Basic HTML Version
Isınma, sportif faaliyet sürecinin
önemli bir parçasıdır. Isınma, futbol dün-
yasında sportif performansı için yatırım
yapılan ve belli bir performans çizgisin-
de devam etmesi istenilen oyuncu gru-
bunun, istenen zamanda istenen verimi
gösterebilmelerinin başlangıç noktasıdır.
Bu bağlamda ısınma, bir yarışma veya
antrenman öncesinde, maksimum per-
formansı gerçekleştirebilmek için yapı-
lan fiziksel ve zihinsel etkinlikler bütünü
olarak açıklanabilir.
Bu yazımızda, ısınmanın önemini ve
buna bağlı olarak futbolda maç ısınma
süreçlerini ayrı ayrı inceleyeceğiz ve ör-
nekler ile açıklamaya çalışacağız.
Genel Isınma
Büyük kas gruplarını harekete geçirmeyi
amaçlar. Fizyolojik açıdan vücudun istenen
vücut ısısına çıkmasını ve vücut ısısının yük-
selmesi sonucunda oluşacak olumlu geliş-
melerin oluşumunu sağlar.
Özel Isınma
Antrenman veya müsabakada yapılacak
hareket ve spor disiplininin özelliğine göre o
aktivitenin daha fazla etkileyeceği kas grupla-
rının ısındırılmasını amaçlar. Bu evrede, kas içi
vekaslar arası koordinasyon sağlanarak aktivi-
te için uygun bir ortam hazırlanır. Maç öncesi
öncelleme çalışmaları esas alınır. Sporcunun
maç atmosferine fiziksel ve psikolojik olarak
hazırlanması hedeflenmektedir.
Sportif ısınma, uygulanış biçimlerine
göre üçe ayrılmaktadır. Bunlar,
1-Aktif ısınma
2-Pasif ısınma
3-Mental ısınma
Isınmanın sakatlık önleyici (profilaktik)
ve performansı artırıcı etkisi bulunmaktadır.
Spor literatürü tarandığında, yeterli sürede
ve gerekli şekilde yapılmış ısınmanın perfor-
mans üzerine olumlu etkilerinin olduğu or-
taya çıkmaktadır. Tabloda da göreceğimiz
gibi esnekliğin, motorik dengenin, psikolojik
uyumu sağlamayı amaçlayan genel ve özel
ısınma sıralaması bulunmaktadır. Bu tablo
baz alınarak maç ısınması ve maç ısınmasın-
da dikkat edilecek noktalar açıklanmaktadır.
Sonuç olarak, ısınmanın kalitesi oyun-
cunun müsabaka ya da antrenmandaki
performansını etkilemektedir. Yapılacak
ısınma kurgusu; oyuncu profili, gelişim
özellikleri ve çevresel koşullara göre fark-
lılıklar göstermelidir.
Futbolda maç ısınması ve örnekleri
Isınmanın kalitesi oyuncunun müsabaka ya da antrenmandaki performansını etkilemektedir. Yapılacak ısınma kur-
gusu; oyuncu profili, gelişim özellikleri ve çevresel koşullara göre farklılıklar göstermelidir.
Hazırlayan: Necla Güngör
Ritmik hareketli
ısınma
Statik ısınma
Genel
Isınma
Isınma
Özel
Isınma
Futbola özgü
koşu ve sıçrama
çalışmalarıyla
ısınma
Futbola özgü
streching,
balistic-pnf
Bireysel beceri
uygulama
Grup/Takım
egzersiz
Isınma evreleri planlanırken, genel
ısınma ve özel ısınma süreçleri dikkate
alınarak;
1. Oyuncu grubunun antrenman durumu:
Isınma yapacak oyuncu grubunun antren-
manlı olma durumu göz önüne alınarak
içerik saptanmalıdır.
2. Antrenman yaşı:
Oyuncunun antren-
man yapmış olduğu ve performans sergi-
lediği yıl sayısı baz alınmalıdır.
3. Oyuncu yaş grubu:
Yaş grubu gelişim
özellikleri ve yeterlilikleri dikkate alınarak
uygulamalar seçilmelidir.
4. Psikolojik uyum:
Isınma yapılan yere
olan alışkanlık durumu göz önünü alınma-
lıdır. Deplasmandaki çevreye uyum süreci
ile oyuncu grubunun kendi takımının bu-
lunduğu ortamdaki psikolojik uyumu ve
adaptasyonu farklılıklar göstermektedir.
5. Isınmanın gerçekleşeceği saat dilimi:
Isınmanın gerçekleşeceği ve ısınma son-
rası performans sergilenecek saat aralığı,
ısınma süresine, su alımına, ısınma kıya-
fetine kadar çeşitlilik göstermektedir. Ör-
neğin saat 13:00’da açık alanda yapılan
ısınma, yaz mevsiminde uygulanacak ise,
oyuncuların vücut ısılarının kısa sürede
artacağı unutulmamalı ve ısınma süreci
bu etkenlere göre şekillendirilmelidir.
6. İklim koşulları:
Mevsim koşullarına
göre ısınma süresi artırılabilir ya da azal-
tılabilir. Bazı durumlarda organizasyonun
olduğu ülke iklim koşulları ile oyuncunun
yaşadığı ülke iklim koşulları farklılık gös-
terebilmektedir. Yaz aylarında Türkiye ik-
lim koşullarına gelen bir İngiliz oyuncuya
şartlara uyum sağlamak için soğuk yelek
uygulaması yapılabilir.
7. Bireysel farklılıklar:
Oyuncu bireysel
farklılıkları göz önüne alınmalıdır. Oyun-
cunun sakatlık sonrası ısınmaya çıkıyor
olması ya da rehabilite hareketlerini içe-
ren bir ısınma sürecine ihtiyacı olabilece-
ği bilinmelidir. Örneğin; pubis rahatsızlığı
bulunan bir oyuncu, ısınma öncesi ısın-
ma yaparak sürece dahil olabileceği gibi,
omuz sakatlığı geçirmiş olan bir oyuncu
fizyoterapist eşliğinde özel ısınma süreci-
ne dahil edilebilir.
8. Motorik uyum:
Temel motorik özellik
gelişimine yönelik egzersizlerin ortamda
kullanılması gerekmektedir.
9. Branş özelliği:
Performans sergilene-
cek olan spor branşına yönelik, branşın
gereksinim duyduğu hareket dizininin uy-
gulanmasıdır.
Isınmanın Etkileri
Isınmanın planlanması
Fizyolojik:
1. Sportif uygulamaları istenilen düzeyde yapabilmek için
en uygun vücut ısısına ulaşmayı sağlar. Vücut ısısının 38,5
– 39 derece olması amaçlanmaktadır. Vücut ısısının uygun
aralıkta olması metabolik olayların hızını %13 oranında
yükseltir.
2. Kan dolaşımının artması ile kılcal damarların aktivitesi
artırılır. Dokulara oksijen ve yakıt taşınması hızlanır.
3. Performans süresince istenilen reaksiyon ve kasılma hızı
yükselir, merkezi sinir sistemi işlevlerini daha hızlı uygular.
4. Sakatlık riskini en aza indirger.
5. Sporcunun koordinatif performansını olumlu yönde et-
kiler.
6. Kaslar, esneklik ve gerilme yeteneği kazanır.
7. Kalp ve dolaşım sistemi, yüklenme için hazır hale geti-
rilir.
Zihinsel
:
1. Oyuncuların maça zihinsel olarak hazırlanmasını ve
maça odaklanmasını sağlar.
2. Saha, hava ve çevresel faktörlere uyum sürecine yar-
dımcı olur.
3. Oyuncunun öncelleme çalışmalarına katkı sağlar.
Futbol Gelişim
122
123
Futbol Gelişim