Basic HTML Version
Kalecinin taktik bilgisi aynı zaman-
da onun statüsünün bir göstergesidir
(amatör, profesyonel, uluslararası).
Bu taktik bilgisi 3 bileşene ayrılabilir.
• Kalecilik görevine ilişkin taktiksel
davranış (spesifik hareketler, vs.)
• Takım arkadaşları ile ilgili taktik-
sel davranış (duran top pozisyonları,
geri paslar, vs.)
• Takım dizilisine ilişkin ve maç
esnasındaki taktiksel davranış (saha
dizilişinde ve maçın safhalarında kale-
cinin pozisyonu, vs.)
Kalecilik görevine ilişkin taktiksel
davranış
•Bu davranış, kalecinin etkili teknik
bir hareket yapabilmek için duruma
sürekli olarak adapte olmak adına
verdiği bir dizi karar tarafından belir-
lenir,
– Kaleci maç pozisyonuna göre ye-
rini alır, topun izlediği yola göre mü-
dahalede bulunur ve ardından takım
arkadaşlarının pozisyonlarına bağlı
olarak topu sahaya gönderir.
• Tabii ki kaleci antrenman sırasın-
da pozisyonların tekrar edilmesiyle ve
antrenörün yaptığı yorumları özüm-
seyerek gelişebilir.
• Kaleci edindiği deneyimlerle ve
olgunlaşarak gelişir (zaman içerisinde
zor pozisyonların üstesinden daha iyi
gelinir).
Kalecinin taktiksel davranışı; maçın
tahmin edilmesi, topun izlediği yol
hakkındaki bilgi, rakiplerin gözlem-
lenmesi, takım arkadaşlarıyla kuru-
lan iletişim ve takım arkadaşlarının
pozisyonları, beklenti, kurtarış seçimi
ve pozisyon alma özellikleri ile tanım-
lanır.
Takım arkadaşları ile ilgili taktiksel
davranış
Duran top pozisyonları:
Modern futbolda gollerin %20
-30’u duran top pozisyonlarından atıl-
maktadır. Kalecinin davranışı oyunun
bu aşamalarında yapılan taktiksel se-
çimlerle ilgilidir.
Kalecinin davranışı:
– Kaleci alması gereken doğru po-
zisyonu, nasıl müdahale edileceğini,
ne zaman ve nasıl iletişime geçilece-
ğini bilmelidir.
– Kaleci uygulanan taktiksel se-
çeneği bilmelidir (bölgesel, bireysel
veya karışık işaretleme), aynı zaman-
da her bir oyuncunun görevini ve ko-
numunu da bilmelidir.
Duran top pozisyonları ofansif ve
defansif olmak üzere ikiye ayrılır. Bu
sayımızda ofansif duran top pozisyo-
nuyla ilgili örnekler sunacağız. 2004
Eylül’ü ile 2005 yılının Mayıs ayı ara-
sında oynanan 43 maçı kapsayan bir
araştırmada, kalecilerin topla 3.150
kez temas ettikleri tespit edilmiştir.
1.011 ofansif duran top pozisyonun-
da, özellikle de kale vuruşları ile ceza
sahası ve çevresindeki direkt ve en-
Kalecilikte taktiksel hazırlık
Kalecinin taktik bilgisinin ne düzeyde olduğu, onun sahadaki davranışlarını etkiler. Kalecinin tak-
tik bilgisi daha gelişmiş ve eksiksiz olursa, kendi fiziksel ve teknik özelliklerini daha fazla ifade
edebilir. Kuralların iyi bir biçimde bilinmesi de kalecinin maç esnasında belirli taktiksel kararlar
almasına olanak tanır.
Kaynak: Goalkeeping - FIFA Eğitim Yayını
Hazırlayan: Rasim Kara - Kaleci Gelişim Birimi Sorumlusu
Kalecilikte iletişim
Kalecinin sahadaki görevlerinden biri de takım arkadaşlarını denetlemek, yüzünün oyuna dönük
olmasının avantajını kullanmaktır. File bekçileri pozisyonları önceden tahmin edebilir ve hızlı bir
biçimde reaksiyon gösterebilir. Kaleciler bu görevi yerine getirmek amacıyla sahada arkadaşla-
rını uyarmak için hem sözlü iletişim hem de el-kol hareketleriyle iletişim yöntemlerini kullanır.
Maç sırasında takım arkadaşlarını yönlendirirken
Müdahale edeceğinde takım arkadaşlarını uyarırken,
Duran top pozisyonlarında defansı organize ederken
Örnekler:
– Fark edilmeyen rakip takım oyuncularını gösterir,
– Takım arkadaşlarına “Şimdi!”, “Adam var!”, “Topu uzaklaş-
tır!” , “Rakip oyuncu sağa doğru giriyor.” şeklinde komutlarla
bilgi sağlar,
–Kaleciye paslar için “Bana gönder!” tarzı uyarılarla iletişim
kurar,
– Oyun planına uyulduğundan emin olmak için ikazda bulunur
– “Bende!”,“Bırak!” şeklinde komutlarla kalesinden çıktığını
haber verir
Örnekler:
– Topa vurulmadan önce defansı yönlendirip pozisyon alma-
larını sağlar,
–Topa çıktığında“Bende”, “Bırak!”, şeklinde seslenir
Bunların yanında kaleci kalesinden çıkmasa da, “Topu uzak-
laştır!”, “Uzağa!”, şeklinde uyarılarla yine takım arkadaşlarını
yönlendirebilir. Ayrıca kaleci her bir oyuncunun oynadığı rolü
tam anlamıyla bilmelidir,
Örnekler:
– Topu almak için kalesinden çıkarken “Bende”,“Bırak!” diyerek
arkadaşlarına seslenir.
Kalecinin yaptığı sözlü her müdahale kısa, açık ve etkili olma-
lıdır.
Sahadaki iletişim iki yönde de olmalıdır. Oyuncular da kaleci
topa müdahale ederken çevrede rakip takımın oyuncusunun
bulunması durumunda kaleciyi uyarmalıdır.
Bazı durumlarda örneğin stadyumda çok fazla gürültü var-
sa, kalecinin bağırdığı duyulmayabilir. Bu gibi durumlarda
kalecinin el ve kol hareketlerini kullanması gerekir. Kaleci-
ler bu hareketlerden yararlanarak:
• Duran top pozisyonunda barajın konumlandırılmasını
sağlar,
• Kaleciye paslarda topun nereye atılmasını istediğini gös-
terir,
• Defans çizgisinin sahanın gerisine doğru çekilmesini sağ-
lar,
• Sahanın tüm genişliğini kullanma konusunda arkadaşla-
rını yönlendirir,
• Maçın ritmini değiştirmeye çalışır.
Sözlü İletişim
El-kol hareketleriyle iletişim
Kalecinin futboldaki en önemli
fonksiyonlarından biri de yüzünün
oyuna dönük olma avantajını kulla-
narak arkadaşlarını yönlendirmesidir.
Kaleciler içinde oldukları pozisyonla-
rın dışında da bu görevi yerine getirir.
File bekçileri saha içinde iletişim
kurarken iki yönteme sahiptir: Seslen-
me ve el-kol hareketleri yapma.
Kaynak: Goalkeeping - FIFA Eğitim Yayını
Futbol Gelişim
38
39
Futbol Gelişim