TamSaha 166. Sayı / Eylül 2018

Rusya ugünün Rusya Millî Takımı, tıpkı ülkesi gibi Sovyetler Birliği Millî Takımı’nın da mirasçısı kabul ediliyor. Her ne kadar Sovyetler Birliği Millî Takımı’nın içinden SSCB’nin dağılmasının ardından 15 farklı takım çıksa, hatta SSCB Millî Takımı’nın en fazla forma giyip en çok gol atan oyuncusu Ukraynalı Oleg Blokhin olsa da Rusya’nınmirasçılığı tartışılmı- yor. Sovyetler Birliği Millî Takımı’nın uluslararası futbol sahnesine çı- kışı ise 16 Kasım 1924. SSCB’nin tarihteki ilkmaçında rakibi ise Türkiye. O gün Moskova’da Millî Takımımızı 3-0 yenerek başlangıç yapan Sovyetler Birliği’nin tarih sahnesinden çekilip yerini Rus- ya’ya bıraktığı sonmaç ise 13 Kasım 1991’de Larnaka’da oynandı. SSCB, omaçta da Kıbrıs RumKesimi’ni tıpkı başlangıçta olduğu gibi 3-0 yendi. En farklı galibiyetlerini 16 Eylül 1955’te evinde Hindistan’ı 11-1 ve 15 Ağustos 1957’de deplasmanda Finlandiya’yı 10-0 yenerek elde eden Sovyetler Birliği, en farklı yenilgisine ise 22 Ekim 1958’de Londra’da 5-0 kaybettiği İngiltere karşısında uğradı. SSCB’nin dağıl- masının ardından bir süre Bağımsız Devletler Topluluğu adıyla yoluna devam eden Rusya Millî Takımı ise ilkmaçını 16 Ağustos 1992’de Meksika’ya karşı oynadı ve 2-0 kazandı. Bumaçta tıpkı eskiden olduğu gibi Rusya dışında diğer Sovyetlerin oyuncuları da BDT takımında yer almıştı. Kulüpler bazında Rus takımları eski adıyla Şampiyon Kulüpler Kupası, yeni adıyla Şampiyonlar Ligi’nde ya da Kupa Galipleri Kupası’nda şam- piyonluk göremedi. Sovyetler Birliği adına 1975 ve 1986’da Dinamo Kiev, 1981’de de Dinamo Tiflis Kupa Galip- leri Kupası’nı kazandı ancak birin- cisi Ukrayna, ikincisi ise Gürcistan takımıydı. Ruslar ise Avrupa kupa- larındaki ilk zaferlerini 2005 yılında UEFA Kupası’nı kazanan CSKA Moskova ile elde etti. 2008’de ise Fatih Tekke’nin de formasını giydiği Zenit St. Petersburg aynı başarıyı bir kez daha tekrarladı. Şimdi SSCB ve Rusya’nın büyük turnuvalarda neler yaptığına bir göz atalım. SSCB, 1930’dan 1958’e kadar olan Dünya Kupası organizasyonla- rına katılmadı. İlk olarak 1958 Dünya Kupası’nda yer aldılar. İki yıl önce 1956 Melbourne Olimpiyatla- rında altınmadalya kazanmışlar ve herkesin dikkatini üzerlerinde top- lamışlardı. İsveç’teki finallerde Bre- zilya, İngiltere ve Avusturya ile pay- laştıkları grupta İngiltere ile 2-2 berabere kalıp Avusturya’yı 2-0 yendikten sonra Brezilya’ya 2-0 ye- nildiler ve 5 puanla lider olan sam- bacıların ardından İngiltere ile birlikte 3’er puan ve eşit averajla ikinci sırayı aldılar. Dünya Kupası fi- nallerindeki ilk gollerini, Avusturya maçının 13’üncü dakikasında Nikita Simonyan kaydetmişti. İngiltere ile oynadıkları play-offmaçını Ilyin’in golüyle 1-0 kazanıp çıktıkları çey- rek finalde ev sahibi İsveç’e 2-0 ye- nilip elendiler. Ancak Sovyet futbolu o yıllarda altın çağını yaşıyordu ve 1960’ta ilk kez düzenlenen Avrupa Şampiyo- nası finallerinde zirveye çıkmayı başaracaklardı. Elemelerde Maca- ristan gibi bir devi saf dışı bırakarak Fransa’daki finallere gelmişlerdi. O dönemde finaller dört takımla oy- nanıyordu. Yarı finalde Çekoslovak- ya’yı Valentin İvanov’un iki, Viktor Ponedelnik’in de bir golüyle 3-0 ye- nerek finale yükseldiler. Finaldeki rakipleri Yugoslavya ile kıran kı- rana bir maç oynadılar. Yugoslavlar 43’te Galiç’le öne , Sovyetler 49’da Slava Metreveli ile karşılık verince maç uzatmalara gitmişti. 113’te Po- nedelnik’in attığı gol, Sovyetlere ta- rihinin en büyük başarısını, Avrupa Şampiyonluğu olarak getirecekti. 1962 Dünya Kupası’nda ev sahibi Şili’ye çeyrek finalde elenen Sov- yetler Birliği, 1964 Avrupa Şampi- yonası’nda bir kez daha final oynadı. İspanya’daki finallere yine dört takımgelmişti. Sovyetler, Da- nimarka karşısında adeta şov ya- parak Valery Voronin, Viktor Ponedelnik ve Valentin İvanov’un golleriyle 3-0 kazandı ve finale çıktı. Finaldeki rakip ise ev sahibi İspan- ya’ydı. 6’ncı dakikada Pereda’dan yedikleri gole 8’inci dakikada Ga- limzyan Khusainov’la cevap verse- ler de 84’te Marcelino’nun golüne engel olamayıp 2-1 kaybedecek ve üst üste ikinci kez Avrupa Şampi- yonu olma fırsatını kaçıracaklardı. 1966 Dünya Kupası’nda Sovyetler bu arenadaki en büyük başarısını Dünyanınson evsahibi 1991 yılından bu yana Rusya adıyla futbol sahnesinde yer alanmillî takım, eski SSCB’nin devamı olarak kabul ediliyor. SSCBMillî Takımı’nın ise Avrupa Şampiyonası tarihinde 1960, 1964, 1972 ve 1988 yıllarında oynadığı dört final, bu finallerde elde ettiği bir de şampiyonluk bulunuyor. Rusya Millî Takımı ise SSCB’nin dağılmasından sonra dört defa Dünya Kupası, biri BDT adı altında altı defa da Avrupa Şampiyonası finallerine katıldı. Ruslar, ev sahipliğini yaptıkları 2018 Dünya Kupası finallerinde çeyrek final oynadı. B 1960’ın Avrupa Şampiyonu Sovyetler Birliği Millî Takımı 10 11