TamSaha 19. Sayı / Mayıs 2006

58 TamSaha futbolcuyu kollayaca¤›m. Sadece onu daha iyi anlayabildi¤imi ve bugüne kadar hep baflar›l› oldu¤umu düflünü- yorum. t Psikoloji kitaplar› okudu¤unuzu söy- lediniz. Hakem biraz da psikolog mu olmal›? s ‹nsanlar›n k›zg›nl›k an›nda ald›¤› ka- rarlar pek sa¤l›kl› olmuyor. Hakem olarak biz de k›zmaya bafllad›¤›m›zda hatalar peflpefle gelir. Hakemin sahada herkesten daha sakin olmas› gereki- yor. Sahada baflar›l› olmak için herke- sin çok iyi empati kurmas› gerekiyor. Bu hem hakem hem de futbolcu için geçerli. t Bafllang›çta örnek ald›¤›n›z, be¤ene- rek izledi¤iniz hakem kimdi? s ‹sim verirsem yanl›fl anlafl›labilir ama Türkiye’de hem b›rakanlar›n hem de mevcutlar›n içinde çok be¤endi¤im ve davran›fllar›ndan örnek ald›¤›m isimler var. Yurtd›fl›nda ise Michel Voutrot’nun otoritesini çok be¤enir- dim. Ama as›l ideal olan, her hakemin bütün do¤ru davran›fllar› gözlemleyip birlefltirerek kendi profilini oluflturma- s›d›r. Elefltiriye evet, suçlamaya hay›r t Hakem a¤abeylerinizden söz ettiniz, bir k›sm› TV kanallar›nda hakem prog- ramlar› yap›yor. Onlar› izlerken ders mi al›yorsunuz yoksa yaralan›yor mu- sunuz? s O programlar› da e¤itimin bir parça- s› olarak görüyorum. Yönetti¤imiz mü- sabakalarla ilgili olumsuz elefltiri ald›- ¤›m›za üzülüyoruz, stres alt›na da giri- yoruz. Ama elefltirilerin iyi yönlerini almak önemli. Hakemlik yetene¤imiz, futbolcuyla diyalo¤umuz, koflu tempo- muz, tekni¤imiz, kararlar›m›z elefltiri- lebilir ama “Bu hakem flunun adam›, bu tak›m›n taraftar›” gibi suçlamalar yap›lmamal›. Ayr›ca hakem hatalar›- n›n bu derecede tart›fl›lmas› futbola da darbe vuruyor. Siz “Ligin sonucunu hakemler belirliyor” havas›n› olufltu- rursan›z seyirci de “Sonucu belli” dü- flüncesiyle maçlara gitmez. t Bazen denir ki “Medya ve yönetici- ler iki hafta hakemler hakk›nda konufl- maktan vazgeçsin, bu ifller düzelir.” Siz bu görüfle kat›l›yor musunuz? s Bir müsabakan›n k›r›lma noktas›n›n her zaman hakem olmad›¤›n› düflünü- yorum. Zaman zaman futbolculardan flöyle tepkiler al›yoruz: “Hocam yanl›fl bir faul verdin, o pozisyonun ard›ndan gol oldu” ya da “fiu oyuncu at›ld›, ek- sik kald›k ve yenildik.” Ama öyle maçlar görüyoruz ki, 3-0 geriden gelip maç› çeviren ya da 9 kifliyle oynay›p sahadan galip ayr›lan tak›mlar oluyor. Her zaman için hakem tek bafl›na k›- r›lma noktas›n› oluflturmaz. Herkes birbirine biraz daha sa¤duyulu bakar- sa hem futbolumuz hem de hakemli- ¤imiz çok daha iyi yerlere gelir. t Türkiye Ligi son dönemde eksilen say› nedeniyle hep ayn› hakemlerin aras›nda dönüyor. Siz de hemen he- men her hafta maç al›yorsunuz. Art arda a¤›r sorumluluk alt›na girmek ha- kemi nas›l etkiliyor? s Fiziksel olarak bir s›k›nt› yaflam›yor- sun ama k›sa aral›klarla maça ç›kmak hakemi psikolojik anlamda y›prat›yor. Bir müsabaka yönetti¤inde, birbirin- den farkl› düflünen 22 futbolcunun, kenar yönetimlerin, seyircinin ve med- yan›n yer ald›¤› bir arenadan ç›k›yor- sun. 2-3 günlük süreçte kendini topar- l›yorsan büyük s›k›nt› oluflturmuyor. Ama bugünkü durum bir mecburiyet- ten kaynaklan›yor. Bundan sonraki dönemde böyle bir yo¤unlu¤un yafla- naca¤›n› sanm›yorum. t Seyircisiz maç da yönettiniz. Bu at- mosfer sizi nas›l etkiliyor? Seyircisiz maç yönetmek daha m› kolay? s Seyircisiz olmak daha kötü. Seyirci- nin hiç olmamas› da fliddet anlam›nda ön plana ç›kmas› da futbola çok bü- yük zarar veriyor. Seyircisiz iki maç yönettim; ne futbolcu oynad›¤› futbol- dan zevk al›yor ne de biz hakem ola- rak yönetti¤imiz maçtan. Seyirci yoksa futbol kalitesi tamamen ortadan kalk›- yor, hakem de bundan mutlu olmu- yor. Futbol bir flov oyunu. Oradaki gösteri birileri izlesin diye yap›l›yor. Seyircinin de¤il futbolcunun tepkisi önemli t Peki tribün bask›s› nas›l etkiliyor ha- kemleri? s Kendi ad›ma, “Bugüne kadar asla etkilenmedim” diyemem ama çok az etkilendi¤imi söylüyorum. Verdi¤iniz bir karar karfl›s›nda mutlaka tribünden tepki geliyor. Bu tepki karfl›s›nda dik- katini ve konsantrasyonunu en üst dü- zeyde tutmak ve toparlanmak zorun- das›n. Bende böyle bir etki oluflturu- yor. Ama verdi¤in kararlar› futbolcular kabulleniyorsa seyircinin tepkisi beni hiçbir flekilde etkilemiyor. Önemli olan sahadaki futbolcunun verdi¤in kararlar› kabul etmesi. t Bugüne kadar sahada yaflad›¤›n›z en kötü olay hangisiydi? s Afyon fiekerspor-ASAfi maç›n› yöne- tiyordum. Tribünde 100 kifli ancak vard› ama bir kifli sürekli küfür ediyor ve sadece hakemle u¤rafl›yor, tel örgü- lere t›rman›yordu. Akl›m sürekli oraya tak›l›yordu. Maçtan önce bir-iki sivil polis arkadafl geldi, “Maçtan sonra sizi flehir d›fl›na biz ç›kartaca¤›z” dedi. Onlar da tribünde küfür eden ve tel örgüye t›rmanan taraftara yak›n oturu- yordu. Bir tanesi adam› ensesinden tu- tup kald›rd› ve bir tane vurdu. Asl›nda tasvip edilmeyecek bir fley ama o ta- raftar bir daha maç sonuna kadar a¤- z›n› bile açmad›. O ses kesilince ben de rahatlad›m, oyuncular da. Seyirci- nin toplu tezahürat› önemli de¤il ama böyle tek sesler hakemi de oyuncuyu da geriyor. t Maç s›ras›nda hatal› bir karar verdi- ¤inizi fark etti¤inizde ne düflünürsü- nüz? Ya da hata yapt›¤›n›z bir maç›n ard›ndan?.. s Maçtan ayr›ld›¤›mda arkadafllar›mla konufluyorum veya tele- vizyondan izleyip bazen hata yapt›¤›m› görüyor ve üzülüyorum ama hiçbir zaman vicdan azab› duy- muyorum. Çünkü vicda- nen rahats›z olmak için bile bile, kas›tl› olarak hatal› karar vermen gerekir. Bazen so- ruyorlar “Vicdan›n rahat m›?” diye. Niye rahat olmas›n ki? Ben de oraya ç›k›p bir emek harc›yorum, herkes Verilen bir karar karfl›s›nda mutlaka tribünden tepki geliyor. Ama kararlar› futbolcular kabulleniyorsa seyircinin tepkisi beni hiçbir flekilde etkilemiyor. Önemli olan futbolcunun verdi¤in kararlar› kabul etmesi. Hata yapt›¤›m› gördü¤ümde üzülüyorum ama hiçbir zaman vicdan azab› duymuyorum. Çünkü vicdanen rahats›z olmak için kas›tl› olarak hatal› karar vermen gerekir. Halbuki ben de sahada bir emek harc›yorum.