collymore, geçmiflte yaflad›¤›
depresyon durumunu anlatmaktan kaç›nmayan
ender isimlerden biri. fiimdilerde ‹ngiltere’nin en
popüler futbol yorumcular›ndan biri olan 42 ya-
fl›ndaki Collymore, futbolculuk dönemlerindeki s›-
k›nt›lar›n› ve psikologlarla olan diyaloglar›n› flu fle-
kilde özetliyor: “Aston Villa’da oynarken, kendimi
kötü hissetti¤im bir dönemim oldu. Tak›m dokto-
ruyla psikolo¤a gittik. Bana ne dedi biliyor musu-
nuz; ‘Bugün maç›n var m›? Varsa bir-iki gol atar-
Sa¤l›k
4 y›l önce Alman kaleci
Robert Enke, girdi¤i
depresyondan ç›kamay›p,
intihar etmiflti.
Ölümünden sonra pek
çok kifli ö¤rendi 32
yafl›ndaki kalecinin çok
uzun y›llard›r kronik
depresyon rahats›zl›¤›
oldu¤unu. Acaba futbol
dünyas›n›n bilmedi¤imiz
Enke’leri kimler?
Nas›l yafl›yorlar?
Sorunlar›n›n fark›ndalar
m›? Fark›ndal›k söz
konusu de¤ilse, ne gibi
tehlikelerle karfl›
karfl›yalar?
Futbol ve depresyon
H
Dr.
Cem Çetin
Kocaeli Üniversitesi, Beden E¤itimi ve Spor Yüksekokulu Ö¤retim Üyesi
s›n, bir fleyin kalmaz.’ fiaka de¤il,
gerçekten böyle konufltu.”
Collymore, Aston Villa formas› alt›n-
da oynad›¤› dönemde (1997-2000)
tedavi amaçl› 3 haftas›n› bir klinikte
geçirmifl: “Tedavi sonras› soyunma
odas›na girdi¤imde, herkes beni sor-
guluyordu. Nereye gitti¤imi ö¤ren-
mek istiyorlard›. Onlara; tedaviye
gitti¤imi söyledim. Bana destek ver-
diler. Belki o dönemde böyle bir
destek almasayd›m, bugün farkl›
dünyalarda olabilirdim.”
Bugünkü durumun geçmiflten daha
farkl› oldu¤una dikkat çekiyor ‹ngiliz
futbol adam›… “2000’li y›llar›n ba-
fl›nda kurulan Sporting Chance diye
bir organizasyon var. Yard›ma muh-
taç olan futbolculara destek veriyor”
diyen Collymore, “Tony Adams’›n
giriflimleriyle kurulan bu kâr amac›
gütmeyen organizasyon; Futbolcular
Sendikas›, ‹ngiliz Futbol Federasyo-
nu ve Lig Birli¤i ile birlikte çal›fl›yor
ve bu kurumlardan 60 bin euro y›ll›k
destek al›yor” bilgisini
paylafl›yor.
Saklanan gerçekler!
Collymore gibi depres-
yon durumunu iyi yöne-
temeyenler, bu sorunla-
r›n›n bedelini bazen ca-
n›yla ödüyor. Depresyo-
na girip 32 yafl›nda inti-
har› seçen Robert Enke
d›fl›nda Gary Speed,
Agostino di Bartolomei
gibi futbolcular da bulu-
nuyor. Speed kendini
evinin garaj›nda asarken,
‹talyan futbolcu bafl›na
kurflun s›karak hayat›na
son vermiflti. Pek çok in-
san, futbolcular›n çok
rahat bir hayat sürdü¤ü-
nü düflünebilir. Genel
anlamda bu görüfl do¤ru
olsa da her insan›n zay›f
yönlerinin bulundu¤unu
da unutmamak gereki-
yor. Bu noktada psiko-
loglar›n genel düflünce-
si, “Profesyonel futbolculardan her
zaman performans vermeleri isteni-
yor. Bu da onlar üzerinde bir bask›
oluflturuyor. Bu süreçte futbolcular,
eksik yönlerini dillendirmiyor. Kor-
kuyorlar, çünkü kariyerleri tehlikeye
girebilir. Bunun için de bir tak›m
gerçekleri hem yak›nlar›ndan hem
de kulüplerden saklamak için her fle-
yi yap›yorlar” fleklinde...
‹lginç tespit de¤il mi?
Paralar›n daha da büyüdü¤ü bugün-
kü futbolda, depresyon telaffuz edil-
memesi gereken bir durum gibi. Bu
konuda yap›lan bir araflt›rma, dep-
resyon sorununun hâlâ bir tabu ol-
du¤u gerçe¤ini gözler önüne seriyor.
Avrupa’n›n güneyinde pek çok fut-
bolcu (eski futbolcu, yönetici, ha-
kem), depresyon hakk›nda konufl-
mak istemiyor. Bu arada konuflan bir
futbolcunun a¤z›ndan ç›kanlar faz-
las›yla dikkat çekici: “Depresyon
utan›lacak bir hastal›k, bunun için
sakl›yoruz. Bu maço ortamda, k›r›l-
gan taraf›n›z› göstermemeniz gereki-
yor.”
Bu arada depresyon sadece kariyer-
lerini sürdüren futbolcular için ciddi
bir tehlike de¤il. ‹ngiltere’de yap›lan
bir araflt›rma, aktif futbolculuk kari-
yerini bitirenlerin yüzde 40’›n›n
depresyon riskiyle karfl› karfl›ya kal-
d›¤› gerçe¤ini
ortaya koyuyor.
Enke’nin
savafl›
Psikologlar, ka-
riyerlerini de-
vam ettirirken
f u t bo l cu l a r › n
birkaç neden-
den dolay› dep-
resyona girdi¤i-
ni ifade ediyor.
Bunlar;
kötü
performans, iyi
yönetilemeyen
bask›, medyada
ç›kan elefltiriler,
tak›m içinde ye-
rinin kaybolma-
s›, teknik direk-
törle çat›flma or-
Gary Speed
Collymore
Robert Enke