Futbol Gelişim Sayı 11

5 FUTBOL GELİŞİM / EĞİTİM Net, fakat esnek sistemler En üst düzeyde oynayan takımlar iyi örgütlenen ve oyuncularının bi- reysel niteliklerine ayak uydurabilen takımlardır. Oyun sistemi, takımın gelişmesini sağlayan temel yapıyı oluşturur. Bununla birlikte, oyuncu- ların gelişebilmeleri ve potansiyel- lerini yansıtabilmeleri için sistem esnek bir şekilde uygulanır. En iyi takımlar açıkça tanınan sistemler ve stratejilerle oyuncuların bireysel kararlarını ve yaratıcılıklarını kullan- ma özgürlüğü arasındamükemmel dengeyi yakalar. Takımın oyun durumuna bağlı olarak değiştirilen taktikler doğrultusunda zekice ve esneklikle hareket etme yeteneği ile birleşen pozitif agresif- lik ve oyuncuların teknik nitelikleri başarının kilit unsurlarıdır FARKLI YAKLAŞIMLAR Alan savunması Alan savunması sisteminin odağın- da topa sahip olan oyuncu bulunur. Bu sistem, oyuncuların birbirine yakın oynaması biçiminde tanımlanır. Topu kaybeden takımdaki oyuncular topa sahip olan oyuncuya anında baskı yaparak takımın toparlanma- sına yardımcı olurlar. Böylece, oyun- cular çok hızlı bir şekilde konum- larına dönebilirler. Top hakimiyeti kaybedildikten birkaç saniye içinde top ve topu kaybeden takımın kalesi arasına dokuz dış saha oyuncusu yerleşir. Farklı çizgilerde oynayan oyuncular arasındaki mesafe kısalır ve savunma yapan takımın oyuncu sayısı, genellikle, topa sahip olan oyuncunun etrafındaki hücumyapan takımın oyuncu sayısını aşar. Rakip oyuncu hata yapana kadar bu baskı sürdürülür. Bir hücumoyuncusu rakibin kontra- tağını engellediğinde, beş oyuncu orta sahadaki boşlukları doldurur- ken, dört savunma oyuncusu sa- vunma hattı ve orta saha arasındaki bölgede rakibe olabildiğince dar alan bırakmak için savunma hattını sıkılaştırır. Uygulanan baskı, özellikle top haki- miyetini kazanma ihtimalinin yüksek olduğu alanlarda fark edilir. Defansif oyun Bazı istisnalar dışında takımların büyük bir bölümü sahayı enleme- sine olabildiğince iyi korumak ve aynı zamanda bu sistemin sunduğu hücumavantajlarından yararlanmak için alanlarda dört savunma oyun- cusu halinde hareket eder. Dörtlü savunma hattı arkasında savunma- nın arkasına atılabilecek uzun topları kontrol etmek için libero gibi hareket eden kaleci bütün takımlarda önemli rol oynar ve top hakimiyeti kaza- nıldığında hücumu başlatmaktan sorumludur. Dörtlü defansın önünde göbekte bulunan defansif orta saha oyuncusunu (bazen iki oyuncu) iki kanat oyuncusu destekler. Top kay- bedildiğinde, rakip takımın hücumu- nu önlemek amacıyla dokuz oyuncu- lu dar bir defans bloğu oluşturulur. Bazı takımlar göbekte oynayan üçlü defans etrafında pozisyon alsalar da, bu sistembelli maçlarda veyamaç sırasında belli durumlarda görüldüğü için temel taktik diziliş olarak kabul edilmez. Uygulanan baskı, özellikle top haki- miyetini kazanma ihtimalinin yüksek olduğu alanlarda fark edilir: Üçüncü bölgede defansif pres Teknik beceriye sahip takımlara karşı oynarken defans hattı biraz geriye çekilir ve yalnızca penaltı çiz- gisi ve orta saha arasındaki bölgede baskı yapabilir. Sık sık derine yerleşen bu aşırı sıkı defans, rakip takımın oynayabileceği veya defansı delebileceği çok az alan bırakır. Ardından takım, kendi yarı sahasında toplanarak alanı daraltır ve rakibi hata yapmaya zorlar. Top tekrar kazanıldığında hızla ileri oynar. Genellikle iki orta saha defans oyuncusu ile uygulanan bu dizilişin, defans hattının sağlamolması, saha genişliği ve derinliği boyunca oyun- cular arasındaki alanın dar olması halinde daha etkili olduğu kanıtlan- mıştır. Orta sahada pres yapma Orta sahada rakiplerine pres yapan takımlar orta saha çizgisi etrafındaki alanı daraltabilir ve top bu alana gir- diğinde rakibe baskı yapabilirler. Bu sistemin amacı top kaybedildi- ğinde rakibe pres yapmak ve aynı zamanda ileri defans hattını koru- maktır. Bu yoğun presin sağlanabil- mesi ancakmükemmel kondisyon, kontrollü saldırganlık vemüthiş bir kararlılıklamümkündür. Yukarıda belirtilen her durumda, topa sahip olan oyuncu aktif ve saldırgan prese maruz kalır. Orta saha oyun varyasyonları Takımlar çoğunlukla 5 orta saha oyuncusu ile oynar. 4-2-3-1 dizili- şinde göbekte iki defansif orta saha oyuncusu ve tek bir forvetin arka- sında üç hücumorta saha oyuncusu bulunur. Bu esnek diziliş oyun sırasındaki ge- reksinimlere göre 4-1-4-1, 4-1-2-3 ve hatta 4-2-4 olarak değiştirilebilir. Diğer takımlar iki forvet arkasında çizgi olarak veya baklava dizilişinde