TamSaha 19. Sayı / Mayıs 2006

30 TamSaha Seaman ve Peter Schmeichel gibi daha hesapl› ve sa¤lam bir duruflla- r› yoktu belki. Ama hiçbir zaman “gol flöyle kurtar›l›r” diye bir kural yoktur. Temel basit kurallar vard›r ve bazen onlar bile k›r›labilir” di- yor. Günümüzün bol falso alan toplar› kalecilerin kumarlar›n› biraz daha heyecanl› hale getirdi. Bob Wil- son’un benzetmesine göre “plaj toplar›” kalecileri çok zorluyor ve bu gerçe¤e kat›lmayan kaleci de pek yok. Dino Zoff hariç. Yak›n za- manda kalecilik üzerine bir konfe- ransta konuflan Zoff “1982 Dünya Kupas› öncesi bir özel maçta ilginç bir gol yedim. Herkes bu golü yeni topun hikmeti olarak gördü ama bu çok saçmayd›. Sadece bir hatayd›” demiflti. Hatalar›n› bir kenara b›ra- k›rsan›z konuflan futbol tarihinin en iyi kalecilerinden birisi. Daha az yetenekliler içinse Muna- ron flunu öneriyor: “Her ülkede, ligde, bazen kulüpten kulübe kulla- n›lan toplar de¤ifliyor. O yüzden rakibimizin hangi topla oynad›¤›n› önceden ö¤renip bir hafta o topla çal›flarak maça haz›rlan›yoruz.” Kural koyucular›n oyuncaklar› Kaleciler y›llar boyu futbolun kural koyucular›n›n bafll›ca oyuncakla- r›ndan birisi olarak de¤iflimlere ayak uydurmaya al›flt› asl›nda. Fransa ve Paris St. Germain kalecisi Bernard Lama anlat›yor: “Kaleciye pas kural› konuldu¤unda 20 y›ll›k kalecilik tecrübemin sorguland›¤›n› hissettim. Bir anda farkl› bir kifli ol- mam›z› istediler. Bir oyuncunun ve kalecinin yeteneklerine üst düzey- de sahip bir mutant ›rk›n›n do¤u- muna tan›kl›k edi- yoruz.” Lama’n›n bilim kurgusal kehaneti do¤ru ç›kt›. Muna- ron “Ayaklar›n› çok iyi kullanan kaleciler var. Fakat yak›n zamanda antrenmanda oy- nayan futbolcular aras›nda kaleciyi di¤er oyuncular aras›ndan ay›rt edemeyeceksiniz, çünkü kaleci bile teknik özelliklerini futbola bafllad›¤› günden itibaren gelifltirmeye çal›fl›yor olacak. Art›k kalecinin tekni¤i sadece aut at›fl› kullanmakla s›n›rl› ilgili de¤il. Kale- ci oyun kurmal› ve topa sahip ol- mal›. Kaleci olman›z, oyunun bir parças› oldu¤unuz gerçe¤ini de¤ifl- tirmez” diyor. Munaron “Kaleci ilk savunmac› ol- mas›n›n yan› s›ra ilk hücum oyun- cusudur ayn› zamanda” diyor ve ekliyor: “‹lk savunma oyuncusu olarak topu durdurmak zorundas›- n›z ve defans› yönlendirmelisiniz. Kaleci bir frikik, korner veya uzun pasta topa sahip oldu¤u zaman ise ilk hücumcu olur. E¤er kalecinin iyi bir görüflü ve düzgün bir pas ye- tene¤i varsa bu gerçek bir silaht›r. Özellikle f›rlat›lan top tak›m›n ikin- ci veya üçüncü hatt›na ulaflacak güçte ve isabetteyse.” Ç›lg›n Latin Amerikal›lar Bu tabii tak›m arkadafllar›n›z dina- mikse ifle yarar. Alman alt liglerin- de futbola bafllayan Lars Leese 1997 y›l›nda Barnsley’e transfer olur. Bir maçta kurtard›¤› topu h›z- la oyuna sokar ve bunu bekleme- yen defans oyuncusu topun taca ç›kmas›n› izler. Bir sonraki pozis- yonda ise Barnsley kalesinde tehli- ke yaflar. Bu pozisyona k›zan Barnsley’nin yard›mc› antrenörle- rinden Malcolm Shutton, kalecisini topu dikmesi için sert bir fle- kilde uyar›r. Ya 1950’lerin Arjantinli efsa- ne kalecisi Amadeo Carri- zo tak›m›nda olsa Shutton ne yapard› acaba? Carrizo topu kendi kalesinden al›p karfl›s›na ge- len forvet oyuncular›n› geçmesiyle ün yapm›flt›. Bu da ç›lg›n Latin Amerika kalecileri döneminin bafl- lang›c› olmufltu. Kaleciye pas kural› kalecinin iflini teknik anlamda daha da güçlefltirir- ken son adam kural› kalecinin öz- gürlü¤ünü büyük ölçüde k›s›tlad›. Wilson gibi kaleciler forvet oyun- cular›n›n aya¤›na dalarak topu al- makta ustalaflm›fl olabilir ancak bu taktik günümüzde oldukça riskli. Ivano Bordon bu kural›n de¤iflmesi gerekti¤ini düflünüyor: “Kaleci bire birde d›flar› ç›kt›¤›nda ve forvet oyuncusu bunu anlad›¤›nda topu ileri do¤ru at›yor ve kaleci do¤al olarak geç kal›yor. Bir süre önce forvetler kalecinin üstünden atlar ve pozisyonu devam ettirirdi. fiimdi ise bilerek kalecinin üstüne düflü- yor ve penalt› kazan›yorlar. Kaleci de k›rm›z› kart görüyor. Penalt› ta- mam ama k›rm›z› kart bence çok haks›z. Bu oyuna zarar veriyor.” Kalecinin üzerine oynamak Peki uzmanlar›m›z kornerde kaleci- lerin toplara ç›k›fllar› konusunda ne düflünüyor? Kornerlerde alan sa- vunmas›ndan yana olan teknik adamlara göre adam adama savun- mayla zeki forvetler kalecinin topa ulaflmas›n› engelleyebilir. Bordon ve Munaron ise bunu mesle¤e za- rar veren bir unsur olarak görüyor. Munaron, engellenen bir kalecinin hakemin dikkatini çekmesinin bir uzmanl›k ifli oldu¤unu söylüyor. Wilson ise o kadar emin de¤il: “Za- man›nda çok a¤›r bir ders ald›m. ‹ki kupay› al›p duble yapt›¤›m›z y›l rakibimiz Leeds United kornerlerde uzun boylu forvetlerini benim üze- rime yolluyordu. Henüz olgunlafl- mam›flt›m. Oyuncular›m›za onlar› tutmalar›n› söylüyordum ama bu saçmayd›. Leedsliler benim üzeri- me oynad›, ortal›k kar›flt› ve ben sadece ‘Tamam bana b›rak›n’ diye ba¤›r›yordum. Golü yedik tabii ki.” Ba¤›rmak ya da sessiz kalmak Bordon’a göre farkl› defansif taktik- ler kaleciler için o kadar da ifle ya- rayamayabiliyor. Bir teknik adam savunmas›n› kaleciyi çok düflünme- den üçlü veya dörtlü olarak kurabi- lir. Bu kaleci için çok büyük farkl›- l›k oluflturmaz. Fakat birbirinin aç›klar›n› kapatan bek ve kanat oyuncular›n›n varl›¤› kaleciyi ol- dukça rahatlatan bir durumdur. Böylece çizgiye inmeden yap›lacak ortalar›n say›s› azal›r ve gelen orta- lar› da kaleci rahatça toplayabilir. Peter Schmeichel veya Oliver Kahn’›n defanslar›na ba¤›rd›klar› anlar futbolseverlerin gözünde gü- venilir kaleci imaj› olarak yerleflmifl anlard›r. Ayr›ca iletiflim kaleciler için oldukça önemli bir konudur. Fakat Bordon ve Munaron daha ya- l›n bir üslubu tercih ediyor: “E¤er kaleci savunma oyuncular›yla uzun süredir oynuyorsa zaten birbirleri aras›nda bir anlay›fl oluflmufltur. Ka- leci savunma oyuncular›n›n pozis- yonlara nas›l tepki verece¤ini bilir, savunma oyuncular› da kalecilerini tan›r. Sadece baz› zamanlar savun- man›z› kornerlerde veya serbest vu- rufllarda uyand›rman›z gerekir. Kalecili¤in yeni y›ld›z› Petr Cech de sessizli¤i tercih edenlerden. Günümüzde kalecilik sanat› savun- ma hatt›n›zla telepatik olarak ileti- flim kurmaktan, onlarla beraber top yapmaya kadar sürekli daha çok ustal›k ister bir hal al›yor. Günü- müz kalecisinin art›k gözüne göz- lük gerekmiyor, çünkü çevik bir bi- çimde mutantlaflan yeni bir jene- rasyonla karfl› karfl›yay›z. n 1970 Dünya Kupas›’nda Pele’nin flutunu mucizevi bir flekilde kurtaran Gordon Banks’i inceleyen Arsenal’in eski kaleci antrenörü Bob Wilson, Banks’in Brezilya’n›n bir sonraki hamlesini anlamak için 6 farkl› senaryoyu ayn› anda göz önünde tutmas›gerekti¤ini söyler. Champions ’dan çeviren : ‹lker U¤ur