Basic HTML Version
yü¤ü yapan Frank Watt gibi iki efsane
de ç›km›flt›. Fakat 1950’lerin ikinci ya-
r›s›ndan itibaren Avrupa kupalar›n›n
oynanmaya bafllamas›yla birlikte ‹s-
koç menajerlerin Ada futbolundaki
a¤›rl›klar› çok daha artacakt›. 1967 y›-
l›nda Celtic’in fiampiyon Kulüpler Ku-
pas›’n› müzesine götürerek bu baflar›-
y› yaflayan ilk Britanya tak›m› olmas›-
n›n mimar› ‹skoç teknik adam Jock
Stein’d›. Ertesi y›l Manchester United
bu kupay› kucaklayan ilk ‹ngiliz ekibi
olurken de K›rm›z› fieytanlar›n bafl›n-
da bir baflka ‹skoç, Matt Busby vard›.
1970’lerde ve 1980’lerde bir efsane
halini alacak Liverpool tak›m›n›n te-
mellerini de 1960’larda yine bir ‹skoç
olan Bill Shankly atm›fl ve Shankly bu
süreçte K›rm›z›lara bir UEFA Kupas›
kazand›rm›fl, bir de Kupa Galipleri
Kupas› finali oynatm›flt›.
Elbette ‹ngiliz teknik adamlar da tüm
bunlar olup biterken seyretmekle ye-
tinmeyecekti. ‹ngiliz
futbolunun da bugüne
kadarki en büyük bafla-
r›s› olan 1966 y›l›ndaki
dünya flampiyonlu¤u
Alf Ramsey önderli¤in-
de gelirken, 1970’lerin
sonu ve 1980’lerin ba-
fl›nda Bob Paisley Li-
verpool’a üç fiampiyon
Kulüpler Kupas› flampi-
yonlu¤u yaflatacak, Bri-
an Clough ise ikinci
ligden ald›¤› Notting-
ham Forest ile pefl pefle
iki kez bu en büyük ku-
pada mutlu sona ulafla-
cakt›.
Ancak bu isimlerin söz
konusu dönemlerde el-
de ettikleri baflar›lar›n
ard›ndan ‹ngiliz teknik
adamlar›n futbol dün-
yas›ndaki a¤›rl›klar› günden güne
azalmaya bafllad›. Öyle ya, Premier
Lig’i, kuruldu¤u 1992 y›l›ndan bu ya-
na henüz herhangi bir ‹ngiliz menajer
kazanamad›. Daha gerilere gidecek
olursak, 1986’dan bu yana sadece
Howard Kendall ve Howard Wilkin-
son’›n birer ‹ngiltere flampiyonluklar›
mevcut. Bu dönemde ‹skoç menajer-
lerden sadece Alex Ferguson 12 flam-
piyonluk yaflarken Kenny Dalglish’in
4, George Graham’›nsa 2 lig zaferi bu-
lunuyor. Bunlar›n yan› s›ra ‹talyan,
Frans›z ve Portekizli teknik adamlar›n
da ‹ngiltere’de zirveye ç›kt›klar› bir
gerçek. Öte yandan ‹ngiliz Millî Tak›-
m› da y›llard›r uluslararas› turnuvalar-
da baflar›ya hasret ve ‹ngilizler bu
noktada fleytan›n baca¤›n› k›rmak için
bir dönem o meflhur muhafazakârl›k-
lar›n› dahi bir kenara b›rak›p tak›m› ‹s-
veçli ve ‹talyan çal›flt›r›c›lara emanet
etmekte beis görmedi. Tüm bunlar›n
68
TamSaha
TamSaha
69
Futbol tarihine damgasını vurmuş İngiliz teknik adamlar kuşağının belki de son temsilcisiydi
Bobby Robson. Gerek kulüpler gerekse millî takımlar düzeyinde, hem yurtiçinde hem de
yurtdışında, kısacası gittiği her yerde birbirinden değerli başarılar elde eden Robson,
yaşasaydı bu ay 80. doğum gününü kutluyor olacaktı.
Sir Bobby Robson
utbolu icat eden ‹ngilizler
haliyle futbol dünyas›n›n en
muteber teknik adamlar› lis-
tesinin de 19. yüzy›l sonu ve
20. yüzy›l bafllar›nda nere-
deyse tamam›n› iflgal ediyor-
lard›. Futbolun gelifliminde
kilometre tafl› niteli¤i tafl›yan
taktiksel bulufllar›n alt›nda
da bu dönemde hep ‹ngiliz
teknik adamlar›n imzalar›
vard›. 1880’lerde, ciddi an-
lamda ilk sistematik diziflil
olarak gösterilebilecek 2-3-5’i
uygulayan Thomas Mitchell,
1920’lere gelindi¤inde söz
konusu flablonu 3-2-5 biçi-
mine evirterek WM olarak
ünlenecek dizilifli icat eden
Herbert Chapman, 20. yüz-
y›l bafllar›nda Orta Avru-
pa’da çal›flt›¤› dönemde
Avusturya ve Macaristan gibi
k›sa süre içerisinde dünya
futbolunun zirvesine do¤ru
yol alacak ülkelerde bu ba-
flar›lar› getirecek futbol dina-
mi¤ini infla eden bafll›ca
isimlerden biri olan Jimmy
Hogan, Ajax’› çal›flt›rd›¤›
1940’l› y›llarda ayn› zaman-
da Rinus Michels’in de ho-
cal›¤›n› yapan ve gelece¤in
efsane teknik adam›n›n bey-
nine Total Futbol’un ilk fikir
tohumlar›n› serpifltiren Jack
Reynolds gibi…
Ne var ki özellikle II. Dünya
Savafl›’ndan sonraki dönem-
de Ada’da ‹skoç teknik
adamlar›n a¤›rl›¤› artmaya
bafllam›fl, ‹ngiliz çal›flt›r›c›lar
adeta arka planda kal›r ol-
mufltu. Asl›nda ‹skoç çal›flt›-
r›c›lar 20. yüzy›l bafllar›nda
da ‹ngiliz meslektafllar›n› bir
hayli zorlam›fllard› ve arala-
r›ndan Aston Villa ile alt› lig
flampiyonlu¤u yaflayan Ge-
orge Ramsay ile Newcastle’›
dört kez ‹ngiltere’nin en bü-
‹ngilizlerin son flövalyesine sayg›larla
Onur Erdem
F
‹ngiliz futbolunun efsane
teknik direktörü
Sir Bobby Robson için
hem Newcastle United
hem de Ipswich Town
kulüplerinde dikilmifl iki
ayr› heykel bulunuyor.