Türkiye - Gürcistan Maç Kitabı

modern tarihi boyunca, ülkenin iklimi ve topo ğ rafyası nedeniyle tarım ve turizm ba ş lıca ekonomik sektörler olmu ş tur. 20. yüzyılın büyük bölümünde, Gürcistan ekonomisi Sovyet komuta ekonomisi modeli içindeydi. 1991’de SSCB’nin çökü ş ünden bu yana Gürcistan, serbest piyasa ekonomisine geçi ş için tasarlanmı ş büyük bir yapısal reform ba ş lattı. Di ğ er tüm Sovyet sonrası devletlerde oldu ğ u gibi, Gürcistan da ciddi bir ekonomik çökü ş le kar ş ı kar ş ıya kaldı. Güney Osetya ve Abhazya’daki iç sava ş ve askerî çatı ş malar krizi ş iddetlendirdi. Tarım ve sanayi üretimi azaldı. 1994’e gelindi ğ inde gayri safi yurt içi hâsıla 1989’dakinin dörtte birine geriledi. 21. yüzyılın ba ş larından itibaren ise Gürcistan ekonomisinde olumlu geli ş meler gözlemlendi. 2007’de Gürcistan’ın reel büyüme oranı yüzde 12’ye ula ş tı ve Gürcistan’ı Do ğ u Avrupa’nın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri hâline getirdi. Gürcistan’ın ana ithalatı yakıtlar, araçlar, makineler ve parçalar, tahıl ve di ğ er gıdalar ile ilaçlardır. Ba ş lıca ihracat ürünleri ise araçlar, demir ala ş ımları, gübre, fındık, hurda metal, altın ve bakır cevheridir. Gürcistan, Batum ve Poti limanları, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu, Bakü’den ba ş layıp Tiflis üzerinden Ceyhan’a ula ş an bir petrol boru hattı olan Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı (BTC) ve paralel bir gaz boru hattı olan Güney Kafkasya Boru Hattı ile uluslararası bir ula ş ım koridoruna dönü ş mektedir. Turizm Turizm, Gürcistan ekonomisinin giderek daha önemli bir parçası olmaktadır. 2016 yılında 2 milyon 714 bin 773 turist ülkeye yakla ş ık 2.16 milyar ABD doları kazandırmı ş tır. Hükûmete göre, Gürcistan’da farklı iklim bölgelerinde 103 tatil köyü bulunmaktadır. Turistik cazibe merkezleri arasında, dördü UNESCO Dünya Mirası Alanı olarak tanınan 2.000’den fazla maden suyu kayna ğ ı, 12.000’den fazla tarihî ve kültürel anıt bulunmaktadır. Kutaisi’deki Bagrati Katedrali ve Gelati Manastırı, Mtskheta’nın tarihî anıtları ve Yukarı Svaneti, ülkenin tarih ve kültür turizmindeki ba ş lıca merkezleridir. Di ğ er turistik yerler Uplistsihe, Ananuri Kalesi / Kilisesi, Si ğ na ğ i ve Kazbek Da ğ ı’dır. Ula ş ım Gürcistan’da ula ş ım demiryolu, karayolu, feribot ve hava yolu ile sa ğ lanmaktadır. Toplam yol uzunlu ğ u 20 bin 553 kilometre ve demiryolları 1.576 kilometredir. Kafkasya ve Karadeniz kıyısında bulunan Gürcistan, kom ş u Azerbaycan’dan Avrupa Birli ğ i’ne enerji ithalatının geçti ğ i kilit bir ülkedir. Geleneksel olarak ülke, Avrupa Rusyası ile Yakın Do ğ u ve Türkiye arasında önemli bir kuzey-güney ticaret yolu üzerinde bulunmaktadır. Son yıllarda Gürcistan, ula ş ım a ğ larının modernizasyonu için büyük miktarlarda yatırım yaptı. Yeni otoyolların in ş asına öncelik verildi ve bu nedenle Tiflis gibi büyük ş ehirlerde yolların kalitesinin çarpıcı biçimde arttı ğ ı görüldü. Gürcü demiryolları, Karadeniz ve Hazar Denizi’ni birbirine ba ğ layan güzergâhın en büyük bölümünü olu ş turdu ğ undan, Kafkasya için önemli bir ula ş ım arterini temsil etmektedir. Gürcistan’da hava ve deniz ta ş ımacılı ğ ı geli ş mekte olup, birincisi yolcular tarafından, ikincisi ise yük ta ş ımacılı ğ ı için kullanılmaktadır. Gürcistan hâlihazırda dört uluslararası havalimanına sahiptir; bunlardan en büyü ğ ü, çok sayıda büyük Avrupa ş ehrine ba ğ lantı sunan Georgian Airways’in merkezi olan Tiflis Uluslararası Havalimanı’dır. Ülkedeki di ğ er havalimanları, büyük ölçüde geli ş memi ş veya planlanmı ş trafikten yoksundur, ancak son zamanlarda bu iki sorunu da çözmek için çaba harcanmı ş tır. Gürcistan’ın Karadeniz kıyısında, en büyük ve yo ğ unu Batum Limanı olmak üzere çok sayıda liman bulunmaktadır. Mtskheta Bagrati Katedrali Gelati Manastırı 42