Basic HTML Version
emmuz 2003 tarihinde, BBC, in-
ternet sitesinden flöyle bir haber
geçti: “Chelsea futbol kulübü
Rus ifl adam› taraf›ndan 233 mil-
yon dolarl›k bir bedelle sat›n al›-
nacak. Britanya futbolundaki bu
en büyük devir ifllemi, en geç
Sal› günü tamamlanacak.”
Bu haberin ard›ndan geçen 10
sezonda, Londra’n›n Mavileri 13
kupa kazand›. Abramovich’in
futbolda yaratt›¤› de¤ifliklikler
sadece yeflil sahayla s›n›rl› kal-
mad›. Rus milyarder, transfer pi-
yasas›nda da iflleri geri dönül-
meyecek bir biçimde de¤ifltirdi.
Chelsea’nin Abramovich döne-
minde k›rd›¤› transfer rekorlar›n-
dan sonra y›ld›z oyuncular için
istenen bonservis ücretleri de
katland›. Abramovich’in hayal-
lerini süsleyen fiampiyonlar Ligi
kupas› için ise tam dokuz sene
beklemesi ve yedi teknik adam
eskitmesi gerekti. Peki, Avrupa
futbolunda yeni bir sayfa açan
bu birliktelik nas›l bafllad›?
Bu sorununu cevab› için,
Abramovich’in pek çoklar›-
n›n bir kuflku penceresin-
den bakt›¤› yükselifline de
göz atmam›z gerekiyor.
Sovyetler’den...
1988’de Sovyet ekonomi-
sinde bir dizi de¤iflikli¤e gi-
den ve “perestroika” ad›yla
an›lan reformlar s›ras›nda,
Moskova’daki apartman›n-
dan ithal plastik ördek sata-
rak ifl hayat›na bafllad› Ab-
ramovich. Sovyetler Birli-
¤i’nin 1991’de da¤›lmas›n›n
dört sene sonras›nda, Abra-
movich befl ayr› flirketi olan
bir ifladam›yd›. Ancak o za-
manlar 29 yafl›ndaki genç
ifladam›n›n as›l servetine
kavuflmas›, Sibneft adl› de-
vasa petrol flirketini, daha sonra
kendisinin de itiraf edece¤i fle-
kilde devlet yetkililerine verdi¤i
büyük rüflvetlerle, de¤erinin çok
alt›nda sat›n almas›yla gerçek-
leflti. Milyarlarca dolar de¤er bi-
çilen bu dev flirketin yar›s›n› 100
milyon dolar karfl›l›¤›nda sat›n
alan Abramovich, ilerleyen y›l-
larda devlet büyükleriyle kurdu-
¤u iyi iliflkilerin de yard›m›yla
sars›lmaz bir servetin sahibiydi.
Abramovich’in futbola olan tut-
kusu, onu 2003’te Chelsea’yi sa-
t›n almaya itti¤inde tak›m›n ba-
fl›nda Claudio Ranieri bulunu-
yordu. Mavilerin son lig flampi-
yonlu¤unun üzerinden 48 y›l
geçmiflti. 2000’deki Federasyon
Kupas›, Chelsea’nin müzesinde
yeni biny›la ait tek kupayd›. Ye-
2003’te kap›s›ndan içeri girdi¤i Chelsea’yi Avrupa
futbolunun önemli tak›mlar›ndan biri haline getiren
Roman Abramovich, Temmuz ay›nda kulüpteki 10. y›l›n›
kutlad›. ‹kinci Mourinho döneminin bafl›nda, Abramovich’in
10 y›l›n› mercek alt›na ald›k.
T
ni sezonda Ranieri ile yola devam
etme karar› alan Abramovich o
yaz transfere daha önce örne¤i gö-
rülmemifl bir para döktü. Öyle ki
Maviler; içinde Glen Johnson,
Duff, Mutu, Veron, Crespo ve Ma-
kelele gibi isimlerin de bulundu¤u
15 oyuncu için 121 milyon sterlini
gözden ç›karm›flt›. 121 milyon
sterlin... Bu, menajerlik oyunlar›n-
da hile yapanlar›n bile oyunun
zevkini kaç›rmamak ad›na harca-
mayaca¤› bir miktard›.
Abramovich’in ilk sezonu, “Arse-
nal’in Yenilmezleri”nin ‹ngiltere
futbol tarihini bafltan yazd›¤› sene-
ye denk geldi. Topçular 90 puanla
nama¤lup flampiyon olurken, Ra-
nieri’den boflalan teknik direktör-
lük koltu¤u son fiampiyonlar Ligi
flampiyonu Jose Mourinho ile dol-
duruldu ve futbol tarihinin en unu-
tulmaz tak›m-teknik direktör ikili-
lerinden biri yarat›lm›fl oldu.
Rekorlar sezonu
2004 yaz›nda da Carvalho, Drog-
ba, Robben ve Cech gibi isimler
için kesenin a¤z›n› açan Abramo-
vich, bu yat›r›mlar›n›n karfl›l›¤›n›
fazlas›yla alaca¤› bir sezonun ba-
fl›ndayd›. Chelsea, 2004-05 sezo-
nunda ligde tam 25 maç kalesini
gole kapad› ve toplamda sadece
15 gol yiyerek 95 puanla (ki bu is-
tatistiklerin hepsi hâlâ birer ‹ngilte-
re rekoru) 50 y›l aradan sonra flam-
piyon oldu.
200 milyon sterlinin üzerindeki
transfer harcamalar›yla gelen bu
rekorlar›n yan› s›ra, Abramovich
tak›m›n tesisleflme aç›s›ndan da en
üst seviye rakiplerinin gerisinde
kalmamas› için elinden geleni ya-
p›yordu. Tak›m› devrald›¤›nda
Harlington’da Manchester United
gibi rakiplerinin çok gerisinde bir
tesiste antrenman yapan Chel-
sea’ye yeni bir antrenman sahas›
kazand›rmak için çal›flmalar›na
hemen bafllad›. 2004’te sat›n al›-
nan Cobham’daki arazilerin üstü-
ne infla edilen tesislerin tamamlan-
mas› 2007 y›l›n› buldu. Tesislerin
kullan›ma aç›lmas›yla birlikte as
tak›m ile gençlerin ayn› yerde an-
trenman yapmas›n›n da önü aç›la-
cakt›. Böylelikle teknik kadro
Chelsea’nin bütün yafl kategorisin-
deki oyuncular›n›n idman›n› takip
edebilecek, genç oyuncular da
abilerini izleyip örnek alma imkâ-
n› bulacakt›.
50 y›l sonra flampiyonlu¤un kut-
land›¤› 2005 y›l›ndan tesislerin ta-
mamland›¤› 2007’ye kadar Chel-
sea, Mourinho’yla birer lig, Fede-
rasyon ve Lig Kupas› flampiyonlu-
¤u daha yaflad›. Ancak fiampiyon-
lar Ligi’nde bir türlü gelmeyen ba-
flar› ve Abramovich’in baz› hamle-
leriyle Mourinho’nun yetki alan›-
n›n k›s›tlanmas›, bu ikilinin aras›n-
da baz› sorunlara yol açacakt›.
Arnesen ve Shevchenko
2005 y›l›nda baflkan Abramovich,
altyap›dan genç oyuncular ç›kar-
ma stratejisinin bir parças› olarak
Frank Arnesen’i Tottenham’dan
befl milyon sterlinlik bir tazminatla
ay›rarak tak›m›n bafl›na sportif di-
rektör olarak getirdi. Bu zaten
Mourinho’nun tebessümle karfl›la-
yaca¤› bir geliflme de¤ilken, bir se-
ne sonra, 2006 yaz›nda transferde
kontrolün Arnesen’e verilmesi,
Mourinho’yu
aç›kça sinir-
l e nd i rmi fl t i .
Ronaldo, van
N i s t e l r o o y ,
Robben, Stam
gibi yetenekle-
rin keflfinde
pay
sahibi
olan
Arne-
sen’den Chel-
sea’de de bu
tip genç yete-
nekleri göz
önüne ç›kma-
dan tak›ma
kazand›rmas›
bekleniyordu.
T r a n s f e r d e
yetkinin Arnesen’e geçmesiyle ay-
n› zamanlarda, Mourinho’nun
onay› olmadan yap›ld›¤› söylenen
30 milyon sterlinlik Shevchenko
da ikilinin aras›n› açacak geliflme-
lerden biriydi. Federasyon ve Lig
Kupas› zaferleriyle geçen 2006-07
sezonunun ard›ndan, 20 Eylül
2007’deki Rosenborg beraberli¤i
Mourinho döneminin sonunu geti-
recekti. Kimsenin sportif aç›dan
baflar›s›z olarak tan›mlayamayaca-
¤› bu üç senelik macera, belki de
iki büyük egonun birbirine daha
fazla tahammül edememesiyle so-
na ermiflti.
Fetret Devri
Mourinho’nun Chelsea’lileri al›fl-
t›rd›¤› yüksek standarttan m›, yok-
sa Abramovich’in art›k gitgide ay-
yuka ç›kmaya bafllayan fiampiyon-
lar Ligi arzusundan m› bilinmez,
“Special One”dan sonra alt› sene-
de yedi teknik adamla çal›flt› Chel-
sea. Bunlardan ilki, Mourinho’nun
ard›ndan biraz da sürpriz bir flekil-
de tak›m›n bafl›na getirilen Avram
Grant oldu. Chelsea taraftarlar›n›n
pek içine sindiremedi¤i bu tercih,
az kals›n tak›ma fiampiyonlar Ligi
flampiyonlu¤unu getiriyordu. Ab-
ramovich’in futbola dair en büyük
hayaline
2008
May›s’›nda
Can Önduygu
Roman’›n 10 y›l›
52
TamSaha
TamSaha
53